ABŞ nin yeni İran sanksiyaları: Azərbaycan üçün hansı risklər var? AÇIQLAMA

“Cari ilin mart ayında Dövlət Departamentinin Mətbuat Xidmətinin rəhbəri Temmi Brüs brifinqdə bildirib ki, ABŞ administrasiyası Tehrana maksimum təzyiq göstərmək səylərini davam etdirərək İranı neft ixracı imkanından tamamilə məhrum etmək niyyətindədir. Dünən isə ABŞ Maliyyə Nazirliyi İrana qarşı yeni sanksiyalar tətbiq edib. Məsələ ondadır ki, hazırkı ABŞ administrasiyası bir tərəfdən Netanyahu hökumətini İrana qarşı güc tətbiqindən hələlik çəkindirməyə çalışır, digər tərəfdən isə həm İsrailin narahatlıqlarını, həm də beynəlxalq riskləri minimuma endirmək məqsədilə rəsmi Tehranla qapalı danışıqlar aparır və iqtisadi sanksiyaları gücləndirməyə səy göstərir”.

Bu fikirləri AzNews.az-a açıqlamasında siyasi şərhçi Elməddin Behbud deyib.

Xatırladaq ki, ABŞ Maliyyə Nazirliyi 2025-ci il aprelin 16-da İran neftinin daşınmasında iştirak edən Çin, Malayziya və Tailand mənşəli bir sıra şirkət və gəmilərə qarşı yeni sanksiyalar tətbiq edib. Bu addım, İranın neft satışından əldə etdiyi gəlirlər vasitəsilə terrorçu qrupları dəstəkləməsinin qarşısını almaq məqsədi daşıyır. Məlumata görə, ümumilikdə 7 şirkət ABŞ Maliyyə Nazirliyinin Xüsusi Təyin Edilmiş Vətəndaşlar və Qadağan Olunmuş Şəxslər (Specially Designated Nationals and Blocked Persons – SDN) siyahısına daxil edilib. Onların arasında Honkonq, Panama və Marşal Adalarından olan hüquqi şəxslər də yer alır. Məlumatda həmçinin bildirilir ki, beş neftdaşıyan gəmi də sanksiyalara məruz qalıb.

Siyasi şərhçi bildirib ki, bu sanksiya siyasəti yeni deyil və bütün səylərə baxmayaraq, İran hərbi sahədə, xüsusilə də nüvə enerjisinin istehsalı istiqamətində ciddi irəliləyişlər əldə edib.

“Bu baxımdan, Tehranın neft satışının məhdudlaşdırılması məqsədilə atılan son addımların tam effektiv olacağına müəyyən skeptisizmlə yanaşmaq zəruridir. Azərbaycan isə Avropanın enerji təchizatında getdikcə daha önəmli rol oynamaqdadır ki, bu da qarşılıqlı maraqlardan qaynaqlanır. Hind okeanı hövzəsində logistik və nəqliyyat sektoruna qarşı tətbiq edilən sanksiyalar təbii ki, neftin qiymətində müəyyən dalğalanmalara səbəb ola bilər. Bununla yanaşı, enerji daşınması sahəsində ciddi qarşıdurmalar da baş verə bilər. Lakin Azərbaycanın mövcud geosiyasi mövqeyi və ABŞ administrasiyası ilə münasibətləri kontekstində qeyd olunan sanksiyaların ölkənin karbohidrogen ehtiyatlarının ixracı baxımından ciddi təhlükə yaradacağı ehtimal olunmur”.

Rəfiqə NAMAZƏLİYEVA,

AzNews.az