ŞÖHRƏTPƏRƏSTLİK YA HƏQİQİ EHTİYAC?: İnsanları kreditə sürükləyən hansı amillərdir? AÇIQLAMA

Bütün dünyada olduğu kimi, Azərbaycanda da kredit götürmək, bu yolla nə isə almaq, evi təmir etdirmək, biznes qurmaq insanların həyat tərzinə çevrilib.

Ölkədə fəaliyyət göstərən banklar və bank olmayan kredit təşkilatları hətta lizinq şirkətləri insanlara hissə-hissə ödəmək şərti ilə faiz borcu təklif edir. Demək olar ki, bu gün ölkədə krediti olmayan çox az insana rast gəlmək mümkündür.

Maraqlıdır görəsən, insanları kreditə sürükləyən hansı amillərdir? Borc götürənlər kreditin gəlirlərinə uyğun olub-olmamasını nəzərə alırlarmı?

Turkustan.az olaraq suallarımızı iqtisadçı-ekspert Günay Huseynovaya ünvanladıq. Ekspert bildirdi ki, kredit götürmək vacib olmadıqca sıravi vətəndaşlara tövsiyyə edilmir.

Kreditin xəstəlik və ən pis halda ehtiyac olarsa, götürülməsi daha məqsədə uyğundur. Hal-hazırda ödənilməyən, gecikmədə olan kredit səbəti kifayət qədərdir. Əlavə gəlir olmadan əmək haqqına, təqaüdə və ya məhsula (k/t kreditləri) güvənib kredit götürmək olduqca risklidir. Vətəndaş düşünə bilər ki, əgər əlavə gəlirim varsa, krediti nəyimə lazım? Əlavə gəlir dedikdə passiv stabil gəlir nəzərdə tutulur. Nümunə olaraq vətəndaşın kirayə gəliri varsa və ya krediti ödəyə bilməsə, anında sata biləcəyi nağd vəsaitə dərhal çevirə biləcəyi qızıl, zinət əşyası, daşınmaz əmlakı varsa, bu formada məqsədə uyğun olar. Yuxarda qeyd etdiyim kimi lazımlı anda kreditə müraciət məqsədə uyğundur. Azərbaycan cəmiyyətində 70% "şöhrətpərəstlik", qonşudan geri qalma prinsipi hökm sürür. Bəli, əlbəttə insanların daha yaxşını almaq, istifadə etmək haqqı var. Lakin bunun imkan daxilində olması məqsədə uyğun hesab olunur. Vətəndaşlara tövsiyyə edirəm ki, nağd vəsaitləri hansına uyğun gəlirsə, onu alsınlar. Pulu nağd saxlayıb inflyasiyaya qarşı dəyərsizləşdirmək və ya riskli şəkildə kredit götürmək tövsiyyə olunmur. Xarici valyutada saxlamaq, depozitə yerləşdirmək, dövlət istiqrazları almaq və ya, o vəsaitə uyğun daşınmaz əmlak almaq daha uyğundur (yatırım tövsiyəsi deyil) .Kreditlər hal-hazırda biznes kreditləri üçün daha uyğundur.

Aytən Yaşar/ Turkustan.az