Icma.az
close
up
RU
Təyyar Eyvazov: İlbəil peyvənd üçün müraciət edənlərin sayı artır

Təyyar Eyvazov: İlbəil peyvənd üçün müraciət edənlərin sayı artır

Oxu.az portalından verilən məlumata əsasən, Icma.az bildirir.

"Hər il olduğu kimi, bu il də payız-qış mövsümündə, əsasən, rast gəlinən infeksion xəstəliklər kəskin respirator virus infeksiyalardır".

Oxu.Az xəbər verir ki, bunu Səhiyyə Nazirliyinin mütəxəssis-eksperti, həkim-infeksionist Təyyar Eyvazov "Report"a müsahibəsində mövzu ilə bağlı ətraflı danışıb.

- Hazırda Azərbaycanda epidemioloji durum nə yerdədir? Payız-qış mövsümünü nəzərə alaraq insanlar arasında hansı növ xəstəliklər müşahidə olunur?

- Hər il olduğu kimi, bu il də payız-qış mövsümündə, əsasən, rast gəlinən infeksion xəstəliklər kəskin respirator virus infeksiyalardır. Bura qriplə yanaşı, bir neçə növ respirator viruslar daxildir. Hər il bu və ya digər viruslar müəyyən qədər artaraq xəstələnmə halları yaradır. Həmin viruslar bütün il boyu mövcud olsa da, soyuq aylarda onların yayılması sürətlənir.

Hansısa infeksiyanın müəyyən dövrlərdə müvəqqəti artımı ola bilər. Bir müddət sonra həmin infeksiya sönür və yerini başqa respirator virus infeksiyasına verir. Proses bu cür davam edir. Lakin bu gün ölkədə ümumi epidemioloji durum olduqca qənaətbəxşdir.

- Qrip əleyhinə peyvəndləmə prosesi hələ də davam edir. Gedişatı necə dəyərləndirirsiniz?

- Qrip əleyhinə peyvəndləmə mövsüm başlamadan öncə aparılmalıdır. Mövsüm başlamadan əvvəl peyvəndləmə aparmaqda məqsəd mövsümi qrip yayılanda insanları ağır gedişatdan, fəsadlardan qorumaqdır. İlk növbədə, risk qrupuna daxil olan insanları nəzərə almaq lazımdır. Risk qrupuna daxil olan şəxslərə beş yaşdan aşağı uşaqlar, hamilə qadınlar, ahıllar (65 yaşdan yuxarı), zəif immunitetə sahib və ağır xroniki xəstəliyi (böyrək, qaraciyər, mərkəzi sinir sistemi və s. problemləri) olan insanlar aiddir.

Sevindirici haldır ki, son illərdə mövsümi qrip infeksiyasının baş qaldırdığı dövrdə Səhiyyə Nazirliyi müvafiq peyvəndlər əldə edir və poliklinik xidmət göstərən müəssisələrə paylayır. Sözügedən proses bu il daha tez başlayıb. Ötən dövrlərdə sentyabr-oktyabr aylarında başlayan prosesə bu il sentyabrın ilk günlərindən başlanılıb. Bununla yanaşı, insanlar arasında müəyyən maarifləndirmə işləri də aparılıb.

Biz bu il peyvəndlərə yetəri qədər tələbat olduğunu müşahidə etdik. Onu da qeyd edək ki, ilbəil peyvənd üçün müraciət edənlərin sayı da artır.

Bir şeyi də xüsusi vurğulamaq istəyirəm ki, hər ölkə peyvəndləməni bu səviyyədə həyata keçirə bilmir. Qürurverici haldır ki, payız-qış mövsümündən öncə keyfiyyətli peyvəndlər ölkəmizə gətirilə bilir. Bu prosesin öz yolunda getməsi üçün əhali arasında təbliğatın aparılması vacibdir.

Peyvəndlənməni mövsümboyu etmək olar. Amma effekt görmək istəyiriksə, bunu mövsüm dəyişikliyi başlamazdan əvvəl etmək lazımdır. Çünki peyvənd vurulandan sonra, ən azı, iki həftə ərzində virusa qarşı immunitet yaranır. Qripin alovlandığı vaxtda virusa yoluxma baş verdikdən sonra vurulmuş peyvənd həmin şəxsi qoruya bilməyəcək.

- COVID-19 pandemiyasının hələ də davam etdiyini nəzərə alsaq, yeni mutasiyaların mövsümi xəstəliklərə təsiri necədir? Ümumilikdə, bu gün ölkədə koronavirus infeksiyasına yoluxma faktları hansı səviyyədədir?

- COVID-19 infeksiyasının qismən davam etdiyini demək daha doğrudur. Son dövrlər statistik məlumatlar açıqlanmır. Çünki yoluxma sayı çox azdır. İkirəqəmli, hətta bəzən birrəqəmli yoluxma sayı müşahidə olunur. COVID-19 virusunun mutasiyası nəticəsində ortaya çıxan "Omicron" ştamı və onun alt növləri hesabına xəstəlik daha yüngül keçir. Buna görə də real statistikanı müəyyən edə bilmərik. Çünki COVID-19-a yoluxma halını müəyyən etmək üçün mütləq laborator müayinə lazımdır.

Hazırda bu virus yüngül keçdiyinə görə əhali digər respirator infeksiyalara bənzər simptomlarla qarşılaşır. Yalnız ağır gedişat - xəstəxanaya yerləşmə halı baş verərsə, yoxlamalar nəticəsində diaqnoz bəlli olur. Demək olar ki, bu hallara indi çox az rast gəlinir. Ümumiyyətlə, qeyd etməliyəm ki, hansısa respirator virus infeksiyası digər eynitipli virusla paralel yayılırsa və onun yayılma səviyyəsi aşağıdırsa, mövsümi xəstəliklərə, eləcə də digər respirator infeksiyalara heç bir təsir göstərə bilməz.

Xatırlayırsınızsa, pandemiya dövründə digər respirator infeksiyalara yoluxma sayı azalmışdı. Buna bir neçə səbəb var idi. Pandemiya vaxtı müəyyən qoruyucu tədbirlərin görülməsi, maska taxmaq, o cümlədən əl gigiyenası qaydalarına əməl etmək digər respirator infeksiyalara yoluxma sayını azaltmışdı.

- Bəs ölkədə qızılcaya yoluxma ilə bağlı vəziyyət necədir?

- Ötən il qızılcaya yoluxma sayı yüksək idi. Həmin dönəmdə əvvəlcə peyvənd olunmamış uşaqlar vaksinasiyaya cəlb olunmuşdu. Daha sonra yetkinlərin vaksinasiya olunması üçün ölkəyə başqa növ peyvəndlər gətirildi. Bütün bu proseslərin nəticəsində hazırda yoluxma sayının kəskin azaldığını müşahidə edirik. Soyuq aylarda yoluxma göstəricisinin belə aşağı olması qızılca infeksiyasını nəzarətə götürə bildiyimizin sübutudur.

- İstər qrip, istər qızılca, istərsə də digər infeksiyalar üçün Azərbaycanda vaksin ehtiyatı kifayət qədərdirmi?

- Bir neçə infeksiya var ki, onların yayılma səviyyəsi peyvəndlərlə idarə oluna bilir. Digər ölkələrdə olduğu kimi, Azərbaycanda da Peyvəndlərin Milli Təqvimi mövcuddur. Həmin təqvimdə peyvəndin hansı müddətlərdə vurulması, dozası və s. haqqında məlumatlar və qaydalar əks olunub. Həmin qaydalar yeni doğulan körpədən altı yaşadək uşaqlara şamil olunub. Doğuş sayı da daxil olmaqla digər rəqəmlər nəzərə alınaraq ölkəyə daim peyvəndlər gətirilir.

Daha öncə qeyd etdiyim kimi, qızılca infeksiyası yayılan dönəmdə yetkinlərin vaksinasiya olunması üçün ölkəyə başqa növ peyvəndlər gətirildi. Bu kimi məqamlarda operativ şəkildə vaksin ehtiyatı məsələsi həll olunur. Hazırda buna tələbat yoxdur, Azərbaycanda lazım olan peyvənd ehtiyatı mövcuddur. Ehtiyac olduqda vaksinlər yenidən əldə olunur.

- Son illərdə ölkədə hansısa yeni mövsümi xəstəliklər ortaya çıxıbmı?

- Ayrı-ayrı illərdə qrip virusunun müxtəlif ştamları ortaya çıxır. Onlar da bir-birindən müəyyən qədər fərqlənir. Bundan başqa, digər respirator virusların təxminən 200 növü var. Növlər müəyyən zamanlarda bir-birini əvəz edir. Lakin bunlar yeni yayılmış viruslar deyil. 2024-cü ildə ölkədə hansısa yeni mövsümi xəstəlik ortaya çıxmayıb. Bildiyimiz kimi, dekabr, yanvar, fevral qripin yayılması üçün münbit şəraitin olduğu aylardır. Hazırda dekabr ayının sonları olmasına baxmayaraq, fəsli qripin kəskin artımını müşahidə etmirik. Ola bilsin ki, bir müddət sonra virus baş qaldırar. Lakin ötən illərlə müqayisədə bu il sözügedən artım müşahidə olunmur.

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:139
embedMənbə:https://oxu.az
archiveBu xəbər 31 Dekabr 2024 15:32 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see232

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see221

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see211

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see170

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see166

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see158

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see156

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see145

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see144

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see137

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see136

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see135

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see134

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see133

Prezident ailəsi Vatikan bağlarında Fotolar Video

18 Oktyabr 2025 04:14see132

Dabaq xəstəliyi Qaxda da təsərrüfat sahiblərini çıxılmaz vəziyyətə saldı

18 Oktyabr 2025 01:37see131

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see128

Qızıl altı min dollara qədər bahalaşa bilər

18 Oktyabr 2025 15:58see126

Almaniya XİN rəhbəri: “Eurofighter”lərin Türkiyəyə göndərilməsinə müsbət baxırıq

18 Oktyabr 2025 06:28see122

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see119
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri