Putinin növbəti hədəfi: Yeni qlobal qaynar nöqtə BƏLLİ OLDU

Qərbi Balkanlarda qeyri-sabitlik artır və London hesab edir ki, Vladimir Putin bundan yararlana bilər. Böyük Britaniya hökumətinin yüksək vəzifəli rəsmiləri Balkanları getdikcə daha çox “növbəti alov nöqtəsi” adlandırır və Moskvanın artan təsirinin qarşısını almaq üçün bölgənin altı ölkəsini sürətlə Avropa İttifaqına daxil etməyə çağırırlar.

Lent.az xarici mediaya istinadla bildirir ki, Britaniya Xarici İşlər Nazirliyinin rəhbəri Devid Lemminin qeyd etdiyi kimi, Rusiyanın marağı qeyri-sabitliyi saxlamaqdadır. Onun fikrincə, Kreml Balkan ölkələrini gərgin vəziyyətdə saxlamağa, kiberhücumlar və hibrid təhdidləri təhrik etməklə yanaşı, yerli əhali arasında sabitliyi pozmağa çalışır. Onun sözlərinə görə, bu, Rusiyanın birbaşa müdaxiləsi olmadan strateji təsir göstərməsinə yol açır.

Bölgədəki altı dövlətin hamısı Aİ üzvlüyünə can atsa da, proses təkcə bürokratik prosedurlara görə deyil, həm də daxili böhranlar və xarici siyasət ziddiyyətlərinə görə son dərəcə mürəkkəbdir. Analitiklər hesab edirlər ki, Putin regionun inteqrasiyasını pozmaq və Aİ-yə təzyiqi artırmaq üçün etnik, eləcə də dini münaqişələrin eskalasiyası üzərində oynaya bilər.

“Politico” buna misal olaraq Serbiyanı göstərir. Bir tərəfdən, Belqrad Avropaya inteqrasiyada maraqlı olduğunu nümayiş etdirir. Digər tərəfdən, o, Moskva ilə sıx əlaqələr saxlayır, Kosovonun müstəqilliyini tanımır, korrupsiya və avtoritarizm ittihamları ilə üzləşir. Etirazlar ölkənin hər yerində tüğyan etməkdə davam edir ki, bu da əhalinin narazılığını göstərir.

Eyni zamanda Kosovo prezidenti Vjosa Osmani “Politico”ya müsahibəsində Priştina ilə Belqrad arasında gərginliyin son dərəcə yüksək olaraq qaldığını bildirib. O, Serbiyanı “hegemon” adlandıraraq, onu Rusiya, Çin və İranla ittifaq vasitəsilə regionda sabitliyi pozmağa çalışmaqda ittiham edir. Kosovonun baş naziri Albin Kurti də hesab edir ki, yeni silahlı münaqişə ehtimalı qalır.

Osmani iddia edir ki, Belqrad Kosovodakı seçkilərə müdaxilə edib və onun fikrincə, sərhədə yaxın “Serbiya-Rusiya humanitar mərkəzi” Moskva üçün kəşfiyyat bazası kimi fəaliyyət göstərir. O, həmçinin bildirib ki, Ukraynada müharibə başlayandan sonra Rusiya Balkanlarda dezinformasiya kampaniyaları üçün maliyyə vəsaitini üç dəfə artırıb.

Osmaninin fikrincə, əgər Rusiya Ukrayna ilə mümkün danışıqlardan sonra özünü əmin hiss edərsə, Balkanlar yeni münaqişə meydanına çevrilə bilər. Və bu, tez baş verə bilər.

O, həmçinin gərginliyə baxmayaraq, Serbiyaya maliyyə yardımı göstərməkdə 
davam edən Avropa liderlərini tənqid edib. Kosovo, hələ 2022-ci ildə Aİ-yə daxil olmaq üçün müraciət etsə də, beş Aİ ölkəsi hələ də onun müstəqilliyini tanımır.

Bosniya və Herseqovinada da vəziyyət gərgin olaraq qalır. Beynəlxalq komissarın göstərişinə tabe olmadığı üçün bir il həbsə və 6 il vəzifə tutma qadağasına məhkum edilmiş keçmiş prezident Milorad Dodik Rusiya və ya Serbiyaya qaçaraq cəzadan qurtulub.

Böyük Britaniyanın Lordlar Palatasının üzvü baronessa Arminka Geljiçin sözlərinə görə, Dodik Bosniya serblərinin müstəqilliyinin tanınmasında Donald Trampın dəstəyini almağa çalışa bilər. O, əmindir ki, Qərb xüsusilə “Russia Today”, “Sputnik” və Rus Pravoslav Kilsəsi kimi strukturlar vasitəsilə Rusiyanın regiondakı təsirini lazımi səviyyədə qiymətləndirmir.

Henri Cekson Cəmiyyətinin analitiki Helena İvanova əlavə edir ki, Aİ Serbiyanın itirilməsinə tab gətirə bilməz, çünki bu, sabitliyin pozulmasına səbəb olacaq. Onun fikrincə, Putin öz məqsədlərinə çatarsa, dünya bunu çox gec başa düşəcək.

Arminka Geliç hesab edir ki, sabit Balkanlar Moskvanın planları üçün təhlükədir. Ona görə də Rusiya bu regionun Avropanın daimi başağrısı olması üçün hər şeyi edir.