İqtisadçı alimlər Azərbaycanda aqroemal sənayesinin inkişaf problemlərini müzakirə ediblər

Bakı, 30 sentyabr, AZƏRTAC

Elm və Təhsil Nazirliyinin İqtisadiyyat İnstitutunun elmi seminarında Aqrar sektorun iqtisadi problemləri şöbəsinin aparıcı elmi işçisi iqtisad elmləri doktoru, dosent Yunus Sadıqov “Risk altında gələcək: iqtisadi diversifikasiyanın zəifliyi və aqroemal sənayesinin əhəmiyyəti” mövzusunda məruzə ilə çıxış edib.

İnstitutdan AZƏRTAC-a bildirilib ki, professor Nazim Müzəffərlinin sədrliyi ilə aparılan seminarda məruzəçi iqtisadiyyatın diversifikasiyasında aqroemal sektorunun rolu haqqında danışıb. Bildirib ki, iqtisadiyyatın əsas sahələrinin, o cümlədən sənaye, kənd təsərrüfatı və xidmət sektorlarının effektiv və şəffaf şəkildə tənzimlənməsi dövlətin dayanıqlı inkişafına birbaşa təsir göstərir. Belə bir şəraitdə kənd təsərrüfatına və ona bağlı emal sənayesinə dövlət tərəfindən yenidən baxılması, bu sahələrin tənzimləmə mexanizmlərinin gücləndirilməsi və yeni inkişaf istiqamətlərinin müəyyənləşdirilməsi zərurətə çevrilib. Bazar iqtisadiyyatına keçid və özəlləşdirmə prosesləri ilk baxışdan sistemin liberallaşmasına imkan yaratsa da, praktika göstərdi ki, kənd təsərrüfatı kimi strateji sahələrin inkişafında dövlətin məqsədyönlü müdaxiləsi və tənzimləyici rolu həlledici əhəmiyyət daşıyır. Bu da aqroemal sahəsinin davamlı inkişafı və milli ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün yeni idarəetmə modellərinin tətbiqini gündəmə gətirir. Xüsusilə aqrar-sənaye kompleksinin səmərəli fəaliyyət göstərməsi yalnız kənd təsərrüfatı və sənaye sahələrinin bir-birinə inteqrasiyası ilə deyil, həm də bu prosesin düzgün tənzimlənməsi və iqtisadi əlaqələrin optimallaşdırılması ilə mümkündür. Kənd təsərrüfatı məhsullarının emalı sahəsi son yarım əsrdə yalnız iqtisadi strukturun texniki modernləşməsi baxımından deyil, həm də yeni istehsal və bazar əlaqələrinin yaranması baxımından strateji rol oynamışdır.

Y.Sadıqov bildirib ki, əmək resurslarının böyük hissəsinin aqrar sahədə cəmləşdiyi inkişaf etməkdə olan ölkələr üçün aqrar-sənaye kompleksinin, xüsusən də aqroemal sahəsinin inkişafı olmadan yüksək texnoloji iqtisadi sistemə keçid mümkün deyil. Emal sahəsi sadəcə məhsulun dəyərini artırmaqla qalmır, eyni zamanda, istehsal zəncirinin sabitliyini və ərzaq bazarında rəqabət qabiliyyətini gücləndirir. Üstəlik, bu sahənin inkişafı təbii ehtiyatların daha səmərəli istifadəsi və ekoloji sabitliklə sıx bağlıdır. Bu baxımdan, aqroemal sektorunun dövlət tərəfindən məqsədyönlü şəkildə tənzimlənməsi, yalnız iqtisadi deyil, həm də sosial və ekoloji əhəmiyyət daşıyan çoxşaxəli bir məsələdir.

Son illərdə Azərbaycanda ərzaq təhlükəsizliyinin təmin olunması, daxili istehsalın gücləndirilməsi və idxaldan asılılığın azaldılması məsələləri dövlət siyasətinin prioritet istiqamətlərindən birinə çevrilib. Xüsusilə 2020-ci ildə işğaldan azad olunmuş ərazilərin iqtisadi dövriyyəyə cəlb olunması perspektivi bu sahədə yeni imkanlar, eyni zamanda, ciddi çağırışlar doğurur. Y.Sadıqov hesab edib ki, həmin ərazilərdə aqroemal sahəsinin bərpası və müasir texnologiyalara əsaslanan yeni müəssisələrin yaradılması, regionun sosial-iqtisadi dirçəlişi ilə yanaşı, ölkənin ümumi ərzaq təminatı sisteminə də strateji töhfələr verə bilər. Emal müəssisələrinin bu regionlarda təşkili həm logistik zəncirləri qısaldacaq, həm də regional bərabərliyi təşviq edəcək.

Sonra mövzu ətrafında geniş müzakirələr aparılıb, suallar cavablandırılıb. Xüsusən də Azərbaycanda aqroemal sahəsinin formalaşması, inkişaf mərhələləri və müasir çağırışlar fonunda dövlət tənzimlənməsi kimi məsələlər əsas diskussiya mövzusu olub.