Icma.az
close
up
RU
Payız inflyasiyası: Maaş və pensiyalar yüksəlməlidir

Payız inflyasiyası: Maaş və pensiyalar yüksəlməlidir

Icma.az, Azvision saytından verilən məlumata əsaslanaraq xəbər yayır.

İstehlak qiymətləri indeksi əvvəlki aya nisbətən 0,4%, bütövlükdə yanvar-avqust aylarındasa əvvəlki ilin müvafiq dövrünə nisbətən 1,3% yüksəlib. İyul ayında sözügedən göstərici əvvəlki aya nisbətən 0,9, yanvar-iyul aylarındasa əvvəlki ilin eyni dövrünə nisbətən 1% təşkil etmişdi.
İlk baxışda temp elə də çox yüksəlməyib. Lakin payız faktorunun da yaradacağı təsir və təzyiqlər baxımından inflyasiyanın sürətlənməsi adi hal kimi qəbul edilməli deyil. Nəzərə almaq vacibdir ki, yayda yanacağın və internetin də qiymətləri qalxıb. Bunlar da təsirlərini payız aylarında göstərə bilər.
Doğrudur, sosial aspektdə hələ ki hansısa ciddi mənfi rezonans müşahidə edilmir. Rəsmi statistikaya əsasən, 2024-cü ilin yanvar-iyul aylarında ölkə iqtisadiyyatında muzdla çalışan işçilərin orta aylıq nominal əməkhaqqı əvvəlki ilin müvafiq dövrünə nisbətən 8,3% artaraq 1002,4 manat təşkil edib. Bu ilk 8 ayın 1,3%-lik inflyasiya səviyyəsindən yuxarıdır. Yanvar-iyun aylarında qeyd olunan göstərici 8,8% artaraq 1002,8 manat təşkil etmişdi. Azalma ciddi deyil.
İlin sonunda ölkə üzrə orta aylıq nominal əməkhaqqı göstəricisi bir az da yüksək olacaq. Qarşıda minimum əməkhaqqının artırılacağı söhbəti var. Əgər bu, cari ilin qalan dövrü ərzində baş verərsə, 2024-cü il üçün orta aylıq nominal əməkhaqqı göstəricisi 10%-dən çox artım nümayiş etdirəcək.
Lakin əsas məsələ əhalinin xərclərinin strukturudur; başqa sözlə desəm, pərakəndə ticarət şəbəkəsindən alınan mallara xərclənən mövcud vəsaitin ən çox məhz nəyə sərf olunması. Rəqəmlərə diqqət yetirək: 2024-cü ilin ilk 8 ayında əhalinin xərclədiyi vəsaitin 50,8%-i ərzaq məhsullarına, 4,5%-i içki və tütün məmulatlarına, 13,0%-i toxuculuq məhsulları, geyim və ayaqqabılara, 5,7%-i avtomobil benzini və dizelə, 4,9%-i elektrik malları və mebellərə, 2,2%-i əczaçılıq ilə tibbi ləvazimatlara, 1,2%-i kompüterlər, telekommunikasiya və çap avadanlıqlarına, 17,7%-i isə digər qeyri-ərzaq mallarına sərf olunub. İlin ilk 6 ayı ərzində pərakəndə ticarət şəbəkəsində ərzaq məhsullarına xərclənilən vəsait 50,6% təşkil etmişdi. Göründüyü kimi, əhalinin xərclərinin strukturunda ərzağa xərclənən vəsaitin həcmi artıb.
Odur ki, əvvəlki yazılarımın birində qeyd etdiyim kimi, orta aylıq nominal əməkhaqqı göstəricisi çox şeyi ifadə etmir. Birincisi, söhbət vergi və bütün növ sosial ödənişlərlə birgə əməkhaqqı fondlarının cəmindən, onun mövcud işçi sayına bölünərək alınan göstəricidən gedir. İkincisi isə, gizli məşğulluğun üzə çıxarılması nəticəsində əmək müqavilələrinin bağlanması sayı da orta aylıq nominal əməkhaqqı göstəricisinə təsir edir. Yəni bunu da nəzərə almaq vacibdir.
Ona görə də, orta aylıq nominal əməkhaqqı göstəricisi durmadan artsa belə, bu, əhalinin sosial müdafiəsini daha yaxşı təşkil etmək tələbi sarıdan 2019-cu ildən başlanılan siyasəti davam etdirməyi əsla yubatmalı deyil. Xüsusən də, inflyasiyanın tempində cuzi də olsa sürətlənmə qeydə alınıbsa! Orta aylıq nominal əməkhaqqı göstəricisinin artım səviyyəsinin istehlak qiymətləri indeksindən yüksək olub-olmaması qeyd olunan məsələdə ciddi istinad mənbəyi sayıla bilməz. Sözün qısası, maaşlar və pensiyalar artırılmalıdır.

Pərviz Heydərov
Xüsusi olaraq AzVision.az üçün
Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:92
embedMənbə:https://azvision.az
archiveBu xəbər 04 Noyabr 2024 18:37 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

66 yaşlı ingilisin əməli cəzasız qalmayıb...

18 İyul 2025 21:37see232

Mahmud Kaşqari Fondunun layihəsi əsasında çap olunan kitabların təqdimatı

19 İyul 2025 10:50see156

Ukraynadakı müharibə heç kimin vecinə deyil Conson

20 İyul 2025 01:14see116

Enerji içkiləri canlandırır, lakin nəticəsiz deyil...

19 İyul 2025 20:05see115

Konqo hökuməti ilə M23 qruplaşması sülh sazişi ilə bağlı razılığa gəlib

20 İyul 2025 02:30see114

İsti suyun yüksək təzyiqi tez bir zamanda necə azaldır?

19 İyul 2025 10:57see114

Mourinyo bu komandanı çalışdıra bilər

19 İyul 2025 08:26see114

Tramp BRİKS in zəiflədiyindən danışdı

19 İyul 2025 11:50see112

Zuğulba şosesində avtomobildə baş verən yanğın sıxlığa səbəb olub

20 İyul 2025 00:19see112

Prezident: Azərbaycan ekoloji baxımdan çox düzgün mövqe seçmiş ölkədir

19 İyul 2025 17:40see110

“Ölkəmizdə risklərin daxili mənbələri yoxdur”

19 İyul 2025 23:24see109

Yaxınları Bakıda həbs olunan Rusiya vətəndaşları ilə görüşdü

18 İyul 2025 21:44see109

Sabahın havası meteohəssas insanlar üçün əlverişsizdir

20 İyul 2025 14:05see109

İctimai siyasi fikir və dövlətçilik tariximizdə “Açıq söz” qəzeti

19 İyul 2025 15:43see109

32 kilometrdə toqquşan MARAQLAR

20 İyul 2025 15:01see108

“Qarabağ”, “Sabah”, “Zirə” və “Araz Naxçıvan”ın 3 cü mərhələdəki potensial rəqibləri

19 İyul 2025 07:52see108

Böyük Britaniyada Qanqster nənə həbs edildi: 100 milyon dollar, bir tondan artıq narkotik İTTİHAMI

20 İyul 2025 01:49see108

Gürcüstanda üç Türkiyə vətəndaşı saxlanılıb Qırmızı bülletenlə axtarışda olublar

19 İyul 2025 16:28see108

ABŞ konqresmeni ofisində infarktdan öldü

19 İyul 2025 23:54see108

Reytinq turnirində daha 2 medal

20 İyul 2025 00:18see108
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri