Icma.az
close
up
RU
22 iyul: Sözlə vətən yaradanların bayramı

22 iyul: Sözlə vətən yaradanların bayramı

Cebheinfo saytından alınan məlumatlara görə, Icma.az xəbər verir.

1875-ci il iyulun 22-də görkəmli ziyalı və maarifçi-publisist Həsən bəy Zərdabi tərəfindən “Əkinçi” qəzetinin çap olunması ilə milli mətbuatın əsası qoyulub. 

Bu qəzet Azərbaycan dilində nəşr olunmağa başlamış milli mətbuatımızın ilk nümunəsi və həmin dövr Azərbaycanın ictimai-siyasi həyatının mühüm hadisəsi kimi tarixə düşüb. 1877-ci ilin sentyabrına qədər cəmi 56 sayı işıq üzü görən “Əkinçi” qəzeti Azərbaycan milli mətbuatının təşəkkül tapmasında və inkişafında əvəzsiz rol oynayıb. 

Qəzet maarifçilik missiyasını üzərinə götürməklə qısa müddətdə həm ziyalı təbəqə, həm də sadə insanlar arasında xeyli populyar olub. Milli mətbuatın yaranması cəmiyyətin inkişafına böyük töhfələr verib. 

1875-ci ildən sonra çoxsaylı nəşrlərlə zənginləşən milli mətbuatımız Azərbaycan ədəbi dilinin və maarifçilik hərəkatının inkişafına da birbaşa təsir edib, milli özünüdərk və istiqlal məfkurəsinin formalaşmasında, qabaqcıl ideyaların təbliğində böyük xidmətlər göstərib. Bu il artıq milli mətbuatımızın yaranmasının 150 ili tamam olur.  150 il öncə Həsən bəy Zərdabinin “Əkinçi” ilə başlatdığı bu tarixi missiya günümüzdə də uğurla davam etdirilir.

Milli Məclisin deputatı Elnarə Akimova “Cebheinfo.az”-a açıqlamasında bildirib ki, mətbuat milli oyanışın əsasında dayanan, milli məfkurəmizin istiqamətini yaradan böyük bir tarixi proses idi: 

“Əlbəttə ki, “Əkinçi” qəzetinin nəşr olunması bu gün də qürur və iftixar hissi ilə anılır. 22 iyul 1875-ci ildə yaradılan “Əkinçi” qəzeti o vaxtdan bizim üçün işıq qaynağına çevrilib. Bu qəzet Həsən bəy Zərdabinin böyük dirəniş və müqavimət əzminin nəticəsi olaraq ərsəyə gəlib. 

Həmin dövrdə böyük bir maarifçi dalğa yaranmışdı. Abbasqulu ağa Bakıxanov, İsmayıl bəy Qutqaşınlı və Mirzə Şəfi Vazehdən başlayan maarifçi dalğa XIX əsrin ortalarında Mirzə Fətəli Axundzadənin yaradıcı dühasında pöhrələndi”. 

Millət vəkili qeyd edib ki, “Əkinçi” qəzetinin yaranması ədəbiyyata da birbaşa müsbət təsir etdi: 

“Nəticədə, ədəbi janrlar inkişaf etdi. O dövrdə Qərblə Şərq arasında körpü qurulmağa başlamışdı. Belə bir dövrdə Həsən bəy Zərdabi məhz mətbuatın yaranmasının önəmini hiss edirdi. O, 1873-cü ildə ilk milli teatrın yaradıcısı idi. Lakin düşünürdü ki, xalqa xitab etməyin yolu məhz mətbuatdan keçir. 

Həsən bəy Zərdabi insanları maarifləndirmək üçün bu ağır yolun yolçusu olaraq mətbuatı yaratdı. O düşünürdü ki, mətbuatın yaranması milli şüurun, milli düşüncənin və milli tərəqqi hərəkatının yaranmasına zəmin verə biləcək. Həqiqətən də belə oldu. Bugünün reallığından baxanda Həsən bəy Zərdabinin o dönəm necə böyük bir iş gördüyünü daha yaxşı bilirik”. 

Həmsöhbətimiz vurğulayıb ki, bu gün “Əkinçi” qəzetinin yeri və rolu, özündən sonra göstərmiş olduğu təsirin hüdudları Həsən bəy Zərdabinin nə qədər böyük bir missiya daşıyıcısı olduğunu ortaya qoyur: 

“Nəzərə almaq lazımdır ki, “Əkinçi”dən sonra “Kəşkül”, “Tərcüman”, “Şərqi-rus”, “Həyat” qəzeti və “Füyuzat” jurnalı çıxdı. Bunların hər biri türk coğrafiyasının milli kimlik və milli şüur məsələsini sistemli olaraq gündəmə gətirdi. Bütünlükdə XX əsrin aydınlarının yaratdığı o məfkurə bu gün sanki özünün zirvə məqamını yaşamaqdadır. 

Mirzə Bala Məmmədzadənin bir sözünü də xatırlatmaq istəyirəm. O deyirdi ki, Həsən bəy Zərdabi və Mirzə Fətəli Axundzadə 50 il sonra dünyaya gəlsəydilər, istiqlal tarixi və İstiqlal Bəyannaməsi də 50 il sonra meydana gələcəkdi. Yəni onların xidmətləri bu dərəcədə misilsizdir”. 

Deputat qeyd edib ki, Ümumilli Lider Heydər Əliyevin hakimiyyətə gəlişindən sonra klassik irsimizə diqqət göstərdi: 

“Ulu Öndər tarixi yaddaşımızın bərpası yönündə, eləcə də azərbaycançılıq ruhunun, türk əxlaqının millətə qaytarılması istiqamətində sistemli işlər gördü. O, mətbuatın inkişafında da böyük bir rol oynadı. Bu gün də Prezident İlham Əliyevin dövlətçilik siyasətində həmin azərbaycançılıq ruhu qorunur. Üstəlik, İlham Əliyev həmişə qələmə böyük hörmət edib. 

Cənab Prezidentin siyasətində keçmişindən qopmamaq və dəyərlərini itirməmək var. Milli məfkurə və milli şüur Prezident İlham Əliyevin bu gün də sədaqətlə qoruduğu ən böyük sərvətlərdən biridir”. 

Elnarə Akimovanın sözlərinə görə, bu gün medianın qarşısında bir sıra vəzifələr durur: 

“Bu gün peşəkarlıq, etika, məsuliyyət kimi məsələlərdə bir qədər ehtiyatlı davranmalıyıq. Hesab edirəm ki, media savadlılığını artırmaq və milli şüuru gücləndirmək lazımdır. 

Çünki medianın savadlılığı oxucunun da savadlılığı deməkdir. Biz bu gün maarifçi və savadlı oxucu kütləsi yetişdirməliyik. Sonda onu da vurğulayım ki, 150 il öncə yaradılan milli mətbuat həqiqətən də böyük əməl sahiblərinin, sözlə vətən yaradanların bayramıdır. Bu şərəfli yolda xidmət edənləri təbrik edirəm”. 

Elmir Mustafa 
“Cebheinfo.az”

Açar sözlər: Milli Mətbuat Əkinçi qəzeti Deputat Elnarə Akimova

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:114
embedMənbə:https://cebheinfo.az
archiveBu xəbər 17 İyul 2025 13:07 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Məhkəmədə Ermənistan vətəndaşlarının cinayət xarakterli məlumatlar tədqiq olunub FOTO

17 Oktyabr 2025 20:37see230

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see195

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see171

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see161

Bakıda bal yarmarkası fəaliyyətə başlayır

17 Oktyabr 2025 13:46see158

“Ağır çantalar uşaqlarda onurğa əyriliyinə gətirib çıxarır” EKSPERT DANIŞDI

17 Oktyabr 2025 11:50see147

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see144

Məhkəmədə həmin məlumatlar da tədqiq olundu Fotolar

17 Oktyabr 2025 20:42see136

Xaçmaz Rayon Prokurorluğunda “Açıq Qapı” Günü Keçirilib

17 Oktyabr 2025 11:35see136

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see135

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see134

Ramiz Mehdiyev İlham Əliyevə qarşı sui qəsd PLANLAŞDIRIB Sensasion iddia

17 Oktyabr 2025 22:34see134

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see131

DNT testi bütün həyatını dəyişdi: Uşağının əsl atası məlum oldu

17 Oktyabr 2025 14:24see128

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see127

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see126

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see126

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see126

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see124

Dabaq xəstəliyi Qaxda da təsərrüfat sahiblərini çıxılmaz vəziyyətə saldı

18 Oktyabr 2025 01:37see122
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri