Cipli nömrələr tarixə qovuşur: Yenilik nə verəcək, nə alacaq?

Yeni hazırlanmış dövlət qeydiyyat nişanlarında çip elementlərinin tətbiqi nəzərdə tutulmur.

Bakıvaxtı.az xəbər verir ki, Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsindən verilən məlumata görə, çiplər vaxtilə nəqliyyat vasitələrinə dair məlumatların elektron qaydada ötürülməsi və identifikasiyası məqsədilə nəzərdə tutulsa da, Mərkəzi İnformasiya Sisteminin yenilənməsi, eləcə də müasir radar, kamera və nömrə tanıma sistemlərinin təkmilləşdirilməsi nəticəsində bu funksionallıq artıq daha səmərəli və müasir texnoloji üsullarla həyata keçirildiyindən çiplərin tətbiqinə zərurət qalmayıb.

Hazırda təqdim edilən dövlət qeydiyyat nişanları bütün texniki, təhlükəsizlik və keyfiyyət standartlarına tam cavab verir.

Qeyd edək ki, bu yenilik yalnız yeni verilən dövlət qeydiyyat nişanlarına aiddir və mövcud nömrə nişanlarının dəyişdirilməsinə ehtiyac yoxdur.

Avtomobillərdə çipli dövlət qeydiyyat nişanlarının ləğv edilməsi barədə qərar cəmiyyətdə müzakirələrə səbəb olub. Yeni dəyişiklik bir tərəfdən nəzarət sisteminin sadələşdirilməsi və texniki xərclərin azaldılması məqsədi daşısa da, digər tərəfdən nəqliyyat təhlükəsizliyi, oğurluq halları və saxta nömrələrin dövriyyəsi ilə bağlı suallar doğurub.

Bəs çipsiz nömrələrə keçid, doğrudanmı, nəzarəti zəiflədəcək, yoxsa artıq sistem bu funksiyanı başqa mexanizmlərlə təmin edir?

Məsələ ilə bağlı nəqliyyat eksperti Eldəniz Cəfərov Bakıvaxtı.az-a açıqlamasında bildirib ki, çipin ləğvi nə avtomobil oğurluğu, nə də saxta nömrə risklərinin artması deməkdir.

Eldəniz Cəfərov: Polis və digər qurumların istifadə etdiyi elektron sistemlər çipin daşıdığı funksiyaları tam şəkildə əvəzləyir

“Çipin olmaması o demək deyil ki, bu hallar artacaq. Dövlət qeydiyyat nişanının hansı avtomobilə məxsus olduğunu müəyyənləşdirmək üçün YPX əməkdaşının sistemə baxması kifayətdir. Bütün məlumatlar mərkəzləşdirilmiş elektron bazada saxlanılır və istənilən vaxt onlayn şəkildə yoxlanıla bilər,” - ekspert deyib.

Müsahibimizin sözlərinə görə, bu dəyişiklik nəzarət mexanizminə təsir etməyəcək:

“Çünki polis və digər qurumların istifadə etdiyi elektron sistemlər artıq çipin daşıdığı funksiyaları tam şəkildə əvəzləyir. Çipli nömrələrin tətbiqi öz dövrü üçün texnoloji yenilik olsa da, indi artıq nəqliyyatın idarə olunması sistemləri xeyli inkişaf edib və bu funksiyanın rolu azalıb. İndi bütün nəqliyyat vasitələri vahid elektron qeydiyyat sistemindədir, kameralar vasitəsilə avtomobilin nömrəsi oxunur, sürücü və nəqliyyat məlumatları dərhal müəyyən edilir. Yəni çip artıq əlavə bir mərhələ kimi qalırdı”.

Bununla belə, E.Cəfərov qeyd edib ki, məsələnin müsbət və mənfi tərəflərini qiymətləndirmək üçün zamana ehtiyac var. Dediyinə görə, ilkin mərhələdə hər hansı inzibati və texniki çətinliklər istisna deyil. Amma uzunmüddətli perspektivdə, əgər yeni sistem stabil işləsə, nəzarət və profilaktika əvvəlki kimi qalacaq, hətta daha da təkmilləşəcək.

Qeyd edək ki, Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsindən bildirilib ki, yeni hazırlanmış dövlət qeydiyyat nişanlarında çip elementləri tətbiq olunmayacaq. Qurumdan verilən məlumata görə, çiplər vaxtilə nəqliyyat vasitələrinə dair məlumatların elektron qaydada ötürülməsi və identifikasiyası məqsədilə nəzərdə tutulsa da, Mərkəzi İnformasiya Sisteminin yenilənməsi, eləcə də müasir radar, kamera və nömrə tanıma sistemlərinin təkmilləşdirilməsi nəticəsində bu funksionallıq artıq daha səmərəli və müasir texnoloji üsullarla həyata keçirildiyindən çiplərin tətbiqinə zərurət qalmayıb. Bu yenilik yalnız yeni verilən dövlət qeydiyyat nişanlarına aiddir və mövcud nömrə nişanlarının dəyişdirilməsinə ehtiyac yoxdur.

Aynur