Təhsillə bağlı maliyyə məsələləri gələcəkdə elə tənzimlənməlidir ki, çətinliklər yaranmasın RƏY

Elmi-kütləvi, mədəni-maarif və təhsil proqramlarının hazırlanması və təkmilləşdirilməsi ölkəmizin təhsil siyasətinin əsas predmetidir. Son illər Azərbaycanda təhsil proqramlarının hazırlanması istiqamətində mühüm işlərin icrası prosesi intensivləşdirilib. Məhz bunun bariz nümunəsi Təhsil Tələbə Kredit Fondunun (TTKF) indiyədək kredit götürən və təhsilini uğurla başa vuran məzunlara bağışladığı vəsaitin həcminin 433 min manatı ötməsidir. 

Mövzu ilə bağlı Pravda.az-a fikirlərini bölüşən Kamran Əsədov deyib ki, Təhsil Tələbə Krediti Fondunun (TTKF) indiyədək kredit götürən və təhsillərini uğurla başa vuran məzunların 433.000 AZN məbləğində ödənişini bağışlamasının əsas səbəbi akademik göstəricilərini yüksək səviyyədə qoruyan və təhsil həyatında müvəffəqiyyət qazanan tələbələri təşviq etməkdir. 

Ekspert bildirib ki, bu həm təhsil sisteminin keyfiyyətinin yüksəldilməsinə, həm də sosial ədalətin təmin edilməsinə yönəlmiş bir təşəbbüsdür: “Fond ona görə bağışlayıb ki, qaydalarda da göstərilib, oxuduğu müddətdə qiymətləri 91 baldan yüksək olanlara götürdükləri təhsil haqqı krediti bağışlanır. Yəni o adamlara bağışlanıb ki, onlar çox yaxşı oxuyublar, əlaçı olublar. TTKF-nin bağışlama siyasəti təhsildə mükəmməllik prinsipinə əsaslanır. Yəni kreditlə təhsil almaq imkanı əldə edən tələbələrdən yüksək akademik nailiyyətlər əldə edənlər xüsusi təşviq olunurlar. Təhsil prosesində göstərilən səy və fədakarlıq maliyyə yükünün bir hissəsinin üzərindən götürülməsi ilə mükafatlandırılır. Bu yanaşma tələbələri motivasiya etməklə yanaşı, onların təhsil müddətində daha məsuliyyətli və məqsədyönlü olmalarına səbəb olur. Fondun əsas məqsədi, ölkədə təhsil imkanlarını genişləndirmək və maliyyə çətinlikləri səbəbindən təhsil almaqda çətinlik çəkən tələbələr üçün dəstək yaratmaqdır. Kreditlərin bağışlanması isə yalnız maliyyə yardımı deyil, həm də tələbələrin gələcək həyatlarına olan inamını artırmaq üçün simvolik bir jestdir. Bu addım yüksək nəticələr göstərən tələbələrin gələcəkdə daha rahat şəkildə karyera qurmasına imkan yaradır. Sosial ədalət və bərabər imkan prinsiplərini rəhbər tutaraq həyata keçirilən bu təşəbbüs təhsilin əlçatanlığını artırmaq məqsədini güdür. Kredit borcunun bağışlanması ilə tələbələr təhsil sonrası maliyyə yükündən azad edilir və bu, onların iş həyatına daha güclü şəkildə başlamasına şərait yaradır. Bu da cəmiyyətə uzunmüddətli müsbət təsir göstərir, çünki yüksək təhsilli və motivasiyalı məzunlar əmək bazarının inkişafında mühüm rol oynayırlar. Nəticə etibarilə, Təhsil Tələbə Kredit Fondu tərəfindən kreditlərin bağışlanması yalnız tələbələrə deyil, ümumilikdə, cəmiyyətə də faydalıdır. Bu yanaşma təhsildə müvəffəqiyyətin təşviq edilməsinə, sosial məsuliyyətin gücləndirilməsinə və iqtisadi inkişafın dəstəklənməsinə xidmət edir. TTKF-nin bu siyasəti, təhsilin yalnız fərdlərin deyil, həm də bütöv cəmiyyətin inkişafı üçün əsas rol oynadığı anlayışına əsaslanır”. 

Təhsil eksperti Səbuhi Abdullayev də deyib ki, TTKF-nin addımı böyük təşəbbüsdür: 

“Təhsil Tələbə Kredit Fondu yaradılan zaman aydın məsələ idi ki, məqsəd bu kimi kreditlərin uzun müddətli, eyni zamanda güzəştli şərtlərlə verilməsi, tələbələrimizin təhsil almasının əlçatan olmasıdır. Əlaçı oxuyan tələbələrə güzəştlər olunması və digər məsələlər təşviqə yönəlib ki, onlar maliyyə məsələlərinə görə təhsillərini yarımçıq saxlamasınlar və ya sonlandırmasınlar. Bu, təhsilimizə verilən böyük dəyərdir və bağışlanan məbləğ təhsilli gənclərimiz sayəsində dövlətimizə yaxşı mənada qat-qat geri qayıdacaq. Dövlət hesabına təhsil alanların sayının artırılması dövlətin təhsil sisteminin əsas predmetlərindən biri olmalıdır. Təhsillə bağlı maliyyə məsələləri gələcəkdə elə tənzimlənməlidir ki, çətinliklər yaranmasın. Azərbaycan COP29-a ev sahibliyi etməklə ekologiyanın təmiz saxlanılması, dünyaya inteqrasiya baxımından nümunə ölkə olduğunu göstərdi. Təhsillə bağlı nümunə göstərmək, bir neçə lahiyə həyata keçirmək lazımdır. Birincisi, yaşıl kitabxana layihəsi ən yaxşı mənada yaşıllığın qorunmasını təşviq edən sahədir. Yaşıl kitabxanalar xüsusi ləvazimatlar, ekoloji standartlara cavab verən təbii məhsullardan hazırlanır. Həm orta, həm də ali təhsil müəssisələrində pilot layihə ilə yoxlamaq şərtilə bütün dərs vəsaitlərinin elektronlaşdırılması kağız, qələm itkilərinin aradan qaldırılmasına kömək ola bilər. Bununla COP29 ərəfəsində Azərbaycan dünyaya nümunə sərgiləyə bilər. Sıfır kağızla, yaşıllığın məhv edilməsinin qarşısını almaqla təhsil almaq mümkündür”. 

Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə yardımı ilə “Elmi-kütləvi, mədəni-maarif, təhsil proqramlarının hazırlanması” mövzusu üzrə dərc olunub. 

Aytəkin Qardaşova