Qızılın qiyməti rekord vurur: Bahalaşmaya səbəb nədir?

"Bu gün bazarda qızılın qiymətini artıran faktorlar daha çoxdur. Qızılın qiyməti iqtisadi faktorlardan daha çox müharibələr, dünyada baş verən gərginliklər, siyasi sanksiyalarla bağlıdır".

Bunu Qaynarinfo-ya açıqlamasında iqtisadçı ekspert Xalid Kərimli deyib. 

Ekspertin fikirincə, bazarlarda qızılın yüksək qalacağına dair əminlik var. İqtisadçı bildirib ki, qızılın qiymətinin bahalaşmasının səbəbləri müxtəlifdir: 

"Son iki ildir ki, bu sahədə bahalaşma davam edir. Azərbaycanın özü də qızıl ehtiyatlarını artırıb. Əgər 2023-cü ilin sonunda 12% qaldırılmışdısa, 2024-cü ildə 20,6%-ə qaldırılıb. İl ərzində 44 ton qızıl alınıb. Qızıla niyə maraq artır? Təkliflər çoxalır və buna görə qızılın qiyməti qalxır".

Xalid Kərimli xatırladıb ki, qızılın qiymətinin artması pandemiya dövründə başlayıb:

"Ölkə iqtisadiyyatlarına ciddi çağırış yarandı. Əhali işləmirdi, iqtisadiyyat da pis vəziyyətə düşdü. Ardınca Rusiya-Ukrayna müharibəsi və onun gətirdiyi qeyri-müəyyənliklər, III Dünya müharibəsi riski, müharibələrin genişlənməsi, Qərbin Rusiyaya sanksiyaları, Rusiyanın dollar və avro rezevlərinin dondurulması və s... Bu da dövlətlərdə sual yaratdı. Düşündülər ki, sabah bu günlər onları da gözləyə bilər və sərvətləri dondurula bilər. Başladılar ehtiyatlanmağa ki, hər şeyi pulda saxlamaq olmaz". 

Ekspert hesab edir ki, infliyasiyanın aşağı düşməsi faiz dərəcələrini aşağı salıb:

"İnfliyasiya rəqəmləri zəiflədikcə faizləri daha da aşağı salacaqlar. Qızıl faiz vermir. Faiz dərəcələrinin aşağı düşməsi qızıla sahiblənməyə marağı artırır. Əsas məsələ, Amerikanın tarif siyasəti də başqa səbəbdir. Səhər tətbiq olunur, axşam geri götürülür və s. Bazarlar qeyri-müəyyənlikləri xoşlamır. Düşünürlər ki, onlar Avropa və Çinlə münasibətləri korlayacaqlar. Qızıl da qeyri-müəyyənlik zamanı bahalaşan aktivdir. Qızıl təhlükəsiz, sığorta aktiv hesab olunur. Qeyri müəyyənliyin artması qızılın qiymətini dəstəkləyici, yəni artıran faktordur".

Qeyd edək ki, əmtəə bazarlarında qızıl bahalaşmaqda davam edib. Nyu-Yorkun COMEX əmtəə birjasında qızılın bir troya unsiyası üzrə aprel fyuçerslərinin qiyməti 0,33% artaraq 3 001,1 ABŞ dollarına bərabər olub. 

Bahar Rüstəmli