525 ci qəzet Vaşinqtonun kökə və kötək strategiyası

Xaqani CƏFƏRLİ

Rusiyanın G7-dən çıxarılmasının səhv addım olduğunu bildirən ABŞ prezidenti Donald Tramp Rusiyanı yenidən G7-yə qaytarmaq istədiyini açıqlayıb. Böyük Yeddilik kimi tanınan G7 formatına ABŞ-la yanaşı, Böyük Britaniya, Fransa, Almaniya, İtaliya, Kanada və Yaponiya daxildir. Rusiyanın 1997-ci ildə bu formata qoşulması ilə Böyük Yeddilik G8-ə çevirilmişdi. Lakin 2014-cü ildə Krımın ilhaqından sonra Rusiya bu formadan çıxarıldı. Fevralın 12-də rusiyalı həmkarı Vladimir Putinlə Rusiya-Ukrayna müharibəsinə son qoymaq üçün danışıqlar aparan Donald Tramp Rusiyanın yenidən G7-lərin sırasına qaytarmağı təklif edir.

Bu, Vaşinqtonun Moskvaya təklif etdiyi "kökə"dir. Trampın Rusiyaya "kökə" təklifindən bir neçə saat sonra ABŞ vitse-prezidenti Ceyms Devid Vens bəyan edib ki, Vladimir Putin sülh danışıqlarını pozarsa, Vaşinqton Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar tətbiq edəcək və Ukraynaya Amerika qoşunlarını göndərəcək. Bu, Vaşinqtonun Moskvaya qarşı "kötək" nümayişidir.

Vaşinqtonun kökə və kötək təklifi Rusiyanın nə qədər çıxılmaz duruma düşdüyünü göstərir. Çünki bu, Vaşinqtonun HƏMAS terror təşkilatına yanaşmasının təxminən eynidir. HƏMAS-ı bütün girovları fevral ayının 15-i, saat 12-dək azad etməyəcəyi halda qiyamətlə üzləşəcəyi ilə təhdid edən Vaşinqton Rusiyanı da sülh danışıqlarını pozacağı halda cəzalandırmaqla hədələyir. Vitse-prezident Rusiyanın Çinin kiçik tərəfdaşına çevrildiyini bəyan edib. Bu, Rusiyanın Çinin vassalına çevrilməsi haqqında səslənən fikirlərin ABŞ-nin vitse-prezidenti tərəfindən fərqli ifadələrlə bəyan edilməsi deməkdir.

Vaşinqtonun bundan sonra Rusiyaya qarşı kökə və kötək strategiyasını davam etdirəcəyini gözləmək olar. Bunu ABŞ-nin vitse-prezident Vensin və müdafiə naziri Pit Heqsetin açıqlamaları da aydın göstərir. Vens bildirib ki, Rusiya ilə anlaşma bir çox insanı şoka salacaq bir razılaşma olacaq. Çox böyük ehtimalla, Rusiyadan İran, Çin və Şimali Koreya ilə münasibətlərinə yenidən düzən vermək də Vaşinqtonun tələbləri sırasında olacaq. Bunu Trampın açıqlamaları və Vensin Rusiyanın Çinin kiçik tərəfdaşı olması ilə bağlı fikirləri də təsdiq edir. Aydın görünür ki, Rusiya 2021-ci ilin dekabrında ABŞ-a və NATO-ya qarşı irəli sürdüyü ultimatumu unudub. Çünki Ukraynaya qarşı müharibədə uğur qazana bilməyən Rusiyanın NATO-nun hərbi strukturunun 1997-ci il sərhədlərinə qaytarılması kimi tələb səsləndirəcək gücü qalmayıb.