Zəngəzur dəhlizindən “Tramp marşrutu”na: Rubinyan nəyə işarə edir?

Vaşinqtonda danışıqlardan əvvəl Ermənistan Milli Məclisinin vitse-spikeri Ruben Rubinyan İrəvanın hansı razılaşmalara hazır olduğunu açıqlayıb.

“Cebheinfo.az”-ın məlumatına görə, bu barədə Rubinyan özünün “Facebook” səhifəsində yazıb.

“Ermənistanın imzaladığı müqaviləyə aşağıdakılar daxildir:

Suverenlik, ərazi bütövlüyü və yurisdiksiya əsasında marşrutların blokdan açılması. Yəni Ermənistan ərazisindən keçən bütün yollar və infrastruktur sırf bizim yurisdiksiyamızda və tam suverenliyimizdə, ərazi bütövlüyümüz çərçivəsində olacaq. Hər şey Ermənistan qanunvericiliyinə uyğun fəaliyyət göstərəcək.

Blokdan çıxarma qarşılıqlı əsasda baş verəcək. Yəni Azərbaycan üçün yollar açılırsa, Ermənistan üçün də qarşılıqlı fayda ilə açılır. Reallıq belədir. Kənardan və daxildən kiminsə göstərişi ilə ağlamağına, səsləndirdiyi şikayətlərə fikir verməyin.

Rəsmi məlumatların verilməsindən sonra səmimi narahatlıqlar, şübhəsiz ki, dağılacaq”, - deyə Rubinyan qeyd edib. 
Erməni vitse-spikerin açıqlamasına diqqət yetirdikdə, söhbətin əsasən Zəngəzurdan keçəcək “Tramp marşrutu”ndan (TRİPP) getdiyini görmək olar.

Ruben Rubinyanın paylaşımı daha çox Ermənistan cəmiyyətini məlumatlandırmağa və Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı səslənən narahatlıqları  aradan qaldırmağa hesablanıb.

Rubinyan Zəngəzurda eksterritoriallıq yaranmayacağına dair mesaj verir. Onun sözlərindən nəqliyyat-kommunikasiya vasitələrinin açılması ilə bağlı ABŞ-nin təklifi əsasında Azərbaycan və Ermənistan arasında kompromis əldə edildiyini görmək olar.  Yəni Ermənistan Azərbaycanın qərb hissəsi ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası arasında maneəsiz və təhlükəsiz keçidi təmin edir. 

Azərbaycan isə Zəngəzurda dəhliz statusundan imtina edir. Horadiz-Ağbənd-Mehri-Arazdəyən-Ordubad dəmir yolunun Ermənistan ərazisindəki 43 kilometrlik hissəsi və Azərbaycanın qərb hissəsi ilə Naxçıvan MR arasında nəqliyyat əlaqəsini təmin edəcək avtomobil yolu autsorsinq  prinsipi əsasında ABŞ-nin logistika şirkətinin kommersiya idarəçiliyinə veriləcək. 

Yolların təhlükəsiziyini ABŞ və Ermənistan birgə həyata keçirəcək. Eksterritorial dəhliz yaranmadığına görə marşrutun keçdiyi ərazi üzərində Ermənistanın suverenliyi tanınacaq.  Ancaq marşrutun menecmenti ABŞ-də olduğundan Ermənistan həmin yolu bağlaya bilməz.

“Tramp marşrutu”ndan (TRİPP) üçüncü ölkələrin də istifadə edəcəyini nəzərə alsaq, Ermənistan külli miqdarda tranzit gəlirləri əldə edəcək. Eyni zamanda, Rubinyanın açıqlaması göstərir ki, Ermmənistan Azərbaycan ərazisindən də daşımalar üçün istifadə edə biləcək. Qeyd edək ki, Azərbaycan hələ 2020-ci ildə “3+3” platforması çərçivəsində Ermənistana belə bir təklifi irıli sürmüşdü. Lakin Ermənistan indiyə qədər bu məsələyə müsbət cavab verməməklə özünü blokadada saxlayıb.

İndi isə Ermənistan “Tramp marşrutu” (TRİPP) vasitəsilə Azərbaycan ərazisindən keçməklə Rusiyaya və Mərkəzi Asiya ölkələrinə çıxış əldə etmək imkanı qazanacaq. Eyni zamanda, Naxçıvan MR ərazisi üzərindən Ermənistanla İran, Türkiyə, eləcə də digər ölkələrin malların daşınması və nəqliyyat əlaqəsi həyata keçirilə bilər. 

Müşfiq Abdulla 
“Cebheinfo.az”

Açar sözlər: Zəngəzur dəhlizi Tramp Rubinyan