Ağ Ev Kremlin Axilles dabanı nı tapıb, ardıcıl zərbələr endirir: Rusiyanın müqavimət potensialı isə tükənir

Ukrayna savaşının dayandırılması ilə bağlı proses artıq öz əvvəlki məzmun və keyfiyyətindən ciddi şəkildə uzaqlaşmağa başlayıb. Belə ki, əsas hədəf tədricən arxa plana keçirilməyə başlayıb və onun əvəzində özəl maraqlara bağlı daha xırda məqsədlər qabardılmsqdadır. Hər halda, hazırda Ukrayna və Rusiya arasında yaxın vaxtlarda sülh sazişinin imzalanma ehtimalı barədə demək olar ki, danışılmır. Və bu, Ukrayna savaşının qısa müddətdə dayandırılma ehtimallına böyük şübhələr yaradır.

Ölkə.az "Yeni Müsavat"a istinadən bildirri ki, onu da qeyd etmək lazımdır ki, Tramp adminstrasiyası hazırda əsas hədəf olaraq, Ukrayna və Rusiya arasında 30 günlük atəşkəsə nail olunmasına çalışır. Üstəlik, danışıqlar prosesinin belə mövzular üzərindən yürüdülməsi həm ABŞ-ın, həm də Ukrayna savaşının məhz Rusiyanın maraqlarına uyğun şərtlərlə dayandırılmasına müqavimət göstərməyə çalışan Avropa Birliyi ölkələrinə sərfəlidir. Və Ağ Ev prezident Donald Trampın verdiyi vədləri yerinə yetirə bilməməsinə müəyyən arqumentlərlə haqq qazandırmaq imkanları qazanmış kimi görünür.

Məsələ ondadır ki, ABŞ-Rusiya və ABŞ-Ukrayna danışıqlar masasında əsl "siyasi bazarlıq" mövcuddur. Yəni, indiyə qədər heç bir anlaşma mövcud deyil, razılaşma olaraq, təqdim olunanlar isə ən yaxşı halda, sadəcə, özəl maraqları ifadə edən "sövdələşmə"dir. Kremlə Rusiyanın maraqlarına uyğun sülh sazişi lazımdır. Üstəlik, Kreml bu sazişə Rusiyanın tam çökməsinə imkan vermədən dərhal nail olmağa çalışır. Və Ağ Evdə Rusiyanın bu zəif yerini, yəni, Kremlin "Axilles dananı"nı tam dəqiqliyi ilə bilirlər.

Ona görə də, Tramp adminstrasiyası Rusiya prezidenti Vladimir Putini vaxtaşırı tərifləməklə yanaşı, Kremlə bəzi yeni şərtlər irəli sürür. Bununla da, ABŞ-ın maraqlarına uyğun daha çox siyasi-iqtisadi güzəştlər qoparmağa çalışır. Bəzi məlumatlara görə, Rusiya və Ukraynanın enerji sektoruna qarşılıqlı zərbələrdən imtina, eləcə də, Qara dənizdə atəşkəs barədə anlaşmalar da Ağ Evə yalnız siyasi deyil, həm də strateji dvidentlər qazandırıb. Və buna paralel olaraq, Kreml də indi özünün Rusiyanın əsas problemlərinin aradan qaldırılmasına yönəlik şərtlər irəli sürmək hüququ olduğuna inanmağa başlayıb.

Maraqlıdır ki, Ər-Riyadda keçirilmiş son ABŞ-Rusiya görüşündə amerikalıların ruslardan çoxsaylı tələblər eşitdikləri bildirilir. Hətta bu barədə dəqiq məlumatlar əldə edən rəsmi Kiyev ciddi narahatlıq içərisində buna sərt reaksiya vermək məcburiyyətində qalıb. Bu baxımdan, Ukraynanın xarici işlər naziri Andriy Sıbihanın son açıqlamalarını Ağ Evə rəsmi Kiyevin açıq etiraz mesajı da hesab etmək olar.

Ukraynalı nazir Rusiyanın manipulyasiyalar etməyə, razılaşmaları sanksiyaların ləğvi və digər məsələlərlə şərtləndirməyə çalışdığını bildirib. Onun fikrincə, bu cəhdlər Kremlin bütün açıqlamalarında özünü qabarıq şəkildə göstərir. Ukraynalı nazir hesab edir ki, Rusiya davamlı olaraq, yalan üzərində formalaşmağa çalışır, ancaq Kreml müharibəni uzatmağa davam edərsə, buna bütün dünya şahid olacaq. Və Andriy Sıbiha öz fikrini Ukraynanın artıq qəbul etdiyi ABŞ-ın 30 günlük tam atəşkəslə bağlı təklifindən Rusiyanın müxtəlif bəhanələrlə yayınması ilə arqumentləşdirib.

Ukrayna siyasi dairələri israrla Rusiyanın açıqlamalarına inanmadığını vurğulayır. Rəsmi Kiyev əmindir ki, Qərb siyasi dairələri də Kremlin açıqlamalarına deyil, məhz Rusiyanın real davranışlarlna diqqət etməlidir. Çünki çox tezliklə Rusiyanın sülhə ciddi yanaşıb-yanaşmadığını, yaxud da ABŞ-ı və dünyanı aldatmağa çalışdığını müəyyən etmək üçün münbit şərait yaranacaq. Rəsmi Kiyev hesab edir ki, Rusiyaya sərt təzyiq variantı Kremlin manipulyasiyalarına və yalanlarına qarşı yeganə doğru vasitədir. Çünki Rusiya  öz manipulyasiyalarına və razılaşmaları  pozmasına görə müvafiq əks nəticələrlə mütləq üzləşməlidir.

Nə qədər qəribə də olsa, Kreml öz açıqlamaları ilə həqiqətən də rəsmi Kiyevi haqlı çıxarmaqda davam edir. Ukraynanın beynəlxalq hüquqla tanınmış ərazilərini işğal etmiş Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov bütün günahı məhz Bayden adminstrasiyasının üzərinə yükləməyə çalışıb. Onun fikrincə, Bayden adminstrasiyası tərəfindən Rusiya-ABŞ münasibətləri məqsədyönlü şəkildə bilərəkdən korlanmışdı və Ağ Evin keçmiş sahibinin davranışları "axmaqlıq" idi, daha çox "uşaq bağçası incikliyi"nə bənzəyirdi.

Rusiyanın xarici işlər naziri hesab edir ki, hazırda ciddi fikir ayrılıqları olsa da, Kreml və Ağ Ev arasında siyasi dialoq bərpa edilib, ölkələr arasında münasibətlər normallaşmağa başlayıb. Onun iddiasına görə, indi Rusiya və ABŞ yalnız Ukrayna məsələsini deyil, digər önəmli mövzuları da müzakirə edirlər. Və onun "digər önəmli mövzuları" vurğulanması, qapalı görüşlərdə hər iki tərəfin maraqlarına uyğun sövdələşmələrin olduğunu göstərir.

Təbii ki, Kremlin hazırda əsas problemləri birmənalı şəkildə Rusiyaya qarşı beynəlxalq sanksiyalardan qaynaqlanır. Kreml Avropa Birliyi ölkələrini Ukrayna böhranının nizamlanması prosesini əngəlləməkdə suçlayır. Avropa Birliyi isə atəşkəs və ya Kremlin maraqlarına uyğun sülh sazişi imzalansa belə, Rusiyaya qarşı sanksiyaların ləğv edilməyəcəyini vurğulayır.

Belə vəziyyət Ağ Evə müəyyən problemlər yaratmış olsa da, ABŞ-a Rusiya ilə sövdələşmələrdə əlavə təzyiq və manevr mexanizmləri qazandırır. Bu baxımdan, Tramp adminstrasiyası sanksiyaların ləğvi əvəzində ciddi güzəştlərə məcbur olan Rusiyanın "Axilles dabanı"ndan Kremlə ardıcıl zərbələr endirməklə, ABŞ-ın strateji maraqlarını təmin etməyə cəhd göstərir. Və Ağ Evin hiyləgər oyun qaydalarına Kremlin müqavimət potensialının nə vaxta qədər yetərli olacağı da indi böyük maraq doğurur.