Qan xərçənginin hüceyrələri immunitet sistemindən necə gizlənir? Alimlərdən AÇIQLAMA

Lund Universitetinin (İsveç) alimləri müəyyən ediblər ki, SLAMF6 zülalı xərçəng hüceyrələrinin kəskin mieloid leykoz zamanı immunitet sisteminin hücumlarından yayınmasına imkan verir.

Oxu.Az xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələri "Nature Cancer" jurnalında dərc edilib.

Kəskin mieloid leykoz (KML) qanın aqressiv xərçəng formasıdır, bu zaman bədxassəli hüceyrələr sümük iliyində sürətlə çoxalır və sağlam hüceyrələri sıxışdırır. Qeyd olunur ki, mövcud müalicə üsulları, məsələn, kimyaterapiya və kök hüceyrələrin transplantasiyası çox vaxt kifayət qədər effektiv olmur.

Tədqiqat zamanı alimlər xərçəng kök hüceyrələrinin səthində yerləşən zülalların ətraflı təhlilini aparıblar. Məhz onların köməyi ilə şiş ətraf mühitlə qarşılıqlı əlaqə yaradır. Məlumatları sağlam insanlardan götürülmüş nümunələrlə müqayisə edərək, yalnız bədxassəli hüceyrələrin qabığında SLAMF6 zülalını aşkar ediblər.

Bu zülalın rolunu başa düşmək üçün tədqiqatçılar "CRISPR/Cas9" gen redaktəsi üsulundan istifadə ediblər. Bu üsul hüceyrədə genləri dəqiq şəkildə söndürməyə və ya dəyişdirməyə imkan verir. Məlum olub ki, SLAMF6 xərçəng hüceyrələrinin T-hüceyrələrdən - immunitet sisteminin şişlə mübarizə aparan "döyüşçülərindən" gizlənməsinə kömək edir.

Əlavə təcrübələr zamanı alimlər SLAMF6-nın fəaliyyətini məhdudlaşdıran xüsusi anticism yaradıblar. Zülalın işi dayandırıldıqda, immunitet hüceyrələri şişi yenidən "görməyə" başlayıb və onu həm laboratoriya şəraitində, həm də təcrübə siçanlarında effektiv şəkildə məhv edib.

"Bu, immunitet sistemini yenidən işə salmaq və xərçəng hüceyrələrindən gizlənmək qabiliyyətini əlindən almaq kimi idi" , - deyə tədqiqatın müəlliflərindən biri Karl Sanden izah edib.

İndi komanda anticismin təkmilləşdirilməsi və kliniki sınaqlara hazırlıq üzərində işləyir. Bu kəşf terapiyaya davamlı leykozun müalicəsində yeni, daha dəqiq üsulların yaradılmasına mühüm addım ola bilər.