Məqsəd eyni, gün ayrı Ramazan ayı niyə fərqli günlərdə başladı?

Bu gündən Azərbaycanda Ramazan ayı başlayıb. Bu il Ramazan ayının ilk günü mart ayının 1-ə təsadüf edir. Qədr (Əhya) gecələri martın 18-i, 20-si, 22-si və 26-sına təsadüf edəcək. Nazirlər Kabinetinin müvafiq qərarına əsasən, martın 30-u və 31-i Azərbaycanda Ramazan bayramı qeyd olunacaq.

Maraqlıdır ki, Ramazan ayının başlanğıcı və bayramı hər il fərqli tarixlərə təsadüf edir. Bəzi insanlar orucu bu gündən, bəziləri isə sabahdan başlayır. Eyni şəkildə, Ramazan bayramı da bəziləri üçün erkən, bəziləri üçün isə gec qeyd olunur.

Bu barədə Moderator.az-a danışan ilahiyyatçı Əkrəm Həsənov deyib ki, bu problem hər il olur. Bütün alimlər Quran ayələri və hədislərə əsasən  bildirirlər ki, sizin ölkənizdə camaat hansı gündə oruca başlasa sizdə başlayın, hansı gündə bayram etsə siz də edin. Təəssüf ki, bəzi məzhəb tərəfdaşları  hər il ayrı-seçkilik edir və başqa ölkənin siyasətininin aləti olurlar:

“Ramazan ayının başlanğıcı və bayram günlərinin təyin olunması ilə bağlı fərqliliklər əsasən astronomik hesablamalar, dini görüşlər və fərqli məzhəbi yanaşmalarla əlaqəlidir. İslamda Ramazanın başlanğıcı və bayram günləri ayın hilalının (yeni ayın) görünməsi ilə müəyyən edilir. Burada əsas problem bu hilalın müşahidəsi və hesablanması metodlarının müxtəlif olmasıdır. 

Astronomik hesablamalar və canlı müşahidə fərqi: Bəzi İslam alimləri və ölkələr astronomik hesablamalara əsaslanaraq Ramazanın başlanğıcını əvvəlcədən müəyyən edir, bəziləri isə hilalı gözlə görməyi əsas götürür. Bu fərq Ramazanın başlanması və bayram günündə zaman fərqlərinə səbəb olur.

Fərqli fiqhi məzhəblərin yanaşmaları: Hənəfi, Şafii, Maliki və Hənbəli məzhəblərinin Ramazan ayının təyin edilməsi ilə bağlı fərqli görüşləri var. Bəzi məzhəblər bir ölkədə hilal görüldükdə bütün müsəlmanların bu tarixi qəbul etməsini lazım bilir, bəziləri isə hər bölgənin öz müşahidəsini əsas götürür.

Regional və siyasi təsirlər: Bəzi ölkələr siyasi və dini mərkəzlərə bağlı olaraq fərqli qərarlar verir. Məsələn, bir qrup Səudiyyə Ərəbistanının elan etdiyi tarixi qəbul edir, digərləri isə öz müşahidələrini aparır.

Ənənələr və yerli adətlərin təsiri: Bəzi müsəlmanlar yaşadıqları cəmiyyətin dini liderlərinin və ya yerli dini təşkilatların qərarına tabe olur, digərləri isə fərqli metodlardan istifadə edərək fərqli günlərdə oruca başlayır.

Bu səbəblərə görə Ramazanın başlanğıcı və bayram günləri fərqli ola bilər. Bununla belə, əsas olan müsəlmanların bir-birinə hörmət etməsi və ibadətlərini ixlasla yerinə yetirməsidir. Bir əsas vacib məsələ də budur ki, alimləri dinləyib yaşadıqları ölkənin qayda-qanunlarina riayət edib, müsəlmanlarla birlikdə oruca başlayıb, birlikdə bayram etsələr birlik və bərabərlik daha möhkəm və sağlam olar”.

Mehin Mehmanqızı