Ədəbiyyata, sənətə məslək kimi baxan şair

Bu gün Əməkdar incəsənət xadimi, şair, publisist Ayaz Vəfalının doğum günüdür. O, əmək fəaliyyətinə “Ədəbiyyat və incəsənət” qəzetində başlayıb və ömrünün 54 ilini bu işə sərf edib. Ədəbiyyata “Hippokrat andı” ilə gəlib.

Söz də

Bizim məsləkimiz –

Kəlmə-kəlmə ölçək, biçək;

Ələ qələm alanda biz

Hippokrat andı içək...

Ədəbiyyata, sənətə məslək kimi baxıb. Dediyi sözün əxlaqını göz bəbəyi kimi qoruyub.

“Ədəbiyyat və incəsənət” qəzetinin, indiki “Ədəbiyyat qəzeti”nin texniki katibliyindən baş redaktorluğuna qədər bir yol keçib. 54 il “Ədəbiyyat qəzeti”ndə çalışan Ayaz Vəfalı XX əsrin sonu XXI əsrin əvvəli tarixi ədəbi prosesin canlı şahidi və iştirakçısıdır. Ədəbi hərəkatın qaynar mərkəzində olan Ayaz müəllimin yaddaşındakılar hər cür təhrifdən kənar ciddi faktlardır. Dövrün bütün ictimai-siyasi hadisələrinin ədəbiyyatın şah damarından keçərək gündəmə ötürülməsi bir zamanda qəzetdə məsul vəzifəni layiqincə daşımaq şərəfli bir iş olub. Taleyinə düşən bu işdən Ayaz Vəfalı həm də qürur duyub.

Hayana getdimsə

səndən söz açdım

Mən sənə bir ömür qulaq asmışam;

Həyata

bir uzaq kənddə göz açdım,

Sənətə

gözümü səndə açmışam.

Bir ömür...

peşiman olmaram, nə qəm –

Xatirimdə qalan zəhmətim olsa;

Mən səndən

yenə də əsirgəmərəm –

İkinci bir ömür qismətim olsa.

Ayaz Vəfalının “Novruzgülü”, “Eşq əfsanəsi” kimi şeirləri 60-cı illər poeziyasının yaddaqalan nümunələridir.

Ayaz müəllim ciddi ədəbiyyatşünas və publisistdir. Onun klassiklər haqqında yazdığı silsilə məqalələr, xüsusən də klassik irs və folklor problemi barədə tədqiqatları təqdirəlayiqdir. Bu mənada professor Məhəmmədhüseyn Təhmasibin rəhbərliyi ilə yazdığı “Füzuli və folklor” əsəri elmi-metodoloji dəyərini saxlamaqdadır.

Onun 1976-cı ildə nəşr etdirdiyi “Atalar sözü, ağlın gözü” kitabı ölkəmizdə və ondan kənarda geniş əks-səda doğurdu. Bu nəşr sonralar, yəni 2012-ci ildə müəllif tərəfindən yenidən işlənmiş və daha da təkmilləşdirilərək üç əlifbada (latın, kiril, ərəb) oxuculara təqdim olunmuşdur. Ayaz Vəfalı həmçinin “İllər və nəsillər”, “Ürək və od”, “Turacın mahnısı”, “Bəlkə onda öyrənmişik”, “Özü oda yana-yana” şeirlər kitablarının, habelə “Füzuli öyrədir”, “Füzuli xəlqiliyi”, “Sənətkar və xalq” kimi elmi-tədqiqat əsərlərinin müəllifidir. “Yarım əsrlik yol” kitabında isə Ayaz Vəfalının “Ədəbiyyat qəzeti”ndə çalışdığı illərdə çap olunmuş məqalə, şeir və tərcümələrinin böyük bir qismi toplanmışdır.

Ayaz Vəfalı ədəbiyyatımızın təbliği, qardaş xalqlar ədəbiyyatından tərcümələri ilə həmişə fəaliyyətdə olub. Böyük özbək şairi Əlişir Nəvainin “Leyli və Məcnun”, K. Simonovun “Gözlə məni”, Ukrayna ədəbiyyatının klassiki T.Q. Şevçenkonun “Kor qadın” əsərlərini, rus yazıçısı Aleksandr Çakovskinin “Qələbə” siyasi romanını (I cild) yüksək sənətkarlıqla dilimizə tərcümə edib.

Ayaz Vəfalı öz sənət yolunu hər bir kəsə arzu edir, “Ədəbiyyat var olduqca yaşamağa dəyər” – deyir.