Antarktidanın dərinliklərindən fizikaya zidd siqnallar gəlir və bu...

...Antarktika buzunun altından yayılan sirli radio siqnalları alimləri çaşdırmağa davam edir. 2016-cı ildən 2018-ci ilə qədər NASA-nın ANITA şarları, sanki Yerin dərinliklərindən yuxarıya doğru hərəkət edən bir sıra impulslar aşkar edib. SİA-nın məlumatına görə, “Science XXI” bunun ənənəvi fizikaya zidd olduğunu yazır.

...ANITA layihəsi əvvəlcə atmosferlə toqquşduqda radio dalğaları yaradan kosmik şüaları öyrənmək üçün nəzərdə tutulmuşdu. Lakin bəzi siqnallar qeyri-adi hala gəldi - onların trayektoriyaları buz səthinə nisbətən 30 dərəcəyə qədər bucaq əmələ gətirirdi. Bu nəticə hissəciklərin yayılmasının ənənəvi anlayışına meydan oxudu və naməlum elementar hissəciklərin mövcudluğu barədə fərziyyələrə səbəb oldu.

Bu hipotezi sınamaq üçün tədqiqatçılar ANITA məlumatlarını son on il yarım ərzində Pierre Auger Rəsədxanasının müşahidələri ilə müqayisə etdilər.

Lakin heç bir uyğunluq tapılmadı.

Neytrinoların mənbə ola biləcəyi nəzəriyyəsi də rədd edildi. Tipik olaraq, bu cür hissəciklər buzla qarşılıqlı təsir göstərərkən radio siqnalları yaradır, lakin aşkarlanan impulslar anomal dərəcədə kəskin bir bucağa malik idi və olduqca güclü idi.

IceCube detektorları ilə əlavə yoxlamalar oxşar hadisələrin olmadığını aşkar etdi. Bu, neytrinoların mümkün mənbə kimi qəbul edilməməsini istisna etdi və alimləri əvvəlki nəticələrini yenidən nəzərdən keçirməyə məcbur etdi.

Bəzi tədqiqatçılar siqnalların qaranlıq maddə və ya sözdə "yeni fizika" ilə əlaqəli ola biləcəyini irəli sürdülər, lakin buna dair heç bir dəlil tapılmadı.

Hesablamalara görə, radio dalğaları kilometrlərlə buz və qayadan əhəmiyyətli dərəcədə zəifləmədən keçə bilməzdi.

Bu, aşkar edilmiş impulsları daha da sirli edir.

Nəticədə, alimlər bu fenomeni mənşəyi hələ də məlum olmayan "anomal siqnallar" kimi təsnif etdilər.

Alimlər ümid edirlər ki, ANITA-nın təkmilləşdirilmiş versiyası kimi hazırlanmış yeni PUEO detektoru bu impulsların təbiətini aşkar etməyə kömək edəcək.

Onun daha böyük qəbul sahəsi və daha yüksək həssaslığı var. Müzakirə olunan fərziyyələrdən biri siqnalların hələ yaxşı başa düşülməmiş buzlu mühitlərdə radio dalğalarının yayılmasının nadir təsirləri ilə əlaqəli olduğunu göstərir.

Əli Babayev