Alimlər xəbərdarlıq etdi: Yerin süni soyudulması qlobal xaosa yol aça bilər

Kolumbiya Universitetinin alimləri, Yerin temperaturunu azaltmaq üçün aerosolların stratosferə buraxılmasının ciddi risklər daşıdığını xəbərdar ediblər. Bu metod, stratosfer aerosol enjeksiyonu (SAI) olaraq bilinir və qlobal istiləşmə ilə mübarizə üçün müvəqqəti həll kimi təklif olunur. Lakin alimlər, bu texnologiyanın həm texniki çətinlikləri, həm də potensial fəlakətləri nəzərə almadığını vurğulayır.

Xalqcebhesi.az xəbər verir ki, araşdırmalara görə, aerosolun yayılması yalnız hissəciklərin miqdarından deyil, həm də harada və nə zaman tətbiq edildiyindən asılıdır. Məsələn, qütb bölgələrində aerosol buraxılması tropiklərdə mussonları pozacaq, ekvator bölgələrində isə təzyiq sistemlərini dəyişdirə bilər.

1991-ci ildə Pinatubo vulkanının püskürməsi nəticəsində Yer səthinin temperaturu bir dərəcə azalmışdı, lakin bu, ozon qatının zədələnməsinə və mussonların pozulmasına səbəb olmuşdu. Sülfat aerosollarının daha təhlükəsiz alternativləri üzərində aparılan tədqiqatlar isə uğursuz olub.

Alimlər, SAI-nin həyata keçirilməsi ilə bağlı geo-siyasi və iqtisadi riskləri də qeyd edir. Əgər fərdi ölkələr və ya özəl şirkətlər bu texnologiyanı tətbiq etsə, qlobal və geri dönməz nəticələrə yol aça bilər. Onlar, səhv etmə riskinin çox yüksək olduğunu və bu cür addımların iqlim xaosuna səbəb ola biləcəyini bildirirlər.

Məryəm Quliyeva