Dünyada vəbaya yoluxma halları kəskin artıb

Müharibə və iqlim böhranının peyvənd tədarükünə təzyiqi artırması ucbatından 2021-ci ildən bəri dünyada vəba hallarının sayı kəskin şəkildə artıb.

AZƏRTAC xəbər verir ki, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) məlumatına görə, 2024-cü ildə vəba xəstəliyinə 804 min 721 yoluxma və 5 min 805 ölüm halları qeydə alınıb ki, bu da 2023-cü illə müqayisədə təxminən 50 faiz çoxdur.

Mənfi tendensiya 2021-ci ildən artmaqdadır və alimlər qeyd edirlər ki, rəsmi rəqəmlər çox mühafizəkardır. Onların hesablamalarına görə, hər il dünyada 1,3 milyondan 4 milyona qədər vəbaya yoluxma halı və 143 000-ə qədər ölüm hadisəsi baş verir.

Hələ 2025-ci ildə altı ölkə - Myanma, Konqo Demokratik Respublikası, Sudan, Cənubi Sudan, Anqola və Qana epidemiyaların qarşısını almaq üçün qlobal vəba peyvəndi ehtiyatından əlavə dozalar tələb edib.

Vəba peyvəndi ehtiyatının 5 milyon doza olması nəzərdə tutulur, lakin tələb axını və vəba peyvəndinin tək tədarükçüsünə güvənilməsi onun 2024-cü ildə bir anda tamamilə tükənməsi demək idi. Əsas ləvazimatlara yüksək tələbat 2022-ci ildən yüksəkriskli ölkələrdə profilaktik peyvəndlərin aparılmayacağı anlamına gəlib.

Sudandakı müharibədən Cənubi Sudana qaçan insanlar vəba xəstəliyini izdihamlı düşərgələrə gətiriblər. Belə ki, burada pis sanitariya şəraiti və təmiz suya çıxışın olmaması xəstəliyin sürətlə yayılmasına səbəb olub. Cənubi Sudandan olan insanlar ölkə daxilində evlərinə qayıtdıqdan sonra vəba da onlarla birlikdə yayılıb və on ştatdan yeddisi epidemiyadan təsirlənib.

Afrika Xəstəliklərə Nəzarət və Qarşısının Alınması Mərkəzlərinin (Afrika CDC) baş müşaviri, professor Nqaşi Nqonqonun sözlərinə görə, vəba qitədə böyük bir qatildir. Səbəblər pis su təchizatı və kanalizasiya şəraiti ilə birlikdə, həmçinin iqlim böhranı ilə əlaqəli artan daşqınlardır. Nqonqo Afrikada vəba peyvəndlərinin çatışmazlığının əsas problem olduğunu qeyd edərək bildirib ki, Afrika CDC onların qitədə istehsalı planlarını sürətləndirmək istəyir.