Dünyanın ən qədim mumiyaları tapıldı Misirdən də əvvəl

Cənub-Şərqi Asiyada tapılan mumiya qalıqları dünyanın ən qədimləri ola bilər, çünki alimlərin sözlərinə görə, onların yaşı 12 000 ildir. Tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, cəsədlər istiliyə məruz qalıb və güman edirlər ki, onlar odun üzərində tüstü ilə qurudularaq mumiyalanıb.
Lent.az xəbər verir ki, mumiyadan söz düşəndə adətən ağla qədim misirlilər gəlir. Lakin arxeoloqlar sübutlar tapıblar ki, sivilizasiyalar minlərlə il əvvəl dəfn edilən insanları qorumaq üçün mumiyalama

texnikasından istifadə ediblər. Alimlər Cənub-Şərqi Asiyada dünyanın ən qədim mumiyaları ola biləcək tapıntılar aşkarlayıblar, bəzi qalıqların isə təxminən 12 000 il əvvələ aid olduğu düşünülür.

Tədqiqatçılar Çinin və Vyetnamın müxtəlif arxeoloji abidələrində bir neçə kəsik və yanıq izləri olan, bükülü vəziyyətdə dəfn edilmiş insan qalıqları aşkarlayıblar. Digər qalıqlar Filippinlərdə, Laosda, Taylandda, Malayziyada və İndoneziyada tapılıb.

Tədqiqatın nəticələri və təhlil

”Proceedings of the National Academy of Sciences” jurnalında dərc olunan araşdırmada alimlər müəyyən ediblər ki, cəsədlər böyük ehtimal istiliyə məruz qalıb və güman edirlər ki, onlar tonqal üzərində tüstü ilə qurudularaq mumiyalanıb.

Tədqiqatçılar Cənubi Çində Neolit dövrünə aid 95 arxeoloji abidədən götürülmüş insan sümüyü nümunələrini təhlil ediblər. Onlar qəbirlərin torpaqdakı əsasən bükülü, sıxılmış və ya oturaq vəziyyətdə, çox vaxt sıx bağlanma izləri olan vəziyyətini qeydə alıblar. Həmçinin qazıntı zamanı aşkar edilən sümüklərdə görünən yanıq və kəsik izlərini öyrəniblər. “Biz sübut təqdim edirik ki, cəsədlər tüstülənərək dəriləri qorumaq və mumiyalaşdırmaq üçün emal olunurdu,” – deyə alimlər yazıblar.

Mədəni və mənəvi aspekt

Tədqiqatın müəllifi, Yaponiyanın Sapporo Tibb Universitetindən Hirofumi Matsumura qeyd edir ki, bu praktika “insanlara öz əcdadları ilə fiziki və mənəvi əlaqəni qorumağa, zamanı və xatirəni birləşdirməyə imkan verirdi”.

Mumiyalaşma bəzi yerlərdə məsələn, parçalanmanı dayandıran şərait kimi təbii yolla baş verə bilər. Lakin müxtəlif mədəniyyətlər də öz əcdadlarını xatırlamaq və ya onların ruhlarını axirətə yola salmaq üçün bədənlərini balzamlayaraq süni yolla mumiyalaşdırırdılar.

Misir mumiyaları ən məşhurları olsa da, ən qədim məlum mumiyalardan bəziləri təxminən 7000 il əvvəl indiki Peru və Çili ərazisində çinçorro balıqçıları tərəfindən hazırlanıb.

Müasir dövrdə də Avstraliyanın və Papua-Yeni Qvineyanın yerli icmaları öz ölülərini tüstüləmə, qurutma və mumiyalama mərasimlərini həyata keçirirlər.

İsveçin Uppsal Universitetindən insan təkamülü üzrə ekspert Rita Peyroteo Stierna, bazar ertəsi dərc olunmuş araşdırmada iştirak etməsə də, bu tədqiqatla bağlı müəyyən şübhələrini ifadə edib və istifadə olunan tarixləmə metodlarının daha etibarlı ola biləcəyini bildirib.

O əlavə edib ki, Cənub-Şərqi Asiyanın müxtəlif yerlərində mumiyaların davamlı tüstülənib-qurudulmaya məruz qalıb-qalmadığı hələ ki, dəqiq məlum deyil, lakin Associated Press-ə göndərdiyi elektron məktubda tapıntıların “tarixi dəfn praktikasının öyrənilməsinə mühüm töhfə” olduğunu vurğulayıb.