Icma.az
close
up
RU
BAlimlər Yer kürəsinin fırlanması ilə bağlı problem aşkar ediblər

BAlimlər Yer kürəsinin fırlanması ilə bağlı problem aşkar ediblər

Baku.ws portalından əldə olunan məlumata əsasən, Icma.az xəbər verir.

Yer oxunun 2000-ci illərin əvvəlindən etibarən kəskin şəkildə dəyişməsi, planetdə geniş miqyaslı və əvvəllər yetərincə qiymətləndirilməmiş torpaq nəmliliyinin itirilməsi ilə bağlıdır.

Bu barədə "Science" jurnalında dərc olunan araşdırmada qeyd olunub. 

Cəmi üç il ərzində (2000–2002-ci illərdə) dünyada 1600 gigatonndan çox torpaq suyu yoxa çıxıb. Bu rəqəm, Qrenlandiyanın daha uzun müddətdə itirdiyi buz kütləsindən belə çoxdur.

Araşdırmaya Cənubi Koreyanın Seul Milli Universitetindən professor Ki-Veon So rəhbərlik edib. Alimlər peyk radarlarından və torpaq nəmliliyi modellərindən istifadə edərək XX əsrin sonu və XXI əsrin əvvəllərində Yer kürəsində su ehtiyatlarının necə dəyişdiyini yenidən modelləşdirə biliblər.

Təəccüblüdür ki, 2000–2002-ci illərdə torpaqdakı nəmlilik kəskin şəkildə azalıb. Bu azalma, dünya okeanlarının səviyyəsinin hər il təxminən 1,95 mm qalxmasına bərabər olub. Ardınca, 2003–2016-cı illər arasında torpaq əlavə olaraq daha 1000 gigatonn su itirib. 2021-ci ilə qədər bu nəmlilik səviyyəsi əvvəlki vəziyyətinə qayıtmayıb. Bu isə o deməkdir ki, Yer kürəsində qurunun su ehtiyatları uzunmüddətli dəyişikliklərə məruz qalıb.

Bu su itkisinin tendensiyası yalnız modellərdə deyil, iki müstəqil göstəricidə də müşahidə olunub: bunlardan biri dəniz səviyyəsinin artması, digəri isə Yer kürəsinin fırlanma oxunun müşahidə olunan yerdəyişməsidir.

Geofiziklər bildiriblər ki, Yerin fırlanma sürətinin azalması da bu dəyişikliklərlə bağlı ola bilər.

Ekspertlər həmçinin hesab edirlər ki, torpağın quruma tendensiyası geri dönməz xarakter daşıya bilər.

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:76
embedMənbə:https://baku.ws
archiveBu xəbər 22 Aprel 2025 10:00 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Toğrul Allahverdiyev hekayəsi Sadıqlının “video əməliyyatı” başqa mətləbləri üzə çıxardı

10 İyun 2025 12:42see201

Mançester Siti Şerkini transfer etdiyini açıqladı

11 İyun 2025 06:45see128

Bütün günahları bayquşda görənlər...

10 İyun 2025 10:02see125

Obyektlərin layihələndirilməsi üzrə hüquqlar müəyyənləşir

10 İyun 2025 15:08see123

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev bəzi qanunlarda əsaslı dəyişiklər edib. KONKRET

10 İyun 2025 20:21see120

“Sabah” macarlarla əməkdaşlığa başladı

10 İyun 2025 21:09see119

Trabzonspor dan BƏƏ yə yollandı

11 İyun 2025 00:27see118

Rusiya hərbçilərinin ikinci qrupu Ukrayna ərazisindən QAYITDI

10 İyun 2025 18:42see117

ABŞ dan şok: İranı vurmaq üçün Trampa təklif verildi

10 İyun 2025 23:46see117

Alimlər vulkanların ən təhlükəli püskürmələrini proqnozlaşdırmağı öyrəndi

10 İyun 2025 23:32see116

İndi yalnız əsəb və ağrı hiss edirəm Robert Levandovski

10 İyun 2025 16:50see116

Fransa çempionu rus futbolçu ilə maraqlanır

10 İyun 2025 13:52see116

Fəst fuddan daha təhlükəli balıq yeməkləri

10 İyun 2025 19:20see116

Turistlər ən gözəl yerlərdə gecələmək üçün pul ödəməli olacaqlar..?

10 İyun 2025 20:13see116

Türkan Gündüzün qətli: dəhşətli təfərrüat HƏSSAS GÖRÜNTÜ

10 İyun 2025 22:01see115

Tehran hakimiyyəti arxasında dayanan böyük güclər artıq ABŞ ilə müəyyən məsələlərdə razılaşırlar

10 İyun 2025 18:47see115

Çirklənmiş kondisioner pnevmoniyaya səbəb ola bilər

11 İyun 2025 03:43see115

Almaniya kəşfiyyatının rəhbəri: Ukrayna Putin üçün yalnız ilk addımdır

10 İyun 2025 14:04see115

İyun ayında qarpız yemək olar? Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir

10 İyun 2025 10:02see115

ABŞ da iğtişaşlar Kaliforniyadan digər ştatlara da yayılıb...

10 İyun 2025 19:45see113
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri