İntiharların cəmiyyətə neqativ təsiri: Faciənin önündəki gözəgörünməz SƏBƏBLƏR
Günümüzün aktual problemlərindən biri də intihardır. Dünya və ölkə mediasında bu mövzuya hər gün rast gəlmək qeyri-mümkündür.
Mütəxəssislərin də dediyi kimi, dözülməz dərdlər, ağır məsuliyyətlər və zəif qürur, intiharın seçdiyi bir həll yolu olmamalıdır. Çünki intihar heç də çıxış yolu deyil.
Ən acınacaqlısı isə budur ki, çox vaxt intihar edənlərin yaxınları “Heç bir problemi yox idi? Niyə belə etdi?” kimi suallar verirlər.
Bu gün isə Naxçıvan Muxtar Respublikası Qazilər Şurasının sədri Sahib Məmmədovun intihar xəbəri həm üzüntülü, həm də sarsıdıcı oldu. Yaşadığı evdə özünü asaraq intihar edən Sahib Məmmədovun bu addımına səbəb olan amillər hələ məlum deyil.
İntihar halları artdığı bir dövrdə, bu cür faciələrin qarşısını almaq üçün ailə, məktəb, cəmiyyət və dövlət səviyyəsində məqsədyönlü və maarifləndirmə işlərinin davamlı şəkildə aparılmasına daha çox ehtiyac var.
Mövzu ilə bağlı Gununsesi.info -ya danışan Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, yazıçı-publisist, ilahiyyatçı Tural İrfan deyib ki, intihar cəmiyyətdə bəzi hadisələr, bəzən də ümumi psixoloji vəziyyətlə əlaqədar olur.
“İnsanın özünü həyatdan məhrum etməsi ağır və ağrılı haldır. Bütün dinlərdə də bu əməl günah sayılır, hətta böyük günahlar sırasında təsnifatlandırılır. Qurani-Kərimdə də buyurulur ki, “Özünüzü öz əlinizlə təhlükəyə atmayın”. İntihar edən dindən çıxmış sayılmasa da, böyük günah işləmiş sayılır. Yalnız onun axirət aqibəti Allaha qalır.
Cəmiyyətdə pis nümunə olaraq başqalarına da mənfi örnək olduğu üçün səbəbindən asılı olmayaraq intihar qəbuledilməzdir.
Yeganə olaraq insanın tam anlaqsız vəziyyətdə, psixoloji problemlərinin səbəb olduğu intiharları əsaslandırmaq olar. Əks halda, özünü öldürmək İslam dinində haramdır”, – deyə o, qeyd edib.
T. İrfan əlavə edib ki, bəzən şagirdlərin, sonra isə həkim və hakimlərin intihar xəbərləri, müharibə veteranlarının isə özünü yandıraraq intihar etməsi ilə ölkəmizdə artıq adət, ənənə, məşhur bir hala çevrilib: “Hətta bir dəfə psixoloq da intihar etmişdi. İndi də din xadimi. Bu, artıq dəhşətdir. İndi bu dəhşətin səbəblərini ciddi şəkildə araşdırıb çarəsini tapmaq lazımdır. Formal tövsiyələr, bəhanələr problemi həll etmir.
Bu gün Naxçıvanda intihar etdiyi deyilən mərhum din xadimini mən də tanıyırdım. Tədbirlərdə, ümumi ibadətlərdə iştirak etmişik, gözəl təbiətli, sakit, mülayim insan idi. Əxlaqlı din xadimi kimi çox gözəl səs və avazla Quran oxuyardı, faydalı çıxışlar edərdi.
Elə bir adamın intihar etməsinə inanmaq mənim üçün bir qədər çətindir. Sarsıldıcı olsa da, hadisənin səbəbi aidiyyəti qurumların araşdırmalarında sonra aydın olacaq.
Bəlkə də, heç bizim bilmədiyimiz başqa nüanslar var. Əgər belə imanlı, savadlı, ziyalı din xadimi də intihar edirsə, ələxsus da bu nadir hadisədirsə, demək burada cəmiyyətdə ümumi psixoloji durumun xəstəliyi, bəlkə də iflasından söhbət gedə bilər”.
İlahiyyatçı fikrincə, fərqli zümrələrin üzvləri intihar edirsə, demək ciddi problemlər var.
“Hansı nizam pozulub, hansı mənəvi mühit xarab olub ki, camaatı intihardan çəkindirməli olan din xadiminin özü intihar edir? Ən çıxılmaz durumda, çox dəhşətli bir mühitdə bu istisna edilə bilər. Məgər elə bir mühit bizdə varmı? Bax bunlar araşdırmalıdır ki, camaatın özünü öldürməsinə səbəb nədir?
Özünü öldürmək bəşəriyyətə, dünyaya, həyata, hətta Allaha üsyandır. Ancaq bu üsyanı etməyə imanlı insanı vadar edən nədir ki, dünyasını da axirətini də əldən verərək bu addımı atır…
Mərhum şair Nüsrət Kəsəmənlinin bir şeirində deyilir ki, xəstə ağrıdan ölmür, həkim çiynini çəkəndə ölür. Bəzən deyirlər ət qoxuyanda duz vururlar, bəzən duz çürüsə, nə vurmaq lazımdır? Bax bu dəhşətdir.
Din adamı, ilahiyyatçı, din xadimi intihara meyilli adamları bu fikirdən çəkindirən obrazdır. Artıq həkimin özü xəstədirsə, hakimin özü canidirsə, axundun özü intihar edirsə, bunun bir adı var: dəhşət!” – deyə o, fikirlərini yekunlaşdırıb.
Şəbnəm Rəhimova