Sərhədləri aşan innovasiyaya liderlik! İmran Bağırov

İmran Bağırov təkcə telekommunikasiya və maliyyə texnologiyalarında strateji liderliklə sinonim olan bir ad deyil, həm də Azərbaycanın inkişaf edən innovasiya ekosisteminin öncül qüvvəsidir. İyirmi ildən çox icraçı təcrübəsi ilə İ. Bağırov “Mastercard” kimi qlobal qurumlarda transformasiya təşəbbüslərinə rəhbərlik edib, eyni zamanda Barama İnnovasiya və Sahibkarlıq Mərkəzi və “Lotfi Zadeh” Texnologiya Mərkəzi kimi regional innovasiya mərkəzlərini inkişaf etdirib.

Nəticəyə yönəlmiş biznes lideri və vizyoner ekosistem qurucusu kimi ikili baxış onu beynəlxalq texnoloji inkişafın əsas memarı kimi qərarlaşdırıb, korporativ innovasiyanı sahibkarlıq təsiri ilə mükəmməl şəkildə birləşdirib.

“Qafqazinfo” xəbər verir ki, bu müsahibədə Bağırov öz yolunu, miqyaslana bilən innovasiyaya yanaşmasını və qlobal texnologiya mənzərəsini formalaşdırma vizyonunu müzakirə edir.

- İmran bəy, bizimlə olduğunuz üçün təşəkkür edirik. Gəlin akademik səyahətinizlə başlayaq. Təhsiliniz və bunun beynəlxalq dinamik biznes mühitlərində karyeranıza necə təsir etdiyi barədə danışa bilərsinizmi?

- Səmimi qəbulunuza görə təşəkkür edirəm. Akademik təməlim Bakı Dövlət Universitetində İqtisadi Kibernetika üzrə bakalavr dərəcəsi ilə qurulub. Bu unikal intizam iqtisadiyyatı tətbiqi riyaziyyat və İT sistemləri ilə birləşdirir ki, bu da dataya əsaslanan qərar qəbulu və rəqəmsal transformasiya sahəsindəki gələcək işlərim üçün ideal zəmin yaradıb. 

Sonradan optimal idarəetmənin riyazi-iqtisadi metodları üzrə magistr dərəcəsi almışam. Bu təhsil məndə analitikaya və strateji optimallaşdırmaya həvəs aşıladı ki, bu da 25 illik telekommunikasiya, maliyyə texnologiyaları və biznesinin inkişafı karyeramın əsas sütunlarına çevrildi.

- Kommersiya Biznesi və Maliyyə Texnologiyaları, əvvəllər isə Telekommunikasiya sahəsində ixtisaslaşmağa necə qərar verdiniz? Bu yolda motivasiyalarınız nələr idi? 

- Karyera yolum telekommunikasiya sahəsində başladı, burada 13 ildən çox strategiya, innovasiya və müştəri təcrübəsinə rəhbərlik etdim. Telekom sektoru mənə texnologiyanın həyatı necə dəyişdirdiyini birbaşa görmək imkanı verdi. Miqyaslana bilən innovasiyanın potensialı məni həvəsləndirdi və “Azercell”dəki fəaliyyətim milyonlarla insanın həyatına toxunan strategiyaların hazırlanması və tətbiq edilməsi imkanını verdi. 

Sonradan “Mastercard” ilə maliyyə texnologiyalarına keçidim Şərqi Avropa və MDB-də ticarətin gələcəyinin formalaşdırılmasında iştirak etmək fürsəti ilə motivasiya olundu. Bu sahə dinamik və qlobaldır, mən strateji planlaşdırma və innovasiya təcrübəmi bu daim inkişaf edən arenaya gətirməkdən həyəcanlandım.

- Pərakəndə və ticarət həlləri sahəsindəki geniş təcrübənizi nəzərə alaraq, “Mastercard” kimi böyük özəl şirkətlərlə işləməyin liderlik və innovasiya yanaşmanızı necə formalaşdırdığını paylaşa bilərsinizmi?  

- “Mastercard”da mən 12 ölkə üzrə Pərakəndə və Ticarət Segmentində Biznesinin İnkişafına rəhbərlik edirəm. Regionun miqyası və müxtəlifliyi həm çətinliklər, həm də böyük imkanlar yaradır. Şirkəti fərqləndirən onun innovasiyaya sadiqliyidir. Mən biznes eksperimentləri, hiper-fərdiləşdirmə, məlumat və anlayış platformaları, loyallıq proqramları və kiber təhlükəsizlik həlləri kimi təşəbbüslərə rəhbərlik edirəm ki, bu da pərakəndə satıcılara və “fintech” şirkətlərinə strateji prioritetlərinə nail olmağa kömək edir.  

Üstəlik, iki orijinal biznes metodunun ixtiraçısıyam. Bu patentləşdirilmiş innovasiyalar süni intellekt gücü ilə reallığa qovuşaraq “fintech” və telekommunikasiyanın birləşməsindəki mövqeyimi əks etdirir. Onlar şirkətin texnoloji liderlik vizyonu ilə uyğunlaşır və maliyyə və telekom xidmətlərinin təqdimatını inqilab edə biləcək potensiala malikdir.

- Rəhbərlik etdiyiniz əsas layihələri və onların işlədiyiniz coğrafi ərazilərə təsirini vurğulaya bilərsinizmi? İnnovasiyalarınız biznes həllərinin inkişafına və miqyaslandırılmasına necə töhfə verdi? 

- Ən təsirli rollarımdan biri Azərbaycanın aparıcı telekom operatoru “Azercell Telecom”da Strategiya və İnnovasiya rəhbəri kimi fəaliyyətim oldu. Orada Barama İnnovasiya və Sahibkarlıq Mərkəzini yenidən işə saldım və inkişaf etdirdim, bu, ölkənin ilk korporativ dəstəkli startap inkubatoru idi. Mənim rəhbərliyim altında Barama 200-dən çox startapa mentorluq və 80-dən çoxunu inkubasiya etdi. Yeni filiallar açdıq ki, bu da Baramanın ölkə miqyasında əhatə dairəsini xeyli genişləndirdi. Beş startap “Azercell”in fəaliyətlərinə inteqrasiya olundu və işçilər tərəfindən üç spin-off layihəsi başladı – onlardan biri şirkətdən müqavilə qazandı. Bu səylər təkcə “Azercell”in innovasiya gündəmini irəli aparmadı, həm də Azərbaycanın startap ekosistemini formalaşdırdı.

- Bu, çox təsirlidir. Bu layihənin əhəmiyyətini və onun təşkilatınıza və müştərilərinizə necə fayda verdiyini izah edə bilərsinizmi? 

Barama transformasiyaedici oldu. Bu, “Azercell”in sadəcə telekom operatoru deyil, milli innovasiyada əsas oyunçu olmasına imkan verdi. Biz 2000-dən çox startapla əlaqə qurduq, çoxsaylı ekosistem tədbirləri keçirdik və universitetlər və özəl sektorla tərəfdaşlıqlar qurduq. 

PASHA Bank ilə tərəfdaşlıqda açılan Gəncə ofisini açdıq və Azərbaycanın müxtəlif şəhərlərində gənc istedadlara resurslara, mentorluğa və ideyalarını miqyaslandırmaq üçün platformaya çıxış təmin etdik. Bu, təkcə texnologiyaya deyil, insan kapitalına da investisiya idi. Baramanın yenidən işə salınmasına ilk gündən inandım, və davamlı nailiyyətlərimiz layihəmizi daha güclü və dayanıqlı etdi.

- Bu, böyük bir uğur hekayəsidir. Bəs Barama Mərkəzinin yenidən işə salınması kimi çox çətin bir layihəni götürməyə sizi nə vadar etdi? 

- Bu, innovasiyanın cəmiyyətləri dəyişdirə biləcəyinə inamdır. Gənc bir sahibkara yaşaya bilən məhsul yaratmağa imkan verdikdə, sadəcə biznes yaratmırsınız – iş yerləri yaradırsınız, inkişafı təşviq edirsiniz və başqalarına ilham verirsiniz. Baramanın strateji genişlənməsi regional inkişafa yönəlmişdi. Biz təlimlər, seminarlar və investorlara çıxış təmin etdik. Gənclərin öz ideyalarına sahib çıxıb uğur qazanmasını görmək inanılmaz dərəcədə məmnunedicidir.

- Barama və “Azercell”dəki işinizə əlavə olaraq, Azərbaycanın texnoloji mühitinə daha geniş töhfələr verdiyinizi bilirik. Bu barədə daha çox məlumat verə bilərsinizmi?

- Əlbəttə. 2019-cu ildə Azərbaycanın ən böyük özəl texnologiya mərkəzi olan “Lotfi Zadeh Texnologiya Mərkəzinin həmtəsisçisi oldum. Mərkəz iki məkanda 5000 kvadrat metrdən çox ərazini əhatə edir və 500-dən çox rezident tutumuna malikdir. 

Biz birgə iş, startap akselerasiyası və investisiya xidmətləri təklif edirik. Cəmi 9 ay ərzində tam tutuma çatdıq, 20-dən çox bizneslə tərəfdaşlıq qurduq və əməkdaşlıq innovasiyasının məşəli olduq. LTC, düzgün mühitdə tasit biliklərin ortaya çıxacağı inamı ilə fəaliyyət göstərir. Bu, regionda güclü startap ekosisteminin formalaşmasına kömək edib.

- Bu texnoloji mərkəzlərin inkişafı və miqyaslandırılmasında hansı çətinliklərlə üzləşdiniz və onları necə həll etdiniz?

- İnkişaf etməkdə olan ekosistemdə sıfırdan texnoloji mərkəz qurmaq böyük bir çətinlik idi. İstedadların mərkəzləşmiş olmaması, maliyyə çətinlikləri və məhdud infrastruktur əsas məsələlər idi. Lakin biz güclü özəl sektor tərəfdaşlıqları qurmaq, rəqabətli xidmətlər təklif etmək və innovasiyanı təşviq edən məkan dizayn etməklə bu problemləri həll etdik. 

Strateji marketinqdən tutmuş tərəfdaşlıqlara, startap akselerasiya proqramının idarə edilməsinə və investorlarla əlaqələrə qədər bütün proseslərdə biləvasitə iştirak etdim. Düzünü desəm, karyeram boyu inkişaf etdirdiyim bacarıqlar və Six Sigma təcrübəm effektiv sistemlər yaratmağa kömək etdi, dəyərə əsaslanan yanaşmamız isə yüksək potensiallı startapları və investorları cəlb etdi.

- Gələcək üçün regional texnoloji mərkəz olmaqdan danışarkən, sənayenin gələcəyi üçün vizyonunuzu paylaşa bilərsinizmi?

- Mənim vizyonum LTC-də etdiklərimizi qlobal miqyasda təkrarlamaqdır. ABŞ-də təkcə iş yerləri yaratmayan, həm də qabaqcıl texnologiyanı biznes təcrübələrinə inteqrasiya edən innovasiya mərkəzləri qurmaq istəyirəm. 

Strateji biznes inkişafında proqramçılar, pedaqoqlar və sahibkarlar üçün yüksək dəyər yaradan təşəbbüslər başlatmağı planlaşdırıram. Bu, süni intellekt kimi gələcək texnologiyaların bizə gətirdiyi imkanlardan tam istifadə etməyin yeganə yoludur. Həmçinin, texnologiya və innovasiyada strateji gündəmə töhfə vermək üçün siyasət müzakirələrində və düşüncə liderliyində iştirak etmək istəyirəm.

- Süni intellekt və maşın öyrənməsinin önümüzdəki on ildə müştəri cəlbiyyətini və maliyyə xidmətlərini necə transformasiya edəcəyini düşünürsünüz? 

- Süni intellekt və maşın öyrənməsi artıq təşkilatların müştəriləri başa düşməsini və onlarla qarşılıqlı əlaqəsini yenidən təyin edir. “Mastercard”dakı işim bu dəyişikliyi əks etdirir. Yaxınlarda patentləşdirdiyim AI Maliyyə Məsləhətçisi ilə istehlakçılar və təşkilatlar real vaxtda inkişaf edib formalaşan maliyyə fəaliyyəti bilgilərinə sahib olacaqlar. Bu texnologiyalar qurumlara müştəri ehtiyaclarını proqnozlaşdırmağa, riskləri daha yaxşı idarə etməyə və hiper-fərdiləşdirilmiş təcrübələr təqdim etməyə imkan verir. Texnologiya yetkinləşdikcə, həm strateji qərar qəbulunda, həm də gündəlik əməliyyatlarda vacib olacaq.

- Ekosistem əməkdaşlığı konsepsiyası populyarlıq qazanır. İnnovasiya strategiyanızda sənaye ilə əməkdaşlıq nə qədər əhəmiyyətlidir? 

- Əməkdaşlıq əsasdır. Bu gün üzləşdiyimiz problemlər mürəkkəbdir və çox vaxt bir neçə sənayeni əhatə edir. “Lotfi Zadeh” Texnologiya Mərkəzində və əvvəllər Baramada biz telekom, fintech, təhsil və publik sektor arasında körpülər qurduq. Bu yanaşma yenilikçi birgə layihələrə, startapların böyüməsinin sürətlənməsinə və daha effektiv həllərə səbəb oldu. 

Mənim fikrimcə, gələcək müxtəlif bacarıqları vahid, dəyər yaradan ekosistemə inteqrasiya edə bilənlərə məxsusdur.

- İnnovasiya və texnologiya sahəsində karyera qurmaq istəyən gənc peşəkarlara hansı məsləhətləri verərdiniz? 

- Dəyər yaratmağa fokuslanın. İnnovasiya sadəcə ideyalarla bağlı deyil – icra ilə bağlıdır. Məlumatlara əsaslanın, lakin insan faktorunu heç vaxt gözdən qaçırmayın. Özünüzü sizə meydan oxuyan və ilhamlandıran insanlarla əhatə olun. Davamlı öyrənin və ən əsası, qorxusuz olun. Uyğunlaşma və həyata keçirmə qabiliyyətiniz uğurunuzu müəyyənləşdirəcək.

İ. Bağırova öz anlayışlarını və təcrübəsini bizimlə paylaşdığına görə təşəkkürümüzü bildiririk. Onun vizyoner liderliyi və yenilikçi işləri onu telekommunikasiya, kommersiya biznesi və maliyyə texnologiyaları kimi müxtəlif sektorlarda öncü kimi qərarlaşdırıb. Onun innovasiyaları və maliyyə inkişafını genişləndirmək səyləri sənayenin gələcəyini həm milli, həm də qlobal miqyasda formalaşdırmağa davam edir.

Səidə Nurəmmədli