Erzurumun odun atəşində unikal ləzzəti: Cağ kababının tarixi, inkişafı və turistik əhəmiyyəti Video

Cağ kababı, Erzurumun Oltu rayonunda yaranan və zamanla bütün dünyaya yayılan, özünəməxsus bişirmə texnikası, ləzzəti və turistik əhəmiyyəti ilə seçilən unikal bir kabab növüdür. Üfüqi bir şiş üzərində odun atəşində bişirilən cağ kababı, dönərdən fərqli olaraq, təqdim olunarkən "cağ" adlanan kiçik şişlərdən istifadə olunur.

Cağ kababının tarixi, dəqiq olaraq bilinməsə də, bölgədəki geniş yayılmış inanca görə, bu ləzzət əsrlər boyu Erzurumun dağlarında yaşayan köçəri çobanlar tərəfindən inkişaf etdirilib. Köçəri həyat tərzi, ətin uzun müddət saxlanması və asan bişirilməsi ehtiyacını yaradıb. Bu səbəbdən, qoyun və ya keçi ətinin üfüqi şəkildə şişə keçirildikdən sonra odun atəşində bişirilməsi damaqda dad qoyan ləzzətə sahib bir yemək kimi günümüzə qədər ötürülüb.

Cağ kababını bişirmə metodu zamanla təkmilləşdirilib və Erzurumun mətbəx mədəniyyətinin əvəzolunmaz bir parçasına çevrilib. XIX əsrin sonlarında və XX əsrin əvvəllərində, Erzurumda cağ kababı restoranlarının açılması ilə bu ləzzət daha geniş kütlələrə çatıb.

Cağ kababının hazırlanması, xüsusi ustalıq və diqqət tələb edir. Ənənəvi olaraq, quzu və ya oğlaq ətinin ön qol və bud hissələrindən istifadə olunur. Ət, xüsusi ədviyyatlarla (soğan, reyhan, duz, istiot və s.) marinad edildikdən sonra üfüqi şəkildə bir şişə keçirilir. Odun atəşində yavaş-yavaş bişirilən ət, dönər bıçağı ilə incə dilimlər formasında kəsilir "cağ" adlanan kiçik şişlərə taxılır. Cağ kababı bişdikdən sonra təzə və isti olaraq süfrəyə gəlir.

"Cağ kababında quzu əti istifadə olunur, başqa ət istifadə olunmur. Şişə taxılan ət sərt olur. Qol və bud hissəsindən hazırlanır. Marinad edilən ət 2-3 gün gözlədilir və sonrasında bişirilməyə tam yararlı olur. Marinad olunan ətə soğan, qatıq və istiot vurulur".

Bizimyol.info gənc aşpazdan cağ kababı haqqında məlumat alıb. Aşpaz cağ kababının yerli əhali tərəfindən yeyilmə metodundan da bəhs edib:

"Erzurumun sakinləri "tatari" formasında cağ kababı yeməyə üstünlük verir. Tatari deyilən forma, ətin üst tərəfinin bişmiş və alt tərəfinin az bişmiş versiyasına deyilir".

Cağ kababının ləzzətli olmasında sirr nədir?Anadoluda xüsusi qayğıyla yetişdirilən heyvanların təbii qidalanması ətin keyfiyyətinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərir.Cağ kababında istifadə olunan ədviyyatlar seçilərkən bölgəyə xas olaraq seçilmiş ədviyyatlara üstünlük verilir. Təbii ki, ədviyyatların istifadəsi zamanı balans qorunur, bu da cağ kababının ekskluziv bir ətir qazanmasına kömək edir.Cağ kababının odun atəşində bişirilməsi, ətin dadını və ətrini xüsusi bir səviyyəyə çatdırır.Xüsusi ustalıq tələb edən cağ kababı peşəkarlar tərəfindən hazırlanır. Usta aşpazların təcrübəsi, kababın ləzzətində mühüm rol oynayır. Təbii ki, ustalar hünərli əllərinin əməyini və ləzzətli cağ kababını gələcək nəsilə ötürmək üçün öz şagirdlərini yetişdirməkdə davam edir. Erzurumda cağ kababı restoranlarında hər ustanın yanında yetişməyə, gələcəyin ustası olmağa can atan ən az bir gənc görmək mümkündür.

Cağ kababı, Erzurumun mədəni irsinin mühüm bir parçasına çevrilib. Bu ləzzət, Anadolunun qonaqpərvərliyini, mətbəx mədəniyyətini və ənənələrini özündə əks etdirir. Erzuruma gələn turistlər üçün cağ kababı, mütləq dadılmalı olan ləzzətlərdən biri sayılır. Sadəcə turistlər deyil, eləcə də şəhərin sakinləri cağ kababını usta aşpazların əlindən yemək üçün məşhur restoranlara üz tutur.

Cağ kababı restoranları təkcə Erzurumda deyil, Türkiyənin müxtəlif şəhərlərində və hətta xaricdə də açılıb. Cağ kababının məşhurlaşması və beynəlxalq səviyyədə tanınması, bu ləzzətin gələcəyə ötürüləcəyinə dair inam verən bir nəticədir. Cağ kababı, ənənəvi üsullarla hazırlanmağa davam etdiyi üçün öz ləzzətini qoruyur.

Xüsusi məlumat: TasteAtlas, cağ kababını "Erzuruma xas, yatıq şişdə odun atəşində bişirilən bir kabab növü" olaraq təsvir edir. Cağ kababının özünəməxsus bişirmə texnikasına, istifadə olunan məhsullara və ləzzətinə vurğu edir. TasteAtlas istifadəçilərinin səsvermələri ilə hazırlanan siyahılarda cağ kababıdünyanın ən yaxşı 100 yeməyi arasından 9-cu, Türkiyədə 1-ci sıradadır.

Qeyd edək ki, TasteAtlas, yerli ləzzətlərin tanıdılması və qorunması baxımından əhəmiyyətli bir platformadır. Yemək həvəskarları üçün səyahətlərində yerli ləzzətləri kəşf etmək üçün etibarlı bir mənbədir.

Orxan, Bizimyol.info