Icma.az
close
up
RU
Paşinyandan Türkiyəyə reverans: görünən və görünməyən məqamlar

Paşinyandan Türkiyəyə reverans: görünən və görünməyən məqamlar

Icma.az, Bizimyol portalına istinadən məlumatı açıqlayır.

Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan İsveçrədə Osmanlı İmperiyasında erməni "soyqırımı" məsələsinin yenidən öyrənilməsindən danışıb. O, bu məsələyə növbəti dəfə Sürixdə erməni diasporu ilə görüşdə toxunub.

Paşinyan deyib: "Biz erməni "soyqırımı" tarixi haqda məsələyə yenidən qayıtmalıyıq. Biz başa düşməliyik, nə baş verib və niyə baş verib? Və biz bunu kimin vasitəsilə, necə qavramışıq. 1939-cu ildə "soyqırım" gündəliyi yox idi, amma 1950-ci ildə bu, gündəlikdə necə peyda oldu?"

Paşinyan deyib ki, bu məsələ Türkiyənin NATO-ya üzv olması səbəbindən Sovet dövründə "qəsdən gərginləşdirilib".

Məlum olduğu kimi, ötən il Ermənistanın xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan erməni "soyqırımı"nın tanıdılması məsələsinin ölkənin xarici siyasəti üçün prioritet olmadığını bildirmişdi.

Ermənistanın siyasətindəki bu metamarfoza indi başlamayıb və səbəbsiz də deyil. Bir tərəfdən, bu, Ermənistanın Rusiyadan uzaqlaşma xəttinin məntiqindən doğur, o biri tərəfdın isə, Türkiyə ilə yaxınlaşmaq ehtiyacından yaranıb. Eyni zamanda Türkiyə ilə Azərbaycan arasında müəyyən fikir ayrılıqlarında oynamağa çalışırlar. Türkiyəyə reveranslar edərək, Ankaranın Bakını sülh gündəliyindəki tələblərini yumşaltmağa sövq etməsini istəyirlər.

Məlumdur ki, Ermənistan Konstitusiyasında həm Azərbaycana, həm Türkiyəyə qarşı ərazi iddiaları var. Azərbaycan öz ərazisinə qarşı iddiaları Konstitusiyadan çıxarmağı Ermənistandan tələb edir, ancaq Türkiyə tələb etmir. Hər halda indiıik.

Amma Ankara da, Bakı da eyni fikirdədir ki, Azərbaycan-Ermənistan normallaşması mümkün qədər sürətlə getsin və tez yekunlaşsın. Çünki bəlirsizlik ortamı, konfrontasiya ruhu qaldıqca, regiona aid olmayan başqa güclər Cənubi Qafqaza gəlir, yerləşir. Türkiyə, təbii ki, Ermənistandan boşalan yeri mümkün qədər çox və daha tez tutmağa çalışır. Bu baxımdan haqlıdır da. Buna Azərbaycanın da etirazı, təbii ki, yoxdur. Eyni zamanda Ermənistanla normallaşma "Terrorsuz Türkiyə" konsepsiyasına da uyğundur. Ancaq Azərbaycanla Ermənistan arasında münasibətlər qaydasına düşmədən Türkiyə burtərəfli addım ata bilmir, atmaq istəmir. Ermənistan isə Türkiyəni o mpvqeyə dəvət edir ki, Ankara İrəvanla münasibətlərə Bakı ilə İrəvan arasındakı münasibətlər kontekstində yanaşmasın. Bunları bir-birindən ayırsın, Azərbaycanla ayrılıqda, Ermənistanla ayrılıqda münasibət qursun.

Dediyimiz kimi, Türkiyə buna getmir. Ona görə də xarici işlər naziri Hakan Fidan yenidən Azərbaycana gəldi; məqsəd rəsmi Bakı ilə ortaq qərarlara çıxmağın yolunu birgə axtarmaq idi.

Onu da deyək ki, Nikol Paşinyanın İsveçrədəki bəyanatı, Ararat Mirzoyanın Moskvada, Hakan Fidanın Bakıda apardığı danışıqlar həm də ABŞ-Türkiyə gündəliyindən doğur. Vaşinqton Ermənistanı Rusiyanın iqtisadi asılılığından qoparmaq üçün Türkiyənin sərhədləri açmasına və Ermənistanla əlaqələri genişləndirməsinə aksent edir. Bu, Cənubi Qafqazda Rusiyanın, eləcə də, İranın təsirini azaltmağa yönəlmiş bir strategiyadır. Buna görə İran və Rusiya dərhal strateji tərəfdaşlıq müqaviləsi imzaladılar və müqavilənin əsas müddəalarından biri regiondankənar aktorların bölgəyə gəlişinin qarşısını almaqdır. Moskva və Tehran Suriyadakı kimi Cənubi Qafqazda da Türkiyəyə uduzmaq istəmirlər. Hər iki paytaxtda hesab edirlər ki, ABŞ, NATO Türkiyə vasitəsilə bölgədə daha üstün təsir əldə edəcək. Azərbaycan, təbii ki, Türkiyə ilə bu bölgədə strateji məsələləri uzlaşdırır. Bu da həm Parisdə, həm Moskvada, həm Tehranda qıcıq doğurur. Üstəlik İran Azərbaycanın Tramp administrasiyası ilə münasibətləri strateji tərəfsaşlıq səviyyəsinə çatdırmaq niyyətindən və İsraillə əlaqələri daha da genişləndirməsindən narazıdır. Bundan başqa Azərbaycanın və Türkiyənin Cənubi Qafqazla Mərkəzi Asiyanı vahid geosiyasi məkan olaraq birləşdirməyə çalışması həm Rusiyanı, həm İranı məmnun etmir.

Belə bir vəziyyətdə, xüsusilə, ABŞ-da hakimiyyət dəyişikliyindən sonra Ermınistanın indiki yolundan geriyə - Rusiyanın yanına qayıtması artıq mümkün görünmür, ABŞ və Avropa İttifaqı simasında Qərb isə hələ ki İrəvana tam sahib çıxmayıb. Üstəlik Donald Trampın gəlişindən sonra ABŞ və Avropa İttifaqının özləri arasında ziddiyyətlər kəskinləşib. Vaşinqtonun Ermənistana dair siyasəti də tam müəyyənləşməyib.

Belə bir məqamda Ermənistanın Türkiyəyə reveranslar etməsi təbiidir. Ankara ilə əlaqələri tez bir zamanda normallaşdırmaq İrəvanın marağındadır. Ancaq buna nail olmaq üçün əvvəlcə Azərbaycanın tələblərini yerinə yetirmək məcburiyyəti var. Beləliklə, Ermənistanın Azərbaycanla və Türkiyə ilə sağlam və dayanıqlı münasibətlər qurmaqdan başqa yolu yox kimi görünür. Həm də rəsmi İrəvan bunu Rusiya-Ukrayna müharibəsi dayanana qədər, yəni Rusiyanın diqqəti Cənubi Qafqaza cəmləşənə qədər etməsə, sonra çox şey üçün çox gec ola bilər.

Bahəddin Həzi, bizimyol.info

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:117
embedMənbə:https://www.bizimyol.info
archiveBu xəbər 25 Yanvar 2025 18:40 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see233

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see225

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see211

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see173

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see171

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see160

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see156

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see145

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see144

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see137

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see136

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see135

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see134

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see133

Qızıl altı min dollara qədər bahalaşa bilər

18 Oktyabr 2025 15:58see133

Prezident ailəsi Vatikan bağlarında Fotolar Video

18 Oktyabr 2025 04:14see132

Dabaq xəstəliyi Qaxda da təsərrüfat sahiblərini çıxılmaz vəziyyətə saldı

18 Oktyabr 2025 01:37see131

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see128

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see123

Almaniya XİN rəhbəri: “Eurofighter”lərin Türkiyəyə göndərilməsinə müsbət baxırıq

18 Oktyabr 2025 06:28see123
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri