Icma.az
close
up
RU
Uşaqların dil öyrənmə mexanizmləri ilə bağlı yeni məlumatlar əldə olunub ARAŞDIRMA

Uşaqların dil öyrənmə mexanizmləri ilə bağlı yeni məlumatlar əldə olunub ARAŞDIRMA

Olke.az portalından əldə olunan məlumata əsasən, Icma.az xəbər verir.

Mançester Universitetinin alimləri tərəfindən aparılan unikal tədqiqat nəticəsində uşaqların sözləri başa düşmə və yeni sözləri öyrənmə prosesi haqqında maraqlı məlumatlar əldə olunub.

Ölkə.az AZƏRTAC-a istinadla xəbər verir ki, həmin tədqiqatın nəticələri “Child Development” jurnalında dərc edilib.

Uşaqlar, ümumiyyətlə, bir yaşında ilk sözlərini deməyə başlayır və ikinci ildə lüğətlərini sürətlə genişləndirirlər. Lakin bir müddət yalnız sadə sözlər deyə bilir və onların mənalarını zaman keçdikcə dəqiqləşdirirlər. Tədqiqatçılar göstərirlər ki, uşaqlar öz şəxsi lüğətlərinə yeni sözləri əlavə edərkən dərhal həmin sözlərin bütün mənalarını qavramırlar. Bunun əvəzinə, sözlərin bəzi mənalarını öyrənir və ya mənaları tədricən dəqiqləşdirirlər.

Tədqiqatın əsas hissəsində Mançester Muzeyində 3 yaşdan 8 yaşa qədər uşaqlar arasında təcrübə aparılıb. Bu təcrübədə uşaqlara müxtəlif ölçülərdə bloklarla əlaqəli tapşırıqlar verilib. Məsələn, eksperimentatordan daha böyük, daha kiçik və ya daha uzun bloklar qurmaq üçün uşaqlardan cavab gözlənilib. Tədqiqatçılar, uşaqların qurduğu blok strukturlarını eksperimentatorun strukturu ilə müqayisə edib, dəyişiklikləri və yaşa görə dəyişən davranış nümunələrini araşdırmaq üçün riyazi modelləşdirmədən istifadə ediblər.

Mançester Universitetinin müəllimi və tədqiqatın həmmüəllifi Alissa Ferri uşaqların dil öyrənmə prosesini belə izah edir: “Görünür, uşaqlar sözləri ilk öyrənəndə onlar haqqında ümumi bir fikir əldə edirlər. Məsələn, “daha böyük” və ya “daha uzun” kimi ölçü sözləri onlara ölçü dəyişikliyi haqqında ümumi təsəvvür yaradır. Bu mərhələdə uşaqlar bütün ölçüləri hər istiqamətdə artırmaq kimi ümumi bir yanaşma sərgiləyirlər. Lakin böyüklərlə olan dialoqlar və təcrübə vasitəsilə tədricən bu sözlərin tam mənalarını dəqiqləşdirirlər”.

Tədqiqat zamanı 3 və 4 yaşlı uşaqlar “daha böyük” və “daha uzun” sözlərini eyni mənada qəbul edərək, bütün istiqamətlərdə daha böyük olan strukturlar yaradıblar. 5 yaşında isə uşaqlar artıq kiçik bloklardan istifadə etməli olduqlarını başa düşüblər. 7 yaşında isə “hündür” sözünün konkret olaraq yuxarı istiqamətdə böyük olan anlamını tam dərk ediblər. Eyni zamanda, üç yaşlı uşaqların əksəriyyəti “kiçik” tələb olunduqda belə, hələ də böyük strukturlar qurublar, çünki bu anlayışların dəqiqləşməsi zaman alır.

Həmmüəllif Katrin Tvomey qeyd edir ki, ölçü kimi abstrakt sözlərin öyrənilməsi çətindir, çünki bu sözlər müxtəlif obyektlər arasında əlaqələri təsvir edir və ümumi mənanı tapmağı çətinləşdirir. O, həmçinin bildirir ki, bu sözlərin mənalarının yaşla necə dəyişdiyini izləmək, uşaqların dil öyrənmə prosesini anlamaq baxımından dəyərlidir.

Tədqiqat nəticəsində məlum olub ki, bəzi 3 və 4 yaşlı uşaqlar öz dayələri ilə tez-tez bu sözlər haqqında söhbətlər apardıqları üçün digər həmyaşıdlarından daha tez mənaları dəqiqləşdirə biliblər.

Tədqiqat qrupu, həmçinin məlumatların dizaynı və toplanması prosesində “Nuffield Research Placement”in dörd altıncı sinif şagirdinin köməyindən istifadə edib.

A.Ferri dilöyrənmə prosesinin insan təcrübəsində unikal olduğunu vurğulayaraq bildirir ki, uşaqlar sadəcə dilə məruz qalmaqla sözləri mənimsəyirlər, lakin bu prosesin necə baş verdiyi tam aydın deyil. Bu tədqiqat uşaqların həmin prosesi necə keçdiyini anlamağa kömək edəcək yeni faktlar verir.

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:88
embedMənbə:https://olke.az
archiveBu xəbər 10 Noyabr 2024 21:53 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see281

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see242

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see234

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see207

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see189

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see182

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see173

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see173

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see171

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see164

Azərbaycan ötən ay genişzolaqlı internetin orta sürətinə görə Cənubi Qafqazda liderliyini saxlayıb

21 Oktyabr 2025 13:54see163

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see154

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see153

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see153

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see153

Bunları yesəniz gec YAŞLANACAQSINIZ

21 Oktyabr 2025 02:37see142

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see134

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see133

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see126

Daha 8 məsələ parlamentin plenar iclasına tövsiyə edilib

21 Oktyabr 2025 17:38see125
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri