Aclıq olan yerlərdə insanların boyu niyə uzun olur?

Heriot-Vatt Universitetinin Edinburq Biznes Məktəbi və Belfastdakı Kraliça Biznes Məktəbinin alimləri Böyük İrlandiya aclığının insan boyuna uzunmüddətli təsirini öyrəniblər.

“MedicalXpress” portalı xəbər verir ki, araşdırma Dublin və Tipperari həbsxanalarından 14 min 500 nəfərin tarixi məlumatlarına əsaslanıb. Nəticələr göstərib ki, aclığın ən çox təsir etdiyi bölgələrdə sağ qalanların boyu gözlənildiyi kimi qısa deyil. Əksinə, bəzi hallarda onların boyu aclıqdan əvvəl və sonra doğulanlardan da uzun olub. Tədqiqat iki əsas təsiri müəyyənləşdirib:

• Çapıq təsiri – Aclıq zamanı doğulanlarda sağlamlıq nəticələrinin zəifləməsi. Bu, xüsusilə ölüm hallarının az olduğu Dublin kimi bölgələrdə müşahidə olunub.

• Seçim təsiri – Ağır aclıq şəraitində yalnız ən sağlam fərdlərin sağ qalması. Tipperari kimi yüksək ölüm göstəricili bölgələrdə bu təsir nəticəsində sağ qalanların boyu orta göstəricidən yüksək olub.

Professor Eoin McLaughlin vurğulayıb ki, bu nəticələr humanitar fəlakətlərin uzunmüddətli təsirlərinə dair mövcud yanaşmaları dəyişdirir. Dr. Chris Colvin isə bildirib ki, ağır zərbə alan bölgələrdə boy qısalığına dair sübutların olmaması, ən həssas insanların həyatda qalmadığını göstərir.

Tədqiqatçılar qeyd edirlər ki, bu iş həm tarixi antropometriya sahəsinə yeni metodoloji çərçivə təqdim edir, həm də seçimin, sağlamlıq üzərindəki uzunmüddətli mənfi təsirləri necə gizlədə biləcəyini nümayiş etdirir.

AzPost.az

Paylaş