Çexiya dağlarında tapılan qızıl xəzinəsinin dəyəri 340 min dollardır

Bakı, 2 may, AZƏRTAC

Çexiyanın Hradec Kralove şəhərindəki Şərqi Bohemiya Muzeyi dəyəri 340 min dollardan çox olan və XX əsrə aid qızıl xəzinəsinin aşkar edildiyini açıqlayıb.

AZƏRTAC xarici mediaya istinadla xəbər verir ki, fevral ayında bir qrup turist ölkənin şimal-şərqindəki Krkonoşe dağlarının ətəklərində araşdırma aparıb və orada alüminium qalay qabı tapıblar. Onun içərisində 11 ayrı qalaq şəklində səliqə ilə düzülmüş və nazik qara parçaya bükülmüş 600 qızıl sikkə tapılıb. Yaxınlıqda 16 siqaret qutusu, 10 qolbaq, daraq, zəncir və qutu ilə doldurulmuş ikinci konteyner aşkar edilib. Bütün bu obyektlər sarı metaldan hazırlanmışdı və tərkibi hələ təhlil edilməli idi.

Çəkisi 15 funtdan bir qədər çox (təxminən 7 kiloqram) olan dəfinə tez bir zamanda Şərqi Bohemiya Muzeyinə təhvil verildi və o vaxtdan bəri arxeoloqlar onu tədqiq edirlər. Qızıl sikkələr geniş coğrafiyaya şahidlik edir; onlar Fransa, Belçika, Rusiya, İtaliya, Rumıniya, Avstriya-Macarıstan və Osmanlı imperiyasına aiddir. Maraqlıdır ki, dəfinədə alman və ya Çexoslovakiya sikkələri yoxdur.

Sikkələrin əksəriyyəti Fransada hazırlanıb və bütün dəfinə 1808-ci ildən 1915-ci ilə qədər olan dövrə aiddir. Bununla belə, diqqətəlayiq bir istisna var: bu, Avstriya-Macarıstan sikkələridir. Onların üzərində əks olunan marka kimi tanınan kiçik işarələr bu qiymətli numizmatika nümunələrinin 1921-ci ildə müasir Serbiya, Bosniya və Herseqovinanı əhatə edən Yuqoslaviyada yenidən buraxıldığını göstərir.

Muzeyin sikkə eksperti Voytex Bradl açıqlamasında deyib: “Xəzinə yüz ildən çox müddət ərzində yerin altında gizlədilib. Təəccüblü olan odur ki, 1921-ci ildə bu sikkələrin heç olmasa bir hissəsi belə bizim ərazimizdə ola bilməzdi. Onlar o vaxt hələ də Balkanlarda olublar”.

Mütəxəssislərin fikrincə, Çexoslovakiyada bir insanın XX əsrin birinci yarısında qiymətli əşyalarını gizlətmək istəməsinin mümkün səbəblərinin siyahısı çox uzundur. Xəzinə 1938-ci ildə - İkinci Dünya müharibəsindən əvvəl və ya müharibə boyu yəhudi və çex əhalisinin deportasiyası, yaxud müharibənin sonunda almanların qaçması zamanı basdırıla bilərdi. Muzeyin arxeologiya şöbəsinin müdiri Miroslav Novakın qeyd etdiyi kimi, digər versiya 1953-cü ildə Sovet İttifaqının Çexoslovakiyada tətbiq etdiyi pul islahatı ilə bağlıdır.

Novak açıqlamasında əlavə edib: “Qiymətli əşyaların yerin altında gizlədilməsi tarixdə lap əvvəlki dövrlərdən bəri adi bir təcrübə olub. Bu, sikkələrin açıq-aydın nominal dəyəri və ya sahibinin onlara nə ala biləcəyi məsələsi deyildi. Daha doğrusu, sikkələr qiymətli metal olduğu üçün qəsdən gizlədilib”.

Dəfinə hələ də tədqiq olunur və arxeoloqlar ümid edirlər ki, arxiv qeydlərinin köməyi ilə xəzinənin tam tarixini öyrənə biləcəklər. Zamanla muzey bütün kolleksiyanı ictimaiyyətə nümayiş etdirmək niyyətindədir.