Komitə: Gəncə Memorial Kompleksi gələcək nəsillər üçün tariximizin canlı yaddaş salnaməsi olacaq

Bakı, 29 sentyabr, AZƏRTAC

Prezident İlham Əliyevin 2022-ci ilin yanvarında təməlini qoyduğu Gəncə Memorial Kompleksinin ərazisi 4 hektarı əhatə edir. Kompleksin əsas mərkəzi muzey binasıdır.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu barədə açıqlaması zamanı Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsinin şöbə müdiri Ramil Cahangirov deyib.

O, qeyd edib ki, muzey binasının ümumi sahəsi 2400 kvadratmetr olmaqla 2 mərtəbədən ibarətdir.

“Bina xüsusi memarlıq elementi olmaqla spiralvari formada layihələndirilib və aypara formasındadır. Muzey binasının əsas hissəsini sərgi zalı təşkil edir. Sərgi zalında Azərbaycan xalqına qarşı cinayətləri əks etdirən ekspozisiya əks olunub. Ekspozisiyanın bir neçə bölməsi var: Birinci bölmədə XX əsrin əvvəllərində törədilən hadisələr, 1905-1906-cı il qırğınları, həmçinin 1918-ci il mart soyğırımı və bununla yanaşı, 1948-53-cü illərdə azərbaycanlıların öz doğma torpaqlarından deportasiyasını əks etdirən faktlar yer alıb. Növbəti zalda qərbi azərbaycanlıların etnik təmizlənməsinin davam etdirilməsi və başa çatdırılması, eləcə də, məburi köçkünlük mövzuları işıqlandırılır. Qarabağ və Şərqi Zəngəzurdan 90-cı illərin əvvəllərində köçkün düşərgələrində olduğu anları əks etsirən fotoşəkillər əks etdirilir. Növbəti bölmələrdə 1987–1994-cü illərdə Azərbaycan xalqının üzləşdiyi etnik təmizləmə cinayətləri, dinc əhaliyə qarşı törədilmiş soyqırımlar və sistemli qırğınlar haqqında məlumatlar yer alıb. Muzeyin ayrıca hissəsi isə müasir dövrdə – atəşkəs illərində, Vətən müharibəsi günlərində və ondan sonrakı mərhələdə mülki əhalinin məqsədli şəkildə hədəfə alınması faktlarına həsr olunub”, - deyə R.Cahangirov vurğulayıb.

Komitə rəsmisi bildirib ki, cəbhə xəttindən 80 kilometr aralıda yerləşən Gəncə şəhəri Vətən müharibəsi dövründə oktyabrın 4-ü, 5-i, 8-i, 11-i və 17-də Ermənistan silahlı qüvvələrinin “Toçka-U”, “Smerç”, SCUD və digər raket sistemlərindən atəşə məruz qalıb: “Bu amansız hücumlar nəticəsində 6-sı uşaq olmaqla, 26 mülki şəxs həyatını itirib, 142 dinc sakin isə yaralanıb. Memorial məhz həmin zərbələrdən birinin endirildiyi ərazidə – yaşayış binalarının yerində inşa olunub. Kompleksin açıq meydanında isə dağıdılmış binaların qalıqları xüsusi instalyasiya şəklində qorunub saxlanılıb”.

R.Cahangirov, həmçinin vurğulayıb ki, muzeydə “XX əsrin əvvəli”, “Deportasiya və məcburi köçkünlük”, “Soyqırımı və kütləvi qırğınlar”, “Atəşkəs və Vətən müharibəsi dövrü”, “İtkin düşənlər, kütləvi məzarlıqlar, mina terroru” və “İşıqlı gələcəyə doğru” mövzularına həsr olunmuş zallar fəaliyyət göstərir.

“Ekspozisiya ziyarətçilərə əvvəlcə XX əsrin əvvəllərində baş verən faciələri, o cümlədən 1918-ci ilin mart soyqırımını tarixi faktlarla təqdim edir. İnteraktiv bölmədə arxiv materialları, tarixi sənədlər və dağıdılmış mədəni irs nümunələri ilə tanış olmaq mümkündür. Ekspozisiyanın son hissəsi isə uzun illər davam edən haqsızlıqlara baxmayaraq, mübarizliyini qoruyan Azərbaycan xalqının əzmkarlığının və qələbə əzminin təntənəsinə həsr olunub. Ümumilikdə isə Gəncə Memorial Kompleksi həm də gələcək nəsillər üçün tariximizin canlı yaddaş salnaməsi olacaq bir məkandır. Bu şərəfli tarixi isə Ümummilli Lider Heydər Əliyevin əsasını qoyduğu siyasəti uğurla davam etdirən Prezident, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan xalqı yazdı”, - deyə şöbə müdiri əlavə edib.