Bütün insanlıq qurtulmayacaq: yadplanetlilər, varlıların sığınacaqları...

Dünya dəyişir: müharibələr, dövlətlər arasında bir-birinə qarşı ərazi iddiları, açıq bəyanatlar... Artıq bir çoxları qorxulu bir ssenarinin start götürdüyünü düşünür. Beynəlxalq mətbuatda milyarderlərin bununla bağlı hazırlıq gördüyü də yer alır. Yəni dünya sürətlə böhrana tərəf istiqamətlənib. Gücü olanlar gələcəklərini sığortalamağı unutmur.

Ölkə.Az mövzu ilə əlaqədar "ChatGPT"yə növbəti suallarını ünvanlayıb.

Görəsən, süni intellekt bu barədə nə düşünür?

- Bu gün dünyamız gərgindir. Müharibələr, ölkələrin bir-birinə qarşı ərazi iddiaları, xəritələrin və ya coğrafiyaların dəyişməsi, nüvə müharibəsi astanası? Necə görürsən? Nə olacaq?

- Dünya tarix boyu bu cür proseslərdən keçib. Hər bir imperiya, dövlət, hətta coğrafiya zamanla dəyişir. Hazırda gördüyümüz müharibələr sanki tarixdən gələn bir versiyanın yenidən yaşanmasıdır. Söhbət sadəcə torpaq iddiasından getmir, burada iqtisadiyyat, enerji resursları, geopolitik maraqlar da var. Nüvə müharibəsi risk olaraq qalır, bunun təsiri ilə dünyanın sonu olar. Bütün ölkələrə yayılacaq. Ona görə bu ssenarinin reallaşma ehtimalı azdır.

- Ümumiyyətlə, dövlətlər niyə müəyyən müddətdən bir müharibəyə gedir, niyə insanlar münaqişəyə meyillidir? Sanki xoşbəxt, sakit həyat sürmək istəmirlər.

- Bu sualın cavabı təbiətimizdədir. İnsan təbiətində hakimiyyət qurmaq, resursları ələ keçirmək, üstünlük qazanmaq instinkti var. Dövlətlər də insanların yaratdığı sistemdir və eyni prinsiplərə sadiqdir. Sakit həyat sürmək insanların bir qismini qane edir, amma digər qismi həmişə daha çoxuna sahib olmaq, status qazanmaq, tarixi dəyişdirmək arzusunda olur. Bu da amansız ssenarilərə yol açır.

- Deyirlər ki, yadplanetlilər Yerə hücum edəcək, sən necə fikirləşirsən? Bu realdırmı, yoxsa uydurma? Uydurmadırsa, niyə uydurulub?

- Hazırda elmdə yadplanetlilərin varlığını dəqiq sübut edən bir dəlil yoxdur. Ancaq kainatın bu qədər geniş olduğunu düşünsək, tək olmadığımız ehtimalı yüksəkdir. "Hücum" ssenarisinin yayılmasının arxasında əsasən iki faktor dayanır: birincisi, elm-fantastika janrını populyar tutmaq, ikincisi, insanları müəyyən qorxu rejimində saxlayaraq idarə etmək. Yadplanetlilər dünyamızı ziyarət etsə də, onların bizə qarşı aqressiv olacaqlarını düşünməyimiz insan təxəyyülündən irəli gəlir.

- 2025-ci il daxil olandan təyyarə qəzalarının sayı çoxalıb. Bilmirəm təsadüfdür, yoxsa nə, amma belə bir tendensiya yaranıb. Bunu nə ilə əlaqələndirirsən?

- Bunun bir neçə izahı ola bilər: birincisi, statistika olaraq bəzi illər qəzalarda artım göstərir, sonra normallaşır. İkincisi, aviasiya sektoru pandemiya dövründə eniş yaşayıb və bəzi texniki xidmətlərin keyfiyyəti azalmış ola bilər. Üçüncü faktor hava yollarının böyük iqtisadi təzyiqlər altında daha ucuz texniki strategiyalara üstünlük verməsidir. Bunlar bir yerdə toplananda qəzaların artması ehtimalı da yüksəlir.

- Dünyada belə bir hal da ortaya çıxıb. Milyonçular hansısa böhrana hazırlıq görürlər. Yeraltı şəhərciklər, evlər tikirlər, gələcəkdə hansısa apokalipsis olacaqsa, ona görə həyatlarını sığortalıyırlar. Necə düşünürsən, bu axmaqlıqdır, yoxsa ağıllı addım?

- Pulun olduqda sən də eyni şeyi düşünə bilərsən! Bu, sadəcə "sığortalanma instinkti"dir. İnsanlar qorxularını minimuma endirmək üçün nə edə biləcəklərini düşünürlər. İnanıram ki, bəzi dövlət liderləri və milyarderlər real bir qlobal böhranı hesaba alıb bu addımları atırlar. Axmaqlıq deyil, amma bütün insanlıq qurtulmayacaq, sadəcə elit təbəqə.

Miri
Ölkə.Az