Kremlin Bakıya qarşı təxribatçı cəhdi və “düzəlişi”

Tarixdə olduğu kimi, müasir dövrümüzdə də bəzi imperialist ölkələrin imperiya ambisiyalarından əl çəkə bilməməsi, regional və beynəlxalq təhlükəsizliyə ciddi təhdidlər yaradır. Dünyanın müxtəlif bölgələrindəki münaqişələrin kökündə də məhz imperialist ölkələrin dünyaya ağalıq uğrunda apardığı siyasəti dayanır. Müasir dövrümüzdə biz daha çox imperialist ölkələrin dünyanın müxtəlif coğrafiyasında proksi güclər vasitəsilə süni şəkildə yeni münaqişə ocaqları yaradıb maraqlarını təmin etməyə cəhd etdiklərinin şahidi olmaqdayıq. Düzdür, bir çox hallarda bu böhranlar münaqişəni başladan tərəfin  istəyinin əksi istiqamətdə də inkişaf edir. Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi bunun bariz nümunəsidir. 

Bir çox imperialist güclər son yüz ildən artıq müddətdə erməni kartından istifadə edərək Cənubi Qafqazda maraqlarını təmin etmək üçün bu taktikadan faydalanmağa cəhd ediblər.

XX əsrin sonunda Sovetlər birliyinin çöküşündən faydalanan imperialist güclər erməni və Qarabağ kartından istifadə etməklə bölgədə Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsini yenidən qızışdırmaqla niyyətlərinə nail olmaq istəyiblər. Lakin Prezident İlham Əliyev qlobal çağırışlara çevik reaksiya verib düzgün siyasət yürütməklə geosiyasi prosesləri Azərbaycanın xeyrinə çevirməklə “erməni kartı” məğlubiyyətə uğradılıb. Nəticədə Azərbaycan nəinki yerləşdiyi coğrafiyada, daha geniş coğrafiyada yeni geosiyasi reallıqlar yaradıb. 

Azərbaycanın yaratdığı yeni reallıqlara uyğun yürütdüyü xarici siyasətinin ana xəttini isə dünya ölkələri ilə qarşılıqlı maraqlara əsaslanan bərabərhüquqlu səviyyədə sülhpərvər əməkdaşlıq təşkil edir və bu istiqamətdə də fəaliyyətini həyata keçirməkdədir. 

Təbii ki, Azərbaycanın bu qələbəsi və yaratdığı yeni geosiyasi reallıqlar həm yaxın, həm uzaq coğrafiyada yerləşən imperialist güclər tərəfindən həzm edilə bilmir. Ona görə də zaman-zaman Azərbaycan hədəfə alınır. Elə son günlərdə RF prezidentinin köməkçisi Vladimir Medinskinin keçmiş Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi ilə bağlı faktları təhrif edərək Qarabağ bölgəsini mübahisəli ərazi kimi təqdim etməsi də bu qəbildəndir. Düzdür, Medinskinin bu açıqlamasından sonra Moskva bu səhvini düzəltməyə çalışaraq RF XİN sözçüsü vasitəsilə Rusiyanın Qarabağı da Azərbaycanın tərkib hissəsi olmaqla ərazi bütövlüyünü tanıdığını bəyan edib. Amma Moskva bu mesajı ilə yanaşı, “qaş düzəldən yerdə, gözü də çıxaran”, “üzrü səhvindən betər” bir hərəkətə yol verib.   

Kreml media resursları vasitəsilə Azərbaycanla Rusiyanın strateji tərəfdaşı olduğunu xatırladaraq Bakının Moskvanın Ukraynada həyata keçirdiyi hərbi əməliyyatı dəstəkləmək və işğal etdiyi Krımı, Donetski, Luqanskı, Xersonu, Zaporyojeni, Sebvastoplu Rusiyanın ərazisi kimi tanınması kimi bir təxribatçı mesaj ünvanlayıb. 

Bununla da Kreml təmsilçiləri ən yumşaq dillə ifadə etsək, RF prezidentinin köməkçisi Medinski kimi məsələlərə savadsız yanaşmasını davam etdiriblər. Ya Kreml təmsilçilərinin 22 fevral 2022-ci il tarixində Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevlə Rusiya Prezidenti Vladimir Putin tərəfindən imzalanan "Rusiya Federasiyası və Azərbaycan Respublikası arasında müttəfiqlik qarşılıqlı fəaliyyəti haqqında Bəyannamə"dən xəbəri yoxdur, yaxud da sənədə öz istədikləri kimi yanaşmasından irəli gəlir. Çünki Kremlin Bakıya ünvanladığı həmin təxribatçı mesaj imzalanan sənədlə heç bir uyğunluğu yoxdur. Bunun üçün 22 fevral 2022-ci il tarixdə imzalanan sənədin elə ilk bəndələrinə diqqət yetirmək kifayətdir.

Sənəddə deyilir:

- Rusiya və Azərbaycan öz münasibətlərini müttəfiqlik qarşılıqlı fəaliyyəti, iki ölkənin müstəqilliyinə, dövlət suverenliyinə, ərazi bütövlüyünə və dövlət sərhədlərinin toxunulmazlığına qarşılıqlı hörmət, eləcə də bir-birinin daxili işlərinə qarışmamaq, hüquq bərabərliyi və qarşılıqlı fayda, mübahisələrin dinc yolla həlli və güc tətbiq etməmək və ya güclə hədələməmək prinsiplərinə sadiqlik əsasında qururlar.
- Rusiya və Azərbaycan öz milli maraqlarının müdafiəsinə yönəlmiş müstəqil xarici siyasət yürüdürlər.
- Rusiya və Azərbaycan həm qlobal, həm də regional miqyasda sülhün möhkəmləndirilməsi, sabitliyin və təhlükəsizliyin artırılması məqsədilə qarşılıqlı fəaliyyət göstərirlər. Tərəflər münaqişələrin qarşısının alınması və nizamlanmasında və regional və qlobal təhlükəsizlik və sabitlik problemlərinin həllində BMT-nin və BMT-nin Təhlükəsizlik Şurasının mərkəzi rolunun daha da gücləndirilməsinə, ATƏT-in konsensusla qəbul edilmiş sənədlərində təsbit edilmiş məqsəd və prinsiplərin reallaşdırılmasına xüsusi önəm verirlər.
- Rusiya və Azərbaycan aktual beynəlxalq problemlər üzrə eyni və ya yaxın mövqelər tutmaqla o cümlədən ikitərəfli səviyyədə də daxil olmaqla konstruktiv əməkdaşlığı dərinləşdirirlər.
- Rusiya və Azərbaycan Tərəflərdən birinin fikrincə sülhə təhlükə yarada bilən, sülhü pozan və ya Tərəflərdən birinin təhlükəsizlik maraqlarına təsir edən vəziyyət yarandığı, eləcə də bu cür vəziyyətin yaranması təhdidi olduğu təqdirdə onun nizamlanması məqsədilə təxirəsalınmaz məsləhətləşmələrin aparılmasına hazırlıqlarını ifadə edirlər.
- Rusiya və Azərbaycan Tərəflərdən birinin fikrincə iki dövlətin strateji tərəfdaşlığına və müttəfiqlik münasibətlərinə xələl gətirən hər hansı hərəkətlərdən çəkinirlər. 
- Tərəflər yuxarıda qeyd olunan bəyanatların müddəalarından irəli gələn məsələlərin həllində qarşılıqlı fəaliyyət göstərəcək və region dövlətləri arasında uzunmüddətli sülhün yaradılması üzrə regional və beynəlxalq səviyyələrdə sıx əməkdaşlıq edəcəklər.
- Rusiya və Azərbaycan öz ərazilərində təşkilatların və şəxslərin digər Tərəfin dövlət suverenliyinə, müstəqilliyinə və ərazi bütövlüyünə qarşı yönəlmiş fəaliyyətinin qarşısını qətiyyətli surətdə alırlar.
- Tərəflər milli maraqlara cavab verən və üçüncü ölkələrə qarşı yönəlməyən ikitərəfli hərbi-siyasi əməkdaşlığı inkişaf etdirirlər.
- Tərəflər üçüncü dövlətlər vasitəsilə həyata keçirilənlər də daxil olmaqla bir-birinə qarşı yönəlmiş hər hansı hərəkətlərdən çəkinirlər.
Kreml təmsilçilərinin son günlərdə Azərbayan haqqında səsləndirdikləri ifadələrin bir daha hər iki ölkə arasında imzalanan bu sənədin ruhuna zidd olduğunu ortaya qoyur. Buna isə lazım gəldikdə öz maraqları naminə beynəlxalq hüququ görməzlikdən gəlmək, yaxud beynəlxalq hüquqa hayqırı deyərlər. Bu cür yanaşma ilə nə Moskva, nə də ki, digər imperialist güclər dünyada mövcud beynəlxalq hüququn aliliyi prinsipini təmin edə bilər. Əksinə, bu yanaşma regional və qlobal böhranın dərinləşməsinə, xaosun yaranmasına xidmət edir. 

Azərbaycan istər Rusiya-Ukrayna, istərsə də dünyadakı digər münaqişələrin  güc yolu ilə deyil, ölkələrin ərazi bütövlüyü  çərçivəsində danışıqlar yolu ilə həlli prinsipindən çıxış edir və bu prinsipinə sadiqdir. Odur ki, Moskvanın bu cür metodlarla Bakıya təzyiqi və ya təxribatçı hərəkətləri mənasızdır və bütün bunlar nəticə verməyəcək. Ən yaxşısı, Moskva “ayı prinsipi” yanaşmasından əl çəkib imzalanan sənədin ruhuna uyğun olaraq bərabərhüquqlu səviyyədə Bakı ilə münasibətlərini qursa daha yaxşı olar. 

Mürtəza
Ölkə.az