Qışda panik atakların artmasının səbəbi açıqlandı
Panik atak gənclərin ən çox əziyyət çəkdiyi psixoloji problemdir.
Müəyyən fəsillərdə bu şikayətlər daha da artır.
“Medicina” psixiatr Gennadi Qureviç atakların günəş işığının olmaması ilə necə əlaqəli olduğunu açıqlayıb.
“Panik atak ani başlayan qısa müddətli sıx narahatlıq krizidir. Bir neçə dəqiqə ərzində maksimuma çatır və narahatlıq, ölüm qorxusu, nəzarətin itirilməsi ilə müşayiət olunur, açıq şəkildə xoşagəlməz fiziki hisslərlə müşayiət olunur: sürətli ürək döyüntüsü, nəfəs darlığı, tərləmə, başgicəllənmə, titrəmə və s.
Ən tez-tez panik ataklar təşviş pozğunluqlarından birinin əlamətidir".
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, anksiyete pozğunluqları dünya əhalisinin təxminən 4%-ni, yəni 300 milyondan çox insanı əhatə edir. Panik atakların inkişafının əsas səbəbləri aşağıdakılardır: şəxsiyyət xüsusiyyətləri, həmçinin sosial, genetik və fizioloji amillər. Günəş işığının panik atakların tezliyinə və müddətinə təsiri tək bir səbəblə bağlı deyil.
Ultrabənövşəyi işığın çatışmazlığı D vitamini çatışmazlığına gətirib çıxarır ki, bu da əhval-ruhiyyə və davranış pozğunluqlarına səbəb olur.
D vitamini çatışmazlığının kompensasiyası əhval pozğunluğunun müalicəsini çox asanlaşdırır.
“Serotoninin melatoninə çevrilməsi epifiz tərəfindən həyata keçirilir və yalnız gün işığında baş verir. Onun çatışmazlığı melatonin və serotonin sistemlərinin tənzimlənməsinin pozulmasına gətirib çıxarır, əhval pozğunluqlarına səbəb olur.
Bu, panik atakların daha tez-tez olmasına və daha uzun sürməsinə səbəb ola bilər. Bundan əlavə, günəş şüaları beyin qan axınına təsir göstərir - alimlərin bu müşahidəsi vaxtından əvvəl doğulmuş körpələrin fototerapiyasında və depressiyaya düşən xəstələrin işıq terapiyasında öz tətbiqini tapıb. Gündüz saatları qısaldıqca insanlar vaxtlarının çoxunu qaranlıqda keçirirlər. Bu da narahatlığa səbəb ola bilər.
Günəş işığının çatışmazlığını kompensasiya etmək üçün gün ərzində, xüsusən də günəşli günlərdə açıq havada çox vaxt keçirin. Hətta tutuqun günlərdə belə, bədən buludlar vasitəsilə ultrabənövşəyi radiasiya alır.
Həm də təbii işıqla maksimum işıqlandırılan bir yerdə işləmək tövsiyə olunur: ofisdə və ya evdə, evdə pəncərənin yanında bir masa seçin, ən parlaq otaqda, həmçinin pəncərənin qarşısındaş yeri təşkil edin;
Tərkibində D vitamini olan bitki və heyvan mənşəli məhsulların daxil edilməsi də kömək edir.Həmçinin fiziki aktivliyin serotonin səviyyəsini artırdığını unutmayın.
İdealda isə imkan varsa qışın hər yarım-iki ayında 7-10 günlük tətil arzuolunan olardı - çimərlik yerlərində və ya ultrabənövşəyi radiasiyanın yüksək olduğu yüksək dağ kurortlarında istirahət edin”.
Aygün Musayeva