Pişiklər itlərə nisbətdə niyə daha çox dəcəl olur?

Pişiklər və itlər ev heyvanları olaraq fərqli bioloji və davranış modellərinə sahibdirlər. Pişiklərin bəzən "dəcəl", "nazlı", "özbaşına" kimi qiymətləndirilməsinin səbəbi, onların instinktiv və davranış baxımından itlərdən köklü şəkildə fərqlənməsidir.

Lent.az bu fərqləri sizə  təqdim edir:

1. Tək yaşayış tərzi və müstəqillik hissi
Pişiklər tarixən tək ovlayan canlılardır. Onlar təbiətdə yırtıcıdır və özbaşına qərar verməyə meyillidirlər. Bu onların müstəqil davranmasına, qaydalara çox da əməl etməməsinə və sahiblərinin istəklərinə qarşı bəzən "görməməzlik" nümayiş etdirməsinə səbəb olur. Bu müstəqillik, pişiklərin sahibindən əmr almamaq istəyi kimi təzahür edir və bu da çox vaxt “dəcəllik” kimi dəyərləndirilir. Əksinə, itlər sürü şəklində yaşayan heyvanlardır və təbiətlərində liderə itaət etmək mövcuddur. Onlar sahiblərini lider kimi qəbul etdikdə, qaydalara riayət etməyə daha həvəsli olurlar.

2. Güclü ov və oyun instinkti
Pişiklərdə ov instinkti çox güclüdür. Bu instinkt, ev şəraitində də aktiv qalır. Əgər pişik evdə real ov tapa bilmirsə (məsələn, həşərat və ya gəmirici), o zaman bu enerjisini hərəkət edən cisimlərə, ipə, pərdəyə, stola və hətta sahiblərinin əllərinə yönəldə bilər. Bu zaman pişik müxtəlif cisimləri qırır, yıxır, qaçır, dırmaşır — və bunların hamısı "dəcəllik" kimi qəbul edilir. Bu davranışlar əslində təbii instinktiv hərəkətlərdir. Hər yaşda pişiklər, xüsusilə balaca (1 yaşa qədər olan) və gənc pişiklər, oyun oynayaraq fiziki və zehni inkişaflarını təmin edirlər.

3. Enerji boşaltma ehtiyacı və stimul çatışmazlığı
Ev şəraitində yaşayan pişiklər çox vaxt dar və stimulsuz mühitdə olur. Əgər pişiyin enerjisini sərf edəcəyi kifayət qədər maraqlı oyuncaq və ya fəaliyyət yoxdursa, o zaman o, öz "oyuncağını" özü tapır – bu da pərdə, güldan, divar kağızı və ya masa üstündəki əşyalar ola bilər. Əks halda, itlər adətən daha çox gəzintiyə çıxarılır, çöldə enerjilərini sərf edirlər. Bu da onların evdə daha sakit davranmasına səbəb olur.

4. Tərbiyələndirmə çətinliyi
Pişiklərə nəyisə öyrətmək mümkündür, amma bu proses itlərə nisbətən çox daha çətin və uzunmüddətlidir. Pişiklər mükafatlandırma ilə müəyyən davranışlara alışdırıla bilsə də, çox vaxt buna qarşı maraqsız davranırlar. Onlar təlimə reaksiya göstərmək üçün daha fərdi motivasiyaya ehtiyac duyurlar. Bu da onların davranışlarına nəzarət etməyi çətinləşdirir və nəticədə sahibləri onların davranışlarını nəzarətsiz və dəcəl hesab edir.

5. Gecə aktivliyi (Nocturnal və Crepuscular davranış)
Pişiklər gecə və ya sübh vaxtlarında aktiv olan heyvanlardır. Bu, onların ov davranışlarından irəli gəlir. Evdə gecə saatlarında divara dırmaşmaq, oradan ora atılmaq, səslər çıxarmaq və ya sahiblərinin üzərinə tullanmaq onların təbii aktivlik dövrləridir. Sahiblər isə bu saatlarda istirahət etdikləri üçün bu davranışları narahatedici və dəcəl hərəkətlər kimi qəbul edirlər.

6. Zəka və ətraf mühitlə qarşılıqlı əlaqə
Pişiklər ətraf mühitlə daim qarşılıqlı əlaqədə olmağa çalışırlar. Onlar yeni əşyaları yoxlamağa, qoxlamağa, üzərinə çıxmağa və davranışla sınamağa meyillidirlər. Bu da onların “əşyaları yıxdı, qabı sındırdı, klaviaturanın üstünə tullandı” kimi hərəkətlər etməsinə səbəb olur. Bu isə onların zəka göstəricisidir, lakin sahiblər üçün bu "dəcəllik" kimi görünə bilər. Pişiklərin dəcəlliyi onların fiziki aktivlik ehtiyaclarından, təbii ov və araşdırma instinktlərindən, müstəqil davranış tərzindən və ətraf mühitlə zəngin qarşılıqlı əlaqə axtarışlarından qaynaqlanır. Bu davranışlar düzgün yönləndirildikdə, pişiklər həm çox əyləncəli, həm də ağıllı ev heyvanlarına çevrilə bilərlər. Əgər pişiyinizin dəcəlliyindən şikayətçisinizsə, ona oyuncaqlar, interaktiv oyunlar, divara montaj olunan dırmanma taxtaları və enerjisini sərf edə biləcəyi fəaliyyətlər təqdim etməyiniz tövsiyə olunur.