Icma.az
close
up
RU
İstilik yaşa və insan orqanizminə necə təsir edir

İstilik yaşa və insan orqanizminə necə təsir edir

Icma.az xəbər verir, Azpost saytına əsaslanaraq.

İsti günlərin sayının artması epigenetik qocalmanın sürətlənməsi ilə bağlıdır. Tədqiqat zamanı temperaturun 26,7 dərəcə Selsi və daha yüksək olduğu günlər nəzərdən keçirilib.

Bu barədə AzPost “Science Advances” elmi jurnalına istinadən məlumat verir.

Bioloji yaş və istilik

Tədqiqatda insanın bioloji və ya epigenetik yaşı təhlil edilib. Bu yaş orqanizmin molekulyar və hüceyrə səviyyəsində necə fəaliyyət göstərdiyinə əsaslanıb. Mütləq doğum tarixi ilə müəyyən edilən xronoloji yaşla eyni deyil.

İstiliyə uzun müddət məruz qalma insanın bioloji yaşının 2,48 ilə qədər artması ilə əlaqələndirilir . Tədqiqatın müəlliflərinin fikrincə, istiliyin orqanizmə təsiri siqaretin təsiri ilə eynidir.

Həddindən artıq istilərin gizli riskləri

Yeni araşdırmalar, istiyə uzunmüddətli məruz qalmanın istilik vurması və ya vuruş kimi kəskin şərtlərdən kənarda bədənə təsir göstərə biləcəyi daha incə və gizli yolları ortaya qoyur.

Tədqiqatın aparıcı müəllifi və Cənubi Kaliforniya Universitetinin  əməkdaşı Yoon Young Choi bildirir ki, “Həddindən artıq istinin təsirləri dərhal diaqnoz edilə bilən bir xəstəlik kimi özünü göstərməyə bilər. Lakin onlar hüceyrə və molekulyar səviyyədə səssiz təsir göstərə bilər ki, bu da bir neçə il ərzində əlilliyə və xəstəliyə səbəb ola bilər”.

Araşdırma məlumatları

Tədqiqat ABŞ-da yaşayan 56 və daha yuxarı yaşda olan 3686 böyükdən qan nümunələrindən istifadə edib. Tədqiqatın müəllifləri bu nümunələri 2010-cu ildən 2016-cı ilə qədər istilik indeksi məlumatları (temperatur və rütubətin ölçüsü) ilə müqayisə ediblər. Onlar həddindən artıq istiyə daha çox məruz qalma ilə epigenetik yaşın artması arasında əlaqə tapıblar.

Yarım il ərzində istilik indeksinin 32 dərəcə Selsi və ya daha yüksək olduğu yerdə yaşayan bir şəxs, 32 dərəcədən yuxarı temperaturun ildə 10 gündən az olduğu yerlərdə yaşayanlarla müqayisədə 14 aya qədər əlavə bioloji qocalma yaşayıb.

Yarım il isti havası olan bölgələrin sakinləri epigenetik olaraq istiliyin ildə 10 gündən az davam etdiyi bölgələrdən 14 ay daha sürətli yaşlanır

“Maraqlıdır ki, bir çox müşahidə məlumatları həddindən artıq istilərin kəskin təsirlərinə diqqət yetirir. Bu araşdırma, mənfi sağlamlıq nəticələrinin vacib proqnozlaşdırıcıları olan epigenetik yaşa xroniki təsirlərin ola biləcəyini vurğulayır,” – Amruta Nori-Sarma, Harvard Chan C-CHANGE direktoru və Ətraf Mühit və Əhali Elmləri Departamentinin dosenti deyir.

Nori-Sarma və Choi deyirlər ki, araşdırma zamanı insanın kondisioner və ya digər soyutma üsullarına çıxışı olub-olmadığını nəzərə almamaq vacibdir. Hansı amillərin insanları istiliyə daha davamlı və ya həssas edə biləcəyini anlamaq üçün daha çox araşdırmaya ehtiyac var.

O, həmçinin istiləşməyə davam edən bir dünyada insanların təhlükəsizliyini təmin etmək üçün atılacaq addımların olduğunu vurğulayır.

Özünüzü istidən qorumağın yolları

İqlim dəyişikliyi ilə mübarizədən başqa, buna daha çox ağac əkmək, şəhərlərdə istiliyin yaranmasının qarşısını almaq üçün damların ağ rəngə boyanması və kondisionerə çıxışı olan daha çox ictimai yerlərin yaradılması daxildir. İnsanlar potensial riskləri başa düşdükdə həll yollarını tapmaq asanlaşır.

Paylaş

Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:84
embedMənbə:https://azpost.info
archiveBu xəbər 06 Mart 2025 12:03 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see228

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see215

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see198

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see187

Məşhur tennisçi Devis Kubokunun finalında oynamayacaq

20 Oktyabr 2025 21:39see187

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see183

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see173

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see168

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see150

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see150

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see149

Azərbaycan ötən ay genişzolaqlı internetin orta sürətinə görə Cənubi Qafqazda liderliyini saxlayıb

21 Oktyabr 2025 13:54see148

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see145

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see144

Bunları yesəniz gec YAŞLANACAQSINIZ

21 Oktyabr 2025 02:37see141

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see140

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see139

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see137

Türkiyəni sarsıdan cinayətlə bağlı daha bir nəfər saxlanıldı

21 Oktyabr 2025 01:51see135

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see133
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri