UNEP neft qaz şirkətlərini metan qazı emissiyası üzrə dünya standartlarına qoşulmağa çağırıb

Bakı, 23 oktyabr, AZƏRTAC

BMT-nin peyk müşahidələri qlobal istiləşmənin təxminən üçdəbirinə səbəb olan metan qazı emissiyaları üzrə standartları tətbiq edib. Təşkilatın təəssüflə qeyd etdiyinə görə, qlobal neft-qaz şirkətləri və hökumətlər bu standartların yalnız təxminən 12 faizinə əməl edir. Qeyd olunur ki, metan 20 il ərzində karbon qazından 80 dəfə istiləşmə potensialına malik güclü istixana qazıdır və bu səbəbdən onun atmosferə emissiya həcmini azaltmaq daha vacibdir.

AZƏRTAC təşkilatın məlumatına istinadla xəbər verir ki, metan qazı emissiyasının azaldılması sürətli, nəzərəçarpacaq iqlim faydaları təmin edəcək. BMT-nin Ətraf Mühit Proqramı (UNEP) insan amilinin səbəb olduğu emissiyaları təxminən yarıya qədər azaltmağın yaxın müddətdə iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə ən sərfəli yollarından biri olduğunu bildirir.

UNEP hələ 2022-ci ildə neft-qaz sektorunda metan sızmalarını aşkar etmək üçün peyklə müşahidə sistemini işə salıb. MARS (Metan xəbərdarlığı və reaksiya sistemi) adlandırılan bu proqram görünməz və buna görə də aşkarlanması çətin olan emissiyalar haqqında ödənişsiz, dəqiq məlumat verir. Onun məqsədi şirkətlər və milli hakimiyyət orqanlarının dərhal hərəkətə keçməsidir.

BMT-nin Beynəlxalq Metan Rəsədxanasının çərşənbə günü yayımlanan son hesabatına görə, son bir ildə təcili fəaliyyətə səbəb olan xəbərdarlıqların sayı 11 faiz artıb. UNEP bildirir ki, 2030-cu ilə qədər metan emissiyalarının üçdəbirinin qarşısını almaq məqsədinə nail olmaq üçün daha çox fəaliyyətə ehtiyac var.

UNEP-in rəhbəri İnqer Andersen deyir: “Metan emissiyalarının azaldılması qlobal istiləşməni azalda, uzunmüddətli karbonsuzlaşdırma səyləri üçün daha çox vaxt qazandıra bilər. Hesabatda qeyd olunan mühüm irəliləyiş isə emissiyaların azaldılmasının başlanğıcı olmalıdır”.

Andersen sektordakı bütün şirkətləri dünyanın ən böyük neft və qaz tədarükü bazarı olan Avropa İttifaqında tullantıların həcmini tənzimləmək üçün əsas olan metan emissiyalarının ölçülməsi və azaldılması üzrə dünya standartı – “Oil and Gas Metan Partnership 2.0”a qoşulmağa çağırıb.

MARS sistemi indiyə qədər ölçmənin az olduğu kömür mədənləri və tullantı sahələrindən metan emissiyalarını əhatə etmək üçün genişləndirilir və UNEP hələ də kömürdən istifadə edən polad istehsalı sənayesindən emissiyaların aşkarlanmasını gücləndirir.

BMT agentliyi öz hesabatında qeyd edir ki, polad istehsalında istifadə olunan kömürdən metan emissiyaları üçün aşağı qiymətli həllər mövcuddur, lakin sənayeni karbonsuzlaşdırma səylərində onlar əhəmiyyətli dərəcədə diqqətdən kənarda qalır.