Azərbaycan səhiyyə sektoru: 2003 2025 ci illərdə inkişaf və modernləşmə

2003-cü ildən etibarən Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında Azərbaycan səhiyyə sistemi ciddi dəyişikliklər və modernləşmə mərhələsinə qədəm qoymuşdur. Ölkədə səhiyyə xidmətlərinin keyfiyyətinin artırılması, tibbi infrastrukturların yenilənməsi və əhalinin sağlamlıq göstəricilərinin yaxşılaşdırılması prioritet istiqamətlərdən biri olmuşdur. Prezident İlham Əliyev dəfələrlə vurğulamışdır ki, insan kapitalının qorunması və sağlamlığın təmin edilməsi dövlət siyasətinin mərkəzində dayanır.                                    

2003-cü ildən sonra səhiyyə sahəsində əsas diqqət ilkin səhiyyə xidmətlərinin modernləşdirilməsinə yönəldilmişdir. Respublikanın bütün bölgələrində ailə həkimi və poliklinikaların yenidən qurulması proqramları həyata keçirilmişdir. Bu proqramların əsas məqsədi əhalinin tibbi xidmətlərə əlçatanlığını artırmaq və erkən diaqnostik imkanları genişləndirməkdir. İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, əsas məqsəd hər bir vətəndaşın keyfiyyətli tibbi yardım almasıdır.

Xüsusilə şəhər və rayon mərkəzlərində müasir xəstəxanalar və diaqnostika mərkəzləri tikilmiş, mövcud tibb müəssisələri isə tamamilə yenilənmişdir. Bakı, Gəncə, Sumqayıt və digər iri şəhərlərdə beynəlxalq standartlara uyğun xəstəxanalar istifadəyə verilmiş, təcili tibbi yardım və reanimasiya xidmətləri genişləndirilmişdir. Prezidentin rəhbərliyi ilə icra olunan layihələr nəticəsində müasir laboratoriya avadanlıqları, rentgen və MRT cihazları ölkə üzrə geniş şəkildə tətbiq olunmuşdur.

Prezident İlham Əliyevin diqqət ayırdığı sahələrdən biri də səhiyyədə texnologiyanın tətbiqi və rəqəmsallaşdırma olmuşdur. Elektron səhiyyə sistemləri, elektron xəstəlik kartları və telemedisinanın inkişafı sayəsində əhalinin tibbi məlumatlarına asanlıqla çıxış təmin edilmişdir. Bu yeniliklər tibb işçilərinin işini asanlaşdırmaqla yanaşı, səhiyyə xidmətlərinin keyfiyyətini də artırmışdır.

Dərman təminatı və əczaçılıq sektoru da 2003–2025-ci illərdə ciddi inkişaf keçirmişdir. Dövlət dərman istehsalını stimullaşdırmış, keyfiyyətə nəzarəti gücləndirmiş və əhalinin əlçatan dərman təminatını artırmışdır. Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən sosial proqramlar çərçivəsində, xüsusilə uşaqlar və yaşlılar üçün pulsuz və subsidiyalı dərman təminatı sistemi genişləndirilmişdir.

Səhiyyə sahəsində humanitar və profilaktik proqramlar da əsas prioritet olmuşdur. Prezident İlham Əliyev müxtəlif çıxışlarında qeyd etmişdir ki, xəstəliklərin qarşısının alınması və əhalinin sağlam həyat tərzinə təşviqi vacibdir. Bu məqsədlə xroniki xəstəliklərin monitorinqi, immunizasiya kampaniyaları, qan donorluğu və sağlam həyat tərzi təşviq edən proqramlar həyata keçirilmişdir. Bu tədbirlər nəticəsində ölkədə uşaqların və yetkinlərin sağlamlıq göstəriciləri əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşmışdır.

2010-cu ildən sonra Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə onkoloji və kardio-vaskulyar xəstəliklərin müalicəsi üçün müasir mərkəzlər yaradılmışdır. Bakıda Onkologiya Mərkəzi, Sumqayıtda və Gəncədə kardioloji mərkəzlər istifadəyə verilmiş, regionlarda tibbi xidmətlərin keyfiyyəti artırılmışdır. Dövlət tərəfindən yüksək ixtisaslı həkimlərin hazırlanması və xaricdən dəvət olunması proqramları da səhiyyənin modernləşməsinə xidmət etmişdir.

Səhiyyə sahəsində human resursların inkişafı da diqqət mərkəzində olmuşdur. Prezident İlham Əliyev həkimlərin və tibb işçilərinin ixtisasının artırılmasına, müasir tibb universitetləri və təlim mərkəzlərinin yaradılmasına xüsusi önəm vermişdir. Beynəlxalq təcrübə ilə tanışlıq, ixtisasartırma kursları və elmi konfranslar həkimlərin peşəkarlıq səviyyəsini yüksəltmişdir.

Eyni zamanda, Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında regionlarda səhiyyənin inkişafına xüsusi diqqət ayrılmışdır. Rayon mərkəzlərində yeni xəstəxanalar, doğum evləri və kənd səhiyyə məntəqələri tikilmiş, müasir avadanlıq və dərman təminatı təmin edilmişdir. Bu tədbirlər əhalinin tibbi xidmətlərə əlçatanlığını artırmış, sosial ədalətin təmin olunmasına xidmət etmişdir.

Qlobal səhiyyə əməkdaşlığı da 2003–2025-ci illərdə önəmli rol oynamışdır. Azərbaycan, Dünya Səhiyyə Təşkilatı və digər beynəlxalq qurumlarla əməkdaşlıq edərək, səhiyyə standartlarını yüksəltmiş, epidemioloji təhlükələrin qarşısını almaq üçün birgə layihələr həyata keçirmişdir. Prezident İlham Əliyev dəfələrlə bildirmişdir ki, qlobal səhiyyə standartlarına inteqrasiya vacibdir və bu, ölkənin beynəlxalq nüfuzunu artırır.

Nəticə olaraq, 2003–2025-ci illərdə Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında Azərbaycan səhiyyə sektoru modernləşmiş, əhalinin sağlamlıq göstəriciləri yüksəlmiş və tibbi xidmətlər beynəlxalq standartlara uyğunlaşmışdır. Səhiyyə infrastrukturunun genişləndirilməsi, dərman təminatı, human resursların inkişafı və qlobal əməkdaşlıq sahəsində həyata keçirilən siyasətlər əhalinin həyat keyfiyyətini yüksəltmiş, ölkənin sosial-iqtisadi inkişafına mühüm töhfə vermişdir. Prezident İlham Əliyevin vurğuladığı kimi, insan kapitalının qorunması və sağlamlıq sahəsində aparılan islahatlar ölkənin uzunmüddətli inkişaf strategiyasının əsas prioritetlərindən biridir.        

Azər Əhmədov,
Respublika Pediatriya Mərkəzinin direktoru, Mirəsədulla Mirqasımov küçəsi 2 ( RPM PHŞ) üzrə ƏPT sədri