Özbəkistanın suya qənaət və səhrada məhsul əldə etmək təcrübəsi

Bakıda COP29 iqlim sammitinin əsas mövzularından biri Mərkəzi Asiyada su qıtlığı olub. Qlobal istiləşmə bölgənin çaylarının mənbəyini təşkil edən buzlaqları məhv edir. Bəzi ölkələr dağlarda yerləşir və su ilə zəngindir. Aşağı axındakılar tamamilə "yuxarı"dan asılıdır. Onların arasındakı münaqişə təbiətin özü tərəfindən qoyulur. Respublikaların liderləri su ehtiyatlarına çıxışı səbəbindən müharibələri istisna etmirlər.

“Report” NEWS.ruya istinadən xəbər verir ki, COP29 çərçivəsində Özbəkistanın ekologiya naziri Əziz Abduhakimov rəsmi Daşkəndin su çatışmazlığı probleminin həllindən danışıb.

- BMT sammitində Özbəkistan Prezidenti Şavkat Mirziyoyev çıxış edərək dünyaya Orta Asiyada şirin su çatışmazlığını xatırlatdı. Hökumətiniz bu çətinliklərin öhdəsindən hansı üsullarla gələcək?

- İlk növbədə gələcək nəslin tərbiyəsi haqqında düşünmək lazımdır. İnsanlara suyun yüksək dəyəri barədə anlayış aşılamaq çox vacibdir. Biz bir çox təhsil proqramları - məktəblərdə, uşaq bağçalarında - keçiririk ki, uşaqlar suya diqqətlə yanaşsınlar və ona qənaət etsinlər. Hətta ev şəraitində də.

Ümumiyyətlə, ənənəvi olaraq suyumuz demək olar, müqəddəs, həyat mənbəyi hesab olunurdu. Əgər kimsə suyu çirkləndiribsə, bu, böyük günah hesab olunurdu. Qədim dövrlərdən bölgəmizdə, karvanların İpək yolu ilə getdiyi bir dövrdə insanlar quyu qazırdılar, hər damla əvəzolunmaz hədiyyə sayılırdı. Bu gün də su həyatdır. Cəmiyyətimizdə belə bir mesaj üstünlük təşkil edir.

Son illər iqlim dəyişdi, dağlardakı buzlaqlar daha sürətli əriyir və su çatışmazlığı problemi bütün bölgədə kəskinləşir. Əbəs yerə deyil ki, mərhum prezidentimiz İslam Kərimov Orta Asiyada müharibələrin məhz su səbəbindən başlayacağını proqnozlaşdırmışdı.

Düzdür, Şavkat Mirziyoyevin müdrik siyasəti sayəsində biz bütün qonşu ölkələrlə çox etibarlı və balanslı münasibətlər qura bildik. Bunlar aşağı axın ölkələridir — Türkmənistan, Özbəkistan, Qazaxıstan. Suyun əslində bizə gəldiyi yuxarı ölkələr Tacikistan və Qırğızıstandır. Oradan su Orta Asiyanın ən böyük çayları Sırdərya və Amudəryaya tökülür. İki çay əsas su mənbəyidir və mənbələrin ədalətli paylanmasına imkan verir.

Orta Asiya ölkələri şirin suyun paylanmasında necə razılığa gəlirlər

Bizim WhatsApp kanalımıza abunə olun