Musiqili Teatr görünməyən qəhrəmanların da sənət evidir REPORTAJ VİDEO

Bakı, 13 may, Fidan Əlizadə, AZƏRTAC

Bakının mərkəzində yerləşən Azərbaycan Dövlət Akademik Musiqili Teatrı uzaqdan baxanda klassik memarlığı və rəngarəng afişaları ilə diqqət çəkir. Amma bu teatrın cazibəsi yalnız səhnədəki parlaq işıqlarda, aktyorların oyununda deyil. Onun ən böyük sehri pərdəarxasında baş verir.

AZƏRTAC-ın müxbiri teatrın səhnə arxasında gedən proseslərlə daha yaxından tanış olub.

Biz içəri daxil olanda ilk qarşılaşdığımız rəng selini xatırladan paltarlar oldu. Geyim sexində tikiş maşınlarının səsi ilə səhnəyə hazırlıq eyni ritmdə gedirdi. Bu məkanın rəhbəri Aynişan Məmmədova artıq 30 ildir ki, eyni teatrda çalışır.

Onun hər sözü bu divarlarla birləşmiş tarix kimidir. Onun sözlərinə görə, teatrın sexində 3 mindən çox kostyum var. “Hər tamaşanın özünəməxsus libasları olur, hər geyimin arxasında bir obraz dayanır. Tamaşadan əvvəl paltarlar qrim otaqlarına çatdırılır, dəyişikliklər olarsa, geyimçilər səhnə arxasında aktyorlara yardım edir. Səhnə əsəri bitəndə isə təmizləmə işləri başlayır, hər şey yenidən səliqə ilə asılır. Biz repertuardan çıxmış tamaşaların paltarlarını atmırıq, saxlayırıq. Düşünürük ki, gələcəkdə hansısa tamaşaya lazım ola bilər. Hər tikişdə bir səhnə, hər parçada bir obraz nəfəs alır”,- deyə o əlavə edib.

Məlumdur ki, aktyorları tamaşaya hazır edən növbəti mərhələ qrimdir. Ən müsbət obrazdan, mənfi obraza qədər hər bir personaj qrim otağında müxtəlif boyaların sehri ilə rənglənib tamaşaçıların qarşısına çıxır. Qrim rəssamı Aybəniz Hüseynova bu otağın canlı ruhudur. Qarşısındakı masa isə sanki kiçik bir laboratoriyadır: fırçalar, pariklər, boyalar, bığ-saqqallar…

Ömrünün 22 ilini bu sahəyə sərf edən qrimyor deyir: “Biz parikləri, bığ-saqqalları hazırlayırıq, obrazlara görə portret qrimlər edirik. Uşaq tamaşalarının personaj qrimləri çox maraqlı olur. Orada daha çox fantaziya işə düşür. Klassiklərdən “Məşədi İbad”dakı obrazlar, “Paris Notr-Dama ithaf” tamaşasındakı Kvazimodo yaddaqalan işlərimdəndir. İş prosesimiz belədir ki, eskizlər üzərində çalışıb onu real obraz halına gətiririk. Hazırda Afaq Bəşirqızı, İlham Namiq Kamal kimi sənətkarlarla çalışıram. Qrim otaqlarında hər bir fırça səhnəyə aparan addımdır. Görünən hər üz bir sənət əsəridir”.

Heç bir tamaşanı musiqisiz təsəvvür etmək olmaz. Söhbət Musiqili Teatrdan gedirsə, bu mümkünsüzdür. Səs tamaşada effektivliyi daha da artıran vasitədir. Tamaşa zamanı birdən-birə ildırım çaxır, uzaqdan dəniz səsi gəlir, ya da səhnə arxasından pıçıltı eşidilir. Bütün bunlar səs rejissorlarının zəhmətidir. Sevda Davudova artıq 26 ildir ki, bu səhnədə səslərə nəzarət edir.

“Aktyorların səhnədəki replikalarını, hərəkətlərini nəzərə alıb səsləri uyğun şəkildə veririk. Əgər dəniz səhnəsidirsə, səsi öncədən hazırlayırıq, ildırım səhnəsində isə zamanlama çox vacibdir. İlk baxışda səs pultu insanı qorxuda bilər, amma zaman keçdikcə hər düymə sənə tanış gəlir. Tamaşalarda asma mikrofonlardan istifadə edirik, konsertlərdə isə fərqli növ mikrofonlar tətbiq olunur. 5 nəfərlik komandamızla bu işləri koordinasiyalı şəkildə görürük”,- deyə S.Davudova əlavə edib.

Bütün yaradıcı işlərin ən maraqlı hissəsində işıqların mühüm rolu var. Tamaşa başlamazdan əvvəl səhnə qurulur, dekorasiya yerinə oturur. Amma işıq yoxdursa, heç nə görünmür. Bunu ən yaxşı bilən işıq sexinin rəisi Nicat Həmidovdur. O bildirib ki, hər işıq nöqtəsinin öz yeri var. “Səhnə işindən əvvəl dekor qurulur, biz isə işıq operatorları ilə birlikdə son düzəlişləri edirik. Tamaşa başlayanda artıq hər şey hazır olur. Səhnədən gördüyümüz və canlılığın artmasına səbəb olan işıq da uzun saatların, təcrübənin, sevgi ilə edilən zəhmətin nəticəsidir”.

Akademik Musiqili Teatr təkcə aktyorların yox, görünməyən qəhrəmanların da sənət evidir. Onlar səhnənin ruhunu yaradan, pərdənin qalxmasından enməsinə qədər hər saniyəni yaşayan insanlardır.