İsraildə hər evdə raketə qarşı QALA kimi OTAQLAR FOTO

İran-İsrail arasında atışma davam etməkdədir. Son beş gün ərzində İsrail hakimiyyəti bu münaqişə səbəbindən dəfələrlə vətəndaşlarına “sığınacaqlara gedin” çağırışı edib. Bu çağırışlar ölkənin müxtəlif bölgələrində artan raket hücumları təhlükəsi ilə bağlı edilir.

Tribunainfo.az xəbər verir ki, əhalinin gizləndiyi bu sığınacaqlar maraq doğurur. İsrail qanunvericiliyinə əsasən, 1990-cı illərin əvvəllərindən etibarən inşa edilən bütün yaşayış binalarında xüsusi sığınacaq otağının olması məcburidir.

Bu qanun 1991-ci ildə, Birinci Fars körfəzi müharibəsi zamanı İraqdakı Səddam Hüseynin İsrailə SCUD raketləri atmasından sonra qəbul olunub. Məhz həmin dövrdən sonra İsrail sığınacaq infrastrukturunu ciddi şəkildə gücləndirməyə başlayıb.

İsraildə hazırda müxtəlif adda, formada və üslubda sığınacaqlar var.

“Mamad” adlı otaqlar:

Bu, “merxav mugan dirati” – yəni “fərdi mühafizə olunmuş yer” deməkdir. Yeni tikilən mənzillərdə bu otaqlar betondan hazırlanır, pəncərələri və qapıları gücləndirilmiş metal və xüsusi təzyiqə davamlı materiallardan düzəldilir. Otaq həm partlayışlara, həm də kimyəvi hücumlara qarşı müqavimət göstərə biləcək şəkildə dizayn olunur.

Kollektiv sığınacaqlar:

Köhnə binalarda və ya çoxmərtəbəli yaşayış komplekslərində ümumi istifadəyə verilmiş sığınacaqlar yerləşir. Bunlar adətən binaların zirzəmilərində olur. Hər bir yaşayış məhəlləsində və məktəblərdə kollektiv sığınacaqların olması tövsiyə edilir və bəzən qanunla tələb olunur.

İctimai sığınacaqlar:

Şəhər və kənd yerlərində, xüsusən də sərhədə yaxın ərazilərdə, dövlət tərəfindən inşa edilmiş açıq, ictimai istifadəyə verilmiş sığınacaqlar mövcuddur. Bunlar tez bir zamanda əlçatan olması üçün strateji nöqtələrdə yerləşdirilir – parklar, avtobus dayanacaqları, məktəblər və bazarlar kimi yerlərdə.

Mobil sığınacaqlar:

Raket hücumlarının intensivləşdiyi bölgələrdə, xüsusilə Qəzza sərhədinə yaxın kəndlərdə İsrail Müdafiə Qüvvələri və yerli bələdiyyələr tərəfindən metal konteyner formasında mobil sığınacaqlar quraşdırılır.

İsrailin hava hücumundan xəbərdarlıq sistemi – “Red Alert” və ya “Tzeva Adom” adlanır. Bu sistem vasitəsilə mobil telefonlara xəbərdarlıq siqnalları göndərilir və sirenlər səslənir. Reaksiya müddəti şəhərdən-şəhərə dəyişir:

Qəzzaya yaxın şəhərlərdə (Sderot kimi) vətəndaşların sığınacağa çatması üçün cəmi 10-15 saniyəsi olur.

Təl-Əviv və ətrafında isə bu müddət təxminən 1-1.5 dəqiqədir.

İsrailin sığınacaq infrastrukturu dünyanın ən inkişaf etmiş sistemlərindən biri hesab olunur.

Gülşən Rəsul