Bayırşəhərdə sadəcə evlər deyil, tarix də sökülür: Mütəxəssislər və sakinlər etiraz edir

Son illər paytaxtda ardıcıl söküntü işləri infrastrukturun yaxşılaşdırılması, şəhərin gözəlləşdirilməsi missiyası daşıdığı bildirilsə də, Bakının tarixi siması az zədələnmədi. Nə qədər tarixi abidə dağıdıldı. Daha Şollar su qülləsi, Hacı Fərəculla hamamı, Təhməzov qardaşlarının evi, Mehmandarovların mülkü yoxdur. Bunlar təkcə Qış parkı, Mərkəzi park salınanda dağıdılan tarixi abidələrdir. Siyahı tutsaq, ucu-bucağı görünməz.

Bizimyol.info xəbər verir ki, Bayırşəhərdə yenə onlarla tarixi abidə, ev dağıdılır. Söküntü işləri həm mütəxəssislərin, həm də sakinlərin narazılığı fonunda aparılır. Fevralda 200-ə yaxın memar, ictimai fəal imza toplayaraq söküntünün dayandırılmasına çalışmışdı. Amma cəhdlər bəhrəsini vermir, ötən əsrin əvvəllərinin yadigarı olan tikililər məhv edilir.

İmza toplanmasının təşkilatçılarından olan Fəridə Ziyadova deyir ki, ortada hər hansı layihə, plan yoxdur: “Binalar bir neçə ay əvvəl inventarlaşdırılmışdı, hazırda isə sakinlərlə qiymət danışılmağa başlanılıb. Deyirdilər ki, tarixi binalar saxlanılıb qalanları söküləcək. Buna əməl edildiyini görmürük. İmza toplayaraq məktub hazırlamışdıq. Burada təkcə tarixi binaların deyil, bütün məhəllə strukturunun qorunmasını, binaların bərpa edilməsini, küçələrin piyadalaşdırılıb Bayırşəhərin yeni bir alt-mərkəzə çevirilməsini təklif etmişdik. Lakin bizə hələ də cavab verilməyib”.

Fəridə Ziyadova bildirir ki, Bayırşəhərdə xeyli tarixi binanın adı reyestrə salınmayıb: “Ümumiyyətlə, bizdə o status binanı qorumur. Çünki siyahıya istənilən vaxt müdaxilə edə bilirlər. Min bəhanə ilə tarixi binanı siyahıdan çıxardırlar ki, sökəndə rahatca “abidə deyildi” deyə bilsinlər. Mərkəzi park salınanda bir çox binalar siyahıdan çıxarılmışdı və hələ də qaytarılmayıb”.

Köçürülmə üzrə qəbul komissiyası yaradılıb. Komissiya rəhbərliyi vətəndaşlara müraciətdə bildirib: “Bakı şəhərinin yeni Baş Planına uyğun olaraq Bakı şəhərində və ətraf ərzilərdə 20-ci əsrin əvvəllərində tikilmiş və istismar müddətini başa vurmuş, eyni zamanda şəhərin görkəminə xələl gətirən tikililərin sökülməsi zərurəti, habelə mühəndis-kommunikasiya qurğularının yenilənməsi, ərazinin abadlaşdırılması ilə əlaqədar Bakı şəhəri, Yasamal rayonu, Azərbaycan prospekti, Nizami, Rza Quliyev, Nabat Aşurbəyova, Mirzə Fətəli Axundzadə, Çingiz Mustafayev və Mirzəağa Əliyev küçələrinin əhatə etdiyi ərazidə yerləşən yaşayış və qeyri-yaşayış obyektlərinin satın alınaraq köçürülməsi üzrə Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti tərəfindən komissiya yaradılıb. Komissiya Yasamal rayonu, Mirzə Fətəli Axundzadə küçəsi, 4 ünvanında fəaliyyət göstərir. Yuxarıda göstərilən ərazidə yaşayan sakinlərdən sahibi olduqları tikililərə dair müvafiq sənədlərlə komissiyaya müraciət etmələri xahiş olunur”.

Komissiyanın müraciətində də görünür ki, ötən əsrin əvvəllərində inşa olunmuş evlərə rəhm etməyi düşünmürlər. Həmin tikililərin adları reyestrə salınmır. Adın reyestrə düşməsi də bir çox hallarda rol oynamır.

Bayırşəhər sakinləri bildirirlər ki, mənzil-kommunal istismar sahəsi və komissiya onlara təzyiq göstərir. Onlar yaşadıqları mənzilləri satmayacaqları halda kommunal xidmətlərin dayandırılması mümkündür.

İsmayıl bəy Qutqaşınlı 22-25 ünvanlarında ay və beşulduz təsvirlərinin yer aldığı evlər artıq sökülüb. Ərəbcə yazıda binanın qardaşlara məxsus olması və 1927-ci ildə (hicri: 1346) tikilməsi qeyd olunmuşdu. Tarixi abidə hesab olunmurdu. Bakıda bu simvolların yer aldığı çox az bina qalıb. Amma daha həmin tikililər də yoxdur. Bakının tarixi gözümüzün qabağında məhv edilir.

Aytən, Bizimyol.info