31 min il əvvəl mağarada yaşamış qadın belə görünüb Paleolit dövrünə aid kəllə bərpa edilib
Icma.az, Demokrat.az portalına istinadən məlumat verir.
Çexiya Administrasiyasının rəhbərlik etdiyi beynəlxalq tədqiqatçılar qrupu alimlərin bir əsrlik səhvini düzəldib.Onlar yeni çoxtərəfli texnologiya vasitəsi ilə son Paleolit dövrünə aid kəllədən insan üzünün heyrətamiz rekonstruksiyasını əldə ediblər.
19-cu əsrin sonlarında Mladeç mağarasında tapılmış insan kəlləsi bütün bu müddət ərzində kişi hesab edilirdi. Bununla belə, müasir texnologiya mütəxəssislərə gənc qızın portretini göstərib. Biz indiki Çexiya ərazisində 31 min il əvvəl yaşamış bir qadının necə göründüyünü görə bilərik.
Arxeoloqlar tərəfindən Mladech-1 adlandırılan kəllə 1881-ci ildə Aurignac (Son Paleolit) dəfn məkanında tapılıb. Başın sümükləri tam qorunmamışdı, alt çənə yox idi. Alimlər bu qalıqları kişi kimi təsnif etdilər.
1930-cu illərdə tibbi-məhkəmə ekspertizası tərəfindən üz rekonstruksiyası aparıldı və bu qənaəti təsdiqlədi. Həmin müayinələrin sənədləri saxlanmayıb, ona görə də hansı üsullardan istifadə olunduğunu anlamaq onsuz da çətindir. Lakin 140 il sonra yeni tədqiqat metodları göstərdi ki, alimlər Avropada tapılan ən qədim Homo sapienslərdən birinin cinsini təyin edərkən səhv ediblər.
Komanda addım-addım yanaşmadan istifadə edib: alimlər fotoqrammetriyadan istifadə etməklə müxtəlif proyeksiyalarda kəllə sümüyünün skanlarını əldə edib rəqəmsallaşdırıblar, çənənin çatışmayan hissələrini rekonstruksiya ediblər, yumşaq toxumalar və dəri tətbiq ediblər. Bunun üçün canlı insanların statistik məlumatları və kompüter tomoqrafiyasını götürüblər.
“Biz Avropalılar, Afrikalılar və Asiyalılar da daxil olmaqla, müxtəlif populyasiyalardan olan arxeoloji ərazilərdən alınan müasir insanların və skeletlərin 200 CT-nin statistik ortalamalarından və proqnozlarından istifadə etdik.”
Kəllə tamamilə yenidən qurulduqdan sonra göz almalarının yerinin necə olacağı məlum deyildi. Proqram müasir bir insanın üzləri üçün müxtəlif variantlardan görünüşün təfərrüatlarını götürdü. Nəticə bir proyeksiya ortaya çıxdı.
Müəlliflərin tapıntılarına görə, üz cizgiləri təxminən 17 yaşında bir qızı ifadə edir. 30-cu illərdə alimlərin səhvi isə kəllə sümüyünün xüsusiyyətlərindən qaynaqlanır: Onların qənaətincə bu kəllə “daha kövrək bir gənc kişiyə və ya daha güclü bir gənc qadına məxsus kimi görünə bilər”. (Azpost)
Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
19-cu əsrin sonlarında Mladeç mağarasında tapılmış insan kəlləsi bütün bu müddət ərzində kişi hesab edilirdi. Bununla belə, müasir texnologiya mütəxəssislərə gənc qızın portretini göstərib. Biz indiki Çexiya ərazisində 31 min il əvvəl yaşamış bir qadının necə göründüyünü görə bilərik.
Arxeoloqlar tərəfindən Mladech-1 adlandırılan kəllə 1881-ci ildə Aurignac (Son Paleolit) dəfn məkanında tapılıb. Başın sümükləri tam qorunmamışdı, alt çənə yox idi. Alimlər bu qalıqları kişi kimi təsnif etdilər.
1930-cu illərdə tibbi-məhkəmə ekspertizası tərəfindən üz rekonstruksiyası aparıldı və bu qənaəti təsdiqlədi. Həmin müayinələrin sənədləri saxlanmayıb, ona görə də hansı üsullardan istifadə olunduğunu anlamaq onsuz da çətindir. Lakin 140 il sonra yeni tədqiqat metodları göstərdi ki, alimlər Avropada tapılan ən qədim Homo sapienslərdən birinin cinsini təyin edərkən səhv ediblər.
Komanda addım-addım yanaşmadan istifadə edib: alimlər fotoqrammetriyadan istifadə etməklə müxtəlif proyeksiyalarda kəllə sümüyünün skanlarını əldə edib rəqəmsallaşdırıblar, çənənin çatışmayan hissələrini rekonstruksiya ediblər, yumşaq toxumalar və dəri tətbiq ediblər. Bunun üçün canlı insanların statistik məlumatları və kompüter tomoqrafiyasını götürüblər.
“Biz Avropalılar, Afrikalılar və Asiyalılar da daxil olmaqla, müxtəlif populyasiyalardan olan arxeoloji ərazilərdən alınan müasir insanların və skeletlərin 200 CT-nin statistik ortalamalarından və proqnozlarından istifadə etdik.”
Kəllə tamamilə yenidən qurulduqdan sonra göz almalarının yerinin necə olacağı məlum deyildi. Proqram müasir bir insanın üzləri üçün müxtəlif variantlardan görünüşün təfərrüatlarını götürdü. Nəticə bir proyeksiya ortaya çıxdı.
Müəlliflərin tapıntılarına görə, üz cizgiləri təxminən 17 yaşında bir qızı ifadə edir. 30-cu illərdə alimlərin səhvi isə kəllə sümüyünün xüsusiyyətlərindən qaynaqlanır: Onların qənaətincə bu kəllə “daha kövrək bir gənc kişiyə və ya daha güclü bir gənc qadına məxsus kimi görünə bilər”. (Azpost)

4500 il əvvəl yaşamış qadının görünüşü bərpa edilib
30 İyul 2025 13:39
37 min il əvvəl pişiklər belə görünüb FOTO
21 Noyabr 2024 03:53
2500 il əvvəl yaşamış qədim insanın siması bərpa olundu
25 Avqust 2025 08:31
Tarixdən əvvəlki dövrdə təqribən 10 min il əvvəl yaşamış qadının üz cizgiləri bərpa edilib
20 İyun 2025 16:37

