Hindistandan qeyri etik addım: plan uğursuz oldu Türkiyə detalı

Hindistan və Pakistan arasında son hərbi toqquşmalar regionda təhlükəsizlik və diplomatik gərginliyin kəskin artmasına səbəb olub. Xüsusilə Hindistanın Pakistan ərazisindəki infrastruktur obyektlərinə hava zərbələri endirməsi vəziyyəti pik həddə çatdırdı.

Bəzi iddialara görə, bu gərginliyin pərdəarxasında ABŞ dayanır. Belə ki, Hindistanın son dövrlərdə Rusiya və Fransa ilə diplomatik və iqtisadi münasibətlərini dərinləşdirməsi, o cümlədən Moskvadan neft idxal etməsi Vaşinqtonda narazılıqla qarşılanıb. Bundan əlavə, Baş nazir Narendra Modinin ABŞ-ın bəzi tələblərinə qarşı çıxması Vaşinqtonla münasibətlərin soyumasına səbəb olub. Məhz bu amillərin Dehliyə qarşı dolayı təzyiq aləti kimi Pakistanla toqquşmaya şərait yaratdığı deyilir.

Globalinfo.az-a danışan politoloq Oqtay Qasımov bildirib ki, Hindistanda hakimiyyətdə olan Narendra Modi rejimi öz radikal dini və ifrat millətçi mövqeyi ilə seçilir:

“Modi hökumətinin son hərəkətləri, xüsusilə Pakistan ərazisindəki mülki və dini obyektlərin hədəfə alınması, terror aktlarını xatırladan davranış nümunələri göstərdi. Eyni zamanda, Hindistanın 1960-cı ildən qüvvədə olan su paylaşımı razılaşmalarından birtərəfli qaydada çıxması və Pakistanı su qıtlığına sürükləməsi, regionu yeni bir humanitar fəlakətin astanasına gətirdi. Bu, qeyri-etik və məsuliyyətsiz bir addım idi.

Pakistanın bu məsələyə yanaşması təmkinli və beynəlxalq hüquqa uyğun şəkildə oldu. İslamabad hökumətinin soyuqqanlı və məsuliyyətli davranışı təqdirəlayiqdir. Bu gün Hindistan öz imkanlarını aşan iddialarla çıxış edir və özünü qlobal güc kimi təqdim etməyə çalışır. Lakin bu siyasət, xüsusilə Pakistan üzərində hərbi üstünlük qazanmaq istəyi uğursuzluqla nəticələndi. Dehlinin planları əks effekt verdi və sonda özü ciddi diplomatik zərbə aldı. Pakistan ordusunun peşəkarlığı və qətiyyəti Hindistanın bu avantürasına cavab verməkdə özünü aydın şəkildə göstərdi”.

Oqtay Qasımov

Politoloq regionda hər iki tərəfi də dəstəkləyən nüfuzlu güclərin olduğunu vurğulayıb:

“Pakistanın açıq şəkildə dəstəklənməsi baş verməsə də, əsasən Türkiyə və Çin bu prosesdə İslamabada dolayısı ilə arxa oldu. Digər tərəfdən, Qərb ölkələrinin əvvəlcə Hindistana dəstək verir kimi görünməsinə baxmayaraq, sonradan daha balanslı mövqe nümayiş etdirmələri diqqətdən yayınmadı. Xüsusilə ABŞ Prezidenti Donald Trampın mövqeyi bu məsələdə açıq və aydın oldu, nəticədə Vaşinqton Hindistana birmənalı dəstək vermədi”.

Ekspertin fikrincə, bu mövqenin formalaşmasında Hindistanın son dövrlər Qərbin maraqlarına uyğun hərəkət etməməsi əsas rol oynayıb:

“Hindistan potensialını aşan iddialarla çıxış edir. Ən mühüm məsələ isə Dehlinin Qərbin gözləntilərinə zidd istiqamətdə irəliləməsidir. Modi açıq şəkildə Rusiyaya səfər edib və Moskva ilə isti əlaqələr qurub. Hindistan nəinki Rusiyaya qarşı sanksiyalara qoşulmur, əksinə ondan neft və qaz idxal edir. Bu isə ABŞ-ın və bütövlükdə Qərbin maraqlarına ziddir. Ehtimal etmək olar ki, Vaşinqton bu münaqişədə Hindistanın üzərinə düşən cavab məsuliyyətini birbaşa Pakistan vasitəsilə göstərmək niyyətindədir”.

Turan Rzayev
Globalinfo.az