11 ayın əsas gözləntisi iqtisadçının şərhi

Fikrət Yusifov: “Adətən təqvim ilinin birinci ayında göstəricilər ondan sonrakı ayların göstəricilərindən bir qədər aşağı olur”

2025-ci ilin ilk ayı bitdi. Yanvar ayının iqtisadi göstərişləri ilə bağlı statistik məlumatlar yaxın günlərdə açıqlanacaq. Bəs bu il ərzində Azərbaycan iqtisadiyyatı üçün hansı nəticələrlə yadda bilər? Məlumat üçün bildirək ki, 2024-cü il Azərbaycan iqtisadiyyatında yüksək göstəricilərlə başlamışdi.

İqtisadiyyat Nazirliyinin rəsmi məlumatın əsasən, 2023-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 2024-cu ilin yanvar ayında ÜDM 5%, o cümlədən qeyri-neft-qaz ÜDM-i 12,3% artıb. Əlavə dəyərdə artım tikinti sektorunda 66,9%, nəqliyyat və anbar təsərrüfatında 26,8%, qeyri-neft-qaz emal sənayesində 16,8%, turizm və ictimai iaşədə 12,1%, informasiya və rabitədə 11,8% təşkil edib. Ölkə iqtisadiyyatında yüksək investisiya fəallığı qeydə alınıb. 2024-cü ilin yanvar ayında ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə əsas kapitala investisiya qoyuluşları 37,4%, o cümlədən qeyri-neft-qaz sektoruna 34,1% artıb ki, bu da iqtisadi artıma töhfə verən mühüm amil kimi dəyərləndirilib.

Yeri gəlmişkən, Azərbaycanın Baş naziri Əli Əsədov yanvarın 31-də “Digital Almaty” beynəlxalq rəqəmsal forumunun plenar iclasında çıxışı zamanı bildirib ki, Azərbaycan startapların inkişafı, sahibkarlığın stimullaşdırılması və innovasiya ekosisteminin dəstəklənməsi üçün əlverişli şəraitin yaradılmasına böyük əhəmiyyət verir. SİTAT: “Fəaliyyətə yeni başlayan sahibkarlara layihələri işə salmağa və potensiallarını inkişaf etdirməyə kömək edən müxtəlif proqramlar həyata keçirilir”.

Sabiq maliyyə naziri, professor Fikrət Yusifov “Yeni Müsavat”a şərhində bildirib ki, yanvar ayında ölkə iqtisadiyyatında hansı nəticələrin əldə olunmasını yalnız rəsmi statistikanın bu barədə məlumatlarını əldə etdikdən sonra danışmaq mümkündür: “Bu isə cari ilin fevral ayının birinci yarısında baş tutacaqdır. Lakin buna baxmayaraq ilin birinci ayı üçün xas olan ənənəvi vəziyyət barədə bir neçə kəlmə fikir bildirmək olar. Adətən təqvim ilinin birinci ayında göstəricilər ondan sonrakı ayların göstəricilərindən bir qədər aşağı olur. Bunun başlıca səbəbi isə ilin əvvəlində iqtisadi aktivliyə təkan verə biləcək bəzi prosseslərin bir qədər ləng getməsidir. Məsələn, ilin birinci aylarında büdcədən maliyyələşmənin bir qayda olaraq gec açılması, xüsusilə investisiya qoyluşlarının maliyyələşdirilməsində gecikmələr öz növbəsində ilin başlanğıcında iqtisadiyyatda daha yüksək nəticələr əldə etməyə imkan vermir. Lakin bu vəziyyət artıq birinci rübün sonuna doğru aradan qalxmış olur. 

Ötən 2024-cü ildə Azərbaycan iqtisadiyyatında 4,1%, onun real sektorunda  isə 6,2% artım qeydə alınıb. İnanaq ki, cari ildə artımlar bundan daha yüksək ola biləcək. Bunun üçün ölkə iqtisadiyyatına yerli yatlrımlarla yanaşı, xarici investisiyaların daha üstün axınına nail olmalıyıq. İqtisadiyyata nə qədər çox investisiya yatırılırsa, bir o qədər də onun inkişafı təmin edilmiş olur. O səbəbdən dövlət büdcəsindən əsas kapitala yönəldilən vəsaitlər və yerli investorların özəl sektora etdikləri yatırımlarla yanaşı, biz ölkə iqtisadiyyatına, ilk növbədə isə onun real sektoruna xarici investisiyaların üstün axınını təmin etməliyik. Bu olduqca vacibdir".