İki hədəflə bağlı yeni plan təqdim olundu: İran tövsiyə edib? Gizli razılaşma

ABŞ Prezidenti Donald Trampın Kanadanın Baş naziri Mark Karni ilə görüşü zamanı səsləndirdiyi bəyanatlar diqqət çəkdi. Ağ Ev rəhbəri Yəməndəki husilərə qarşı hava hücumlarının dayandırılacağını açıqladı.  

Trampın sözlərinə görə, husilər təslim olduqlarını bildiriblər və ABŞ gəmilərinə hücum etməyəcəklərini açıq şəkildə bəyan ediblər. ABŞ və husilər arasında vasitəçi rolunu oynayan Omanın xarici işlər naziri Bədr bin Həməd əl Busaidinin sözlərinə görə, tərəflər qarşılıqlı olaraq bir-birinə hücum etməyəcəklərinə və Qırmızı dənizdə gəmiçiliyin təhlükəsizliyini təmin edəcəklərinə dair razılığa gəliblər.

Mövzunu Globalinfo.az-a şərh edən politoloq Zeynal Əmrəliyev bildirib ki, ABŞ və husilər arasında əldə olunan barışığa bir neçə amil təsir etmiş ola bilər:

“İlk növbədə, İsrail-ABŞ birliyi hazırda HƏMAS və “Hizbullah”ı zəiflətmək üçün yeni plan üzərində işləyir. Trampın hakimiyyətə gəlməsindən sonra Qəzza bölgəsinin tamamilə boşaldılması və əhalinin köçürülməsi ilə bağlı plan təqdim edilib. İsrail paralel olaraq HƏMAS və “Hizbullah” mövqelərinə güclü zərbələr endirir. Belə bir şəraitdə Vaşinqton və Təl-Əviv əlavə bir cəbhə açmaq, yəni husilərlə münaqişə yaşamaq istəmirlər.

Husilər hər nə qədər təkzib etsələr də, İsrail və ABŞ-la bu barədə gizli razılaşmanın mövcudluğu istisna edilmir. Barışığın ikinci əsas səbəbi Amerikanın ticarət gəmilərinə qarşı həyata keçirilən davamlı hücumlardır. Bu təhlükəni aradan qaldırmaq üçün Vaşinqtonun qarşısında iki seçim var idi: ya Yəmənə qurudan müdaxilə etmək, ya da husilərlə barışığa nail olmaq. Tramp isə yeni bir müharibəyə başlamaq niyyətində deyil.

Zeynal Əmrəliyev 

Mövcud müharibələri bitirmək Ağ Ev rəhbərinin seçki kampaniyasının əsas tezislərindən biridir. Yeni bir hərbi qarşıdurma onun nüfuzuna mənfi təsir göstərə və ABŞ-ın Çinlə iqtisadi rəqabətində əlavə maliyyə yükü yarada bilər. Rəqiblər isə belə bir vəziyyətdən məharətlə istifadə etməyə çalışacaq”.

Politoloqun sözlərinə görə, husilərin əsas dəstəkçisi olan İranın qruplaşmaya ABŞ-a qarşı hücumları dayandırmağı tövsiyə etdiyi də ehtimal olunur:

“Husilərlə qarşıdurma Vaşinqton ilə Tehran arasında aparılan danışıqlara mənfi təsir göstərir. Bu razılaşma eyni zamanda İsrailin planlarına da zərbə vurur.

İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahu hökuməti ABŞ-İran yaxınlaşmasının baş tutmasını istəmir və bu səbəbdən Tehranın proksi qüvvələrinə xüsusi önəm verir. Husilərlə əldə olunan barışıq gələcəkdə ABŞ-İran münasibətlərinin normallaşması üçün də zəmin yarada bilər”.

Turan Rzayev
Globalinfo.az