ÜST: Tütündən istifadə hər il 7 milyondan çox insanın həyatına son qoyur

Bakı, 24 iyun, AZƏRTAC

Tütündən istifadə hələ də ildə yeddi milyondan çox insanın həyatına son qoyur. AZƏRTAC xəbər verir ki, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) qlobal tütün sənayesinin artan müdaxiləsi fonunda ölkələri onun istifadəsini məhdudlaşdırmaq üçün daha çox səy göstərməyə çağırıb.

ÜST iyunun 23-də “Qlobal tütün epidemiyası” adlı 2025-ci il hesabatını dərc edərək tütünə qarşı mübarizə tədbirlərində qeyd olunan altı siyasətə diqqət yetirir.

Qeyd olunub ki, 2007-ci ildən bəri 155 ölkə bu istiqamətdə tədbirlərdən azı birini həyata keçirib və nəticədə 6,1 milyarddan çox insan (dünya əhalisinin dörddə üçü) ondan faydalanır. Bununla belə, böyük boşluqlar hələ də qalmaqdadır.

Tütündən istifadənin qarşısını almaq üçün təşkilatın altı tövsiyəsi xatırladılıb: tütün istifadəsi və qarşısının alınması siyasətlərinin monitorinqi; tütünsüz hava qanunvericiliyi ilə insanların tütün tüstüsündən qorunması; tütündən imtina etmək üçün kömək təklif etmək; qablaşdırma etiketləri və kütləvi informasiya vasitələri ilə tütünün təhlükələri haqqında xəbərdarlıq; siqaretlərin reklamı, təşviqi və sponsorluğuna qadağaların tətbiqi; tütün vergilərinin artırılması.

Hesabatda diqqətə çatdırılır ki, hazırda 110-a yaxın ölkə tütün qablaşdırmasında sağlamlıqla bağlı qrafik xəbərdarlıqları tətbiq edir və bu strategiya istehlaka qarşı mübarizədə heyrətamiz dərəcədə uğurlu olub.

ÜST qeyd edir ki, Tütünlə Mübarizə üzrə Çərçivə Konvensiyası (FCTC) əsasında başlıca tədbirlərdən biri olan sağlamlığa dair qrafik xəbərdarlıqları tütünün zərərlərini nəzərəçarpacaq dərəcədə aydın və nəzərə almağı asanlaşdırır.

Elektron siqaretlərin və ya ENDS - Elektron Nikotin Çatdırılma Sistemlərinin istifadəsini tənzimləmək üçün artan tendensiya mövcuddur. ENDS-i tənzimləyən və ya qadağan edən ölkələrin sayı 2022-ci ildəki 122-dən 2024-cü ildə 133-ə yüksəlib.

Əsas boşluqlara gəldikdə, ÜST qeyd edir ki, çox təsirli olsa da, 110 ölkə 2022-ci ildən bəri tütünə qarşı heç bir kampaniya apara bilməyib, hər il təxminən 1,3 milyon insanın siqaret tüstüsündən ölməkdə davam etdiyi barədə acınacaqlı statistika davam edib.

Qırx ölkə hələ də bir MPOWER tədbirini qəbul etməyib və 30-dan çox ölkə məcburi sağlamlıq xəbərdarlığı olmadan siqaret satışına icazə verir. BMT-nin səhiyyə agentliyi həmin ərazilərdə təcili tədbirlər görməyə çağırır.