Türkiyənin qərarı iki ölkədə narahatlıq yaradıb

Türkiyənin son dövrlər müdafiə sənayesinə daha çox investisiya qoyması və hərbi əməkdaşlığı genişləndirməsi İsrail və Yunanıstanda ciddi narahatlıq yaradıb.
Reyting.az-ın məlumatına görə, İsrail və Yunanıstan mətbuatında dəfələrlə dərc olunan təhlillərdə qeyd edilir ki, Ankaranın bu addımları adıçəkilən ölkələrin milli təhlükəsizliyini təhdid etməklə yanaşı hərbi balansı ciddi şəkildə pozur.
Türkiyə ilə Somali arasında 2019-cu ildə imzalanmış müdafiə sahəsində əməkdaşlıq sazişi bu yaxınlarda İstanbulda imzalanan yeni protokolla genişləndirilib. İsrailin “Maariv” qəzeti yazır ki, bu razılaşma birgə hərbi təlimlərin artırılmasını, Somali ordusunun potensialını və Türkiyənin hərbi dəstəyinin gücləndirilməsini nəzərdə tutur.
Lakin İsrail mətbuatında ən çox diqqət çəkən məsələ Türkiyənin “Eurofighter Typhoon” döyüş təyyarələri almaq istəyidir. İsrail təhlükəsizlik dairələri bu addımı Ankaranın sürətlənən silahlanmasının bir hissəsi kimi şərh edirlər. “Jerisəlim Post” qəzetinə danışan bir rəsmi Türkiyənin bu hərəkətini “bölgədəki hərbi balans üçün başağrısı” kimi qiymətləndirib. Eyni rəsmi, bu prosesin İsrail hava qüvvələri üçün birbaşa təhlükə olmadığını, lakin “Türkiyənin sürətlə artan hərbi potensialının uzunmüddətli perspektivdə İsrailin regional üstünlüyünə meydan oxuya biləcəyini” iddia edib.
“Maariv”in hesabatında diqqət çəkən başqa bir detal isə Türkiyəni “Yaxın Şərqin kapitanı” kimi göstərməsidir və bu müdafiə hərəkətlərinin arxasında prezident Ərdoğanın Türkiyəni beynəlxalq arenada əsas oyunçuya çevirmək məqsədinin dayandığını vurğulayıb.
Məqalədə qeyd olunur ki, ABŞ Türkiyəyə “F-16”-lardan ibarət döyüş təyyarəsinin satışına və mövcud “F-16”-ların modernləşdirilməsinə razılıq verəcək.
Bu arada Yunanıstanda Türkiyənin “Eurofighter” alması yenidən gündəmdədir. “Kathimerini” qəzetinin məlumatına görə, Ankaranın bu təyyarələri təchiz edəcəyi silah sistemləri ilə bağlı Afina London və Berlinlə əlaqə saxlayır. Yunan mənbələri xüsusilə “Eurofighters”in Meteor hava-hava tipli raketlərlə təchiz olunma ehtimalından narahatdırlar. Bu raketlər hazırda Yunanıstanın “Rafale” təyyarələrində istifadə olunur.
Yunanıstanın narahatlığı təkcə müdafiə sistemləri ilə məhdudlaşmır. Mütəxəssislər “Eurofighters”in “Fırtına kölgəsi” və ya onun Fransız variantı olan “Scalp EG” kimi strateji qanadlı raketlərlə təchiz edilməsinin Türkiyənin hava qüvvələrinin imkanlarını əhəmiyyətli dərəcədə artıracağını qeyd edirlər.
“Kathimerini” ilə danışan təcrübəli yunan qırıcı pilotları “Müvafiq döyüş sursatları ilə təchiz edildikdə, “Eurofighter” ən qabaqcıl döyüş təyyarələrinə belə ciddi təhlükə yarada bilər”,- deyiblər.
Regional analitiklərin fikrincə, Ankaranın silahlanma sahəsindəki irəliləyişləri təkcə texniki müdafiə investisiyaları kimi deyil, həm də Türkiyənin regional və qlobal güc bərabərliyindəki yerini yenidən müəyyən edən strateji seçimlər kimi şərh olunur.

E. KAMAL