Icma.az
close
up
RU
Ölümdən sonra hüceyrələr bərpa olunur

Ölümdən sonra hüceyrələr bərpa olunur

Icma.az bildirir, Azpost saytına əsaslanaraq.

Həyat və ölüm belə görünür ki, bioloji orqanizmin mövcudluğunun yeganə qütbləri deyil.

Azpost.info bildirir ki, alimlər üçüncü şərti – hüceyrələrin bir növ renessansını aşkar etdilər. Bu, tibbdə böyük bir irəliləyiş vəd edir.

Sietldəki Vaşinqton Universitetindən professor Piter Nobl və Kaliforniyadakı Milli Tibb Mərkəzindən Aleks Pojitkovun sözlərinə görə, orqanizmin ölümündən sonra onun hüceyrələri qida, oksigen, bioelektrik və ya biokimyəvi siqnalların mövcudluğu zamanı həyatda sahib olmadıqları yeni qabiliyyətlərə sahib olurlar. Elm adamları ölü qurbağaların dəri hüceyrələrinin laboratoriyada Petri qabına uyğunlaşa bildiyini və kortəbii olaraq “ksenobotlar” adlanan çoxhüceyrəli orqanizmlərə çevrildiyini aşkar ediblər.

Onlar həmçinin bildirdilər ki, insan ağciyərlərindəki tək hüceyrələr orqanizmin ölümündən sonra “antrobotlar” adlanan miniatür çoxhüceyrəli orqanizmlər kimi qruplaşa bilirlər.

Beləliklə, Noble və Pojitkovun tədqiqatları hüceyrələrin və orqanizmlərin yalnız bir, əvvəlcədən müəyyən edilmiş şəkildə təkamül etmələri ideyasına qarşı çıxır. Alimlər deyirlər ki, bu toxumaların orqanizmin ölümündən sonra yaşayıb fəaliyyət göstərə bilməsi bir sıra amillərlə müəyyən edilir. Bunlar ətraf mühit şəraiti, metabolik fəaliyyət və qorunma üsullarıdır.

Fərqli hüceyrə növlərinin fərqli yaşama müddəti var. Məsələn, insanlarda ağ qan hüceyrələri adətən ölümdən sonra 60-86 saat ərzində məhv olur, siçanların skelet hüceyrələri 14 gün ərzində bərpa oluna bilər,  qoyun və keçilərin fibroblastları ölümdən təxminən bir ay sonra implantasiya edilə bilər.

Bu sahədə tədqiqatlar 15 ildən artıqdır ki, davam edir. İlk təcrübələr elmi ictimaiyyət tərəfindən şübhə ilə qarşılandı, lakin zaman keçdikcə əhval-ruhiyyə dəyişdi. 2017-ci ildə alimlər siçanlarda və balıqlarda ölümdən sonra minə yaxın genin fəaliyyət göstərdiyini aşkar ediblər.

Noble və Pojitkov hesab edirlər ki, bu cür tədqiqatlar regenerativ tibb və immunoterapiyada inqilabi irəliləyişlərə gətirib çıxara bilər. Həmçinin zaman keçdikcə “ölümün hüquqi təsdiqi” anlayışına yenidən baxmağa əsas verir.

“Biz həyatla bağlı əsas sualları dərk etmək ərəfəsindəyik” deyə alimlər vurğulayıblar.

Paylaş

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:110
embedMənbə:https://azpost.info
archiveBu xəbər 12 Aprel 2025 20:53 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see276

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see249

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see181

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see176

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see138

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see133

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see131

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see129

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see128

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see128

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see127

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see127

On dörd yaşlı futbolçu qız məktəbdəki zorakılığa görə intihar edib FOTO

19 Oktyabr 2025 04:02see126

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see126

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see126

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see124

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

19 Oktyabr 2025 20:14see124

Luvr muzeyində Azərbaycan nəfəsi: Parisdə gənc rəssam Diana Quliyevanın əsərləri sərgilənir Foto

19 Oktyabr 2025 09:10see123

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see122

“Ramiz Mehdiyevin qurduğu şəbəkənin bütün üzvləri ifşa olunacaq”

18 Oktyabr 2025 23:45see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri