Şirin su ehtiyatlarında fəlakətli azalma qeydə alınıb

...Təbii ki, mövzu yeni deyil...Yer üzündə şirin su sürətlə yoxa çıxır – Arizona Dövlət Universitetinin tədqiqatçıları 20 ildən çox peyk müşahidələrini təhlil etdikdən sonra belə qənaətə gəliblər.

2002-ci ildən bəri quruda su ehtiyatları rekord səviyyəyə enmişdir, buna əsasən iqlim dəyişikliyi, yeraltı sulardan həddindən artıq istifadə və daha tez-tez baş verən quraqlıqlar səbəb olmuşdur.

SİA-nın məlumatına görə, bununla bağlı nəticələr “Science Advances” jurnalında dərc olunub.

Tədqiqatın müəllifləri qeyd edirlər ki, quru bölgələr hər il Kaliforniyadan iki dəfə böyük olan ərazi ilə genişlənir.

Yeraltı su itkisi artıq dəniz səviyyəsinin qalxmasına Qrenlandiya və Antarktidanın əriməsindən daha çox töhfə verir.

GRACE və GRACE-FO peyklərinin məlumatına görə, itirilmiş suyun 68 faizi yeraltı mənbələrdən gəlir.

Tədqiqat Şimal Yarımkürəsində dörd "meqa-quru" bölgə aşkar etdi: cənub-qərb Şimali Amerika və Meksika, Şimali Kanada və Alyaska, Şimali Rusiya və Yaxın Şərqdən Şimali Afrika və Avrasiyaya qədər bir kəmər.

Bu zonalara əsas kənd təsərrüfatı rayonları, meqapolislər və Xəzər və Aral dənizləri kimi su obyektləri daxildir.

Alimlər xəbərdarlıq edirlər ki, su ehtiyatlarının davamlı şəkildə idarə olunması üçün təcili tədbirlər görülməsə, bəşəriyyət qida, biomüxtəliflik, sabitlik və milyardlarla insanın yaşayışı üçün təhlükələrlə üzləşəcək.

Tədqiqat Dünya Bankının qlobal torpaq susuzlaşmasının sosial-iqtisadi təsirləri haqqında yeni hesabatının əsasını təşkil edəcək.

Nazlı Almuradova