Alimlər 36 milyard günəş ölçüsündə ən böyük qara dəliklərdən birini tapdı

Astronomlar "kosmik at nalı" deyilən şeyin içində gizlənən 36 milyard günəş ölçüsündə nəhəng qara dəlik aşkar ediblər. Bu, indiyə qədər tapılan ən böyük qara dəliklərdən biridir.

Qaynarinfo "Live Science" jurnalına istinadən xəbər verir ki, "kosmik at nalı" özü ilk dəfə 2007-ci ildə kəşf edilən Şir bürcündəki iki qalaktikadan ibarət sistemdir.

Bu obyektin şəkillərində siz ön planda olan LRG 3-757 qalaktikasını əhatə edən parlayan halqa görə bilərsiniz. Eynşteyn halqası kimi tanınan bu hadisə, nəhəng qalaktika onun arxasında yerləşən daha uzaq bir qalaktikanın işığını təhrif etdikdə və gücləndirdikdə baş verir.

İşığın bu gücləndirilməsi "qravitasiya linzalanması" adlanır və hələ 1915-ci ildə Albert Eynşteyn tərəfindən proqnozlaşdırılıb. Yeni bir araşdırma göstərib ki, LRG 3-757-nin mərkəzindəki qara dəlik ona işığı əymək üçün kifayət qədər kütlə verir.

Eynşteynin ümumi nisbilik nəzəriyyəsi kütləvi cisimlərin kosmos-zaman adlanan kainatın quruluşunu necə təhrif etdiyini təsvir edir. O göstərib ki, cazibə qüvvəsi təkcə qüvvə deyil, həm də məkan-zamanın maddə və enerji ilə əyriliyinin nəticəsidir.

İşıq kosmos-zamanın yüksək əyri bölgəsindən, məsələn, nəhəng qalaktikanın yaxınlığından keçəndə əyilir və obyektin ətrafında işıq halqası yaradır.

Astronomlar Atakama səhrasındakı (Çili) Multi Unit Spectroscopic Explorer (MUSE) spektroqrafının məlumatlarından, həmçinin Hubble Kosmik Teleskopunun şəkillərindən istifadə etməli olublar. Və daha sonra, LRG 3-757 qalaktikasının (kütləsi Süd Yolununkından 100 dəfə böyükdür) güclü qravitasiya obyektivləşməsini, eləcə də ulduzlarının sürətini və trayektoriyasını təhlil etdikdən sonra alimlər belə qənaətə gəliblər ki, müşahidə olunan məlumatları izah etmək üçün ultrakütləvi qara dəliyin olması zəruridir.

Aydın