Icma.az
close
up
RU
Ailə ocaqları niyə cinayət məkanına çevrilir? Artan ailədaxili qətllər

Ailə ocaqları niyə cinayət məkanına çevrilir? Artan ailədaxili qətllər

Bakivaxti saytından verilən məlumata görə, Icma.az xəbər verir.

“Qardaş bacısının başını kəsdi”, “Oğul atasını öldürdü, anasını yaraladı”... Təəssüf ki, son zamanlar ailədaxili qətllərlə bağlı belə xəbərlərə daha tez-tez rast gəlirik.

Bu cinayətlərin törədilmə səbəbləri müxtəlif olsa da, heç bir səbəb bir insanın başqasının canına qıymasına haqq qazandıra bilməz. Cəmiyyət olaraq da buna “Ailə işləridir”, “Şəxsi məsələləridir” deyib biganə qalmamalıyıq.

Mövzu ilə bağlı Bakıvaxtı.az-a açıqlama verən psixoloq Elnur Rüstəmov bildirib ki, son dövrlər cəmiyyətdə narahatlıq doğuran hadisələrdən biri də ailədaxili qətllərin, xüsusilə övladların valideynlərinə qarşı törətdiyi ağır cinayətlərin artmasıdır.

E.Rüstəmovun sözlərinə görə, bu, sadəcə cinayət statistikası deyil, psixososial böhranın əlamətidir.

Psixoloq qeyd edib ki, hadisələrə səthi yanaşmaqla, yəni yalnız “cinayət faktı” kimi təqdim etməklə problemin köklərinə enə bilmək olmur. Müsahibimiz nəzərə çatdırıb ki, bu tip zorakılıqların arxasında illərlə formalaşan, lakin çox vaxt görünməyən psixoloji, ailəvi faktorlar dayanır:

“Qeyd edim ki, uşaq yaşlarından bəri davam edən fiziki və emosional zorakılıq, laqeydlik, alçaldılma və ya həddindən artıq nəzarət fərdin şəxsiyyətinin pozulmasına və aqressiyanın yığılıb partlayış formasında ortaya çıxmasına səbəb ola bilər. Bu tip insanlar uzun müddət susar, səbr edər, lakin nəhayət, “valideynə qarşı cinayət” kimi faciəvi bir nöqtəyə çata bilərlər”.

Onun sözlərinə görə. digər tərəfdən şəxsiyyət pozuntuları, impuls nəzarətinin zəifliyi, emosional qeyri-sabitlik, eləcə də paranoid və psixotik epizodlar valideynin bir “təhlükə”, “təzyiq mənbəyi” və ya “maneə” kimi qəbul edilməsinə gətirib çıxarır. Rüstəmov qeyd edib ki, bu hallarda şəxs reallıqdan qoparaq, valideyni hədəf kimi görə və onu ortadan qaldırmağa yönəlmiş davranış göstərə bilər:

“Bir çox ailədə övladla dialoq aparmaq, onu dinləmək, fikirlərinə hörmət göstərmək, müstəqil fərd kimi qəbul etmək əvəzinə, itaət tələb olunur. Tənqid, müqayisə, emosional təzyiq və ya “qurban valideyn obrazı” ailədaxili münasibətləri zəhərləyir. Nəticədə, övlad öz daxili narazılığını ifadə edə bilmədikcə, onu yığıb illər sonra aqressiv, dağıdıcı şəkildə üzə çıxarır”.

Psixoloq onu da vurğulayıb ki, xüsusilə oğlan övladlarında “uğursuzluq qorxusu”, cəmiyyətin onlardan gözlədiyi “güclü kişi” obrazına uyğunlaşa bilməmək, maddi asılılıq və ya valideynin övlad həyatına həddən artıq müdaxilə etməsi kişi kimliyində dərin bir böhrana səbəb ola bilər. Bu böhran nəticəsində isə kişi özünü sübut etmək və “nəzarəti bərpa etmək” üçün zorakı üsullara əl ata bilər.

Elnur Rüstəmov: Bir çox ailədə övladı müstəqil fərd kimi qəbul etmək əvəzinə, itaət tələb olunur

E.Rüstəmov cəmiyyətimizdə ailədaxili zorakılığın çox zaman şəxsi məsələ kimi qəbul edildiyini bildirib. Dediyinə görə, ailədə davam edən psixoloji təzyiqlər, emosional partlayışlar, intihara və ya aqressiv davranışlara meyillər çox vaxt “bir az əsəbi uşaqdır” kimi izah edilir və lazımi müdaxilə olunmur:

“Halbuki bu hallar gələcəkdə potensial fəlakətlərin xəbərçisidir. Bu hadisələr sadəcə bir şəxsin “xasiyyətsizliyi” və ya “qəzəbi” ilə izah edilə bilməz. Burada həm psixoloji, həm ailəvi, həm də sosial sistem problemi var. Bu səbəbdən də, yanaşma sistemli olmalıdır”.

Həmsöhbətimiz diqqətə çatdırıb ki, məktəblərdə və ailələrdə emosional tərbiyə və psixoloji maarifləndirmə gücləndirilməlidir:

“Riskli şəxslər psixoloji qiymətləndirməyə cəlb olunmalı, profilaktik psixoterapevtik dəstək verilməlidir. Ailədaxili zorakılıq hallarına hüquqi və sosial müdaxilə mexanizmləri təkmilləşdirilməlidir. Cəmiyyətdə “zəiflik” anlayışı ilə mübarizə aparılıb, yardım istəmək mədəniyyəti təşviq olunmalıdır. Bu tip hadisələr tək bir ailənin deyil, bütün cəmiyyətin problemidir”.

Elnur Rüstəmov vurğulayıb ki, cinayət xəbərindən öncə susan, görməzdən gələn, maarifləndirməyə önəm verməyən bir sistem varsa cinayət bir nəticə olaraq gec-tez ortaya çıxacaq:

“Elə buna görə də psixoloji müdaxilə gecikmədən və ciddiyyətlə aparılmalıdır”.

Mina Mikayılova​​​

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:51
embedMənbə:https://bakivaxti.az
archiveBu xəbər 28 İyul 2025 12:18 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

İranın Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı dəyişməz mövqeyi

28 İyul 2025 06:35see426

Amerikalıların Trampın büdcə layihəsinə münasibəti ilə bağlı sorğu keçirilib

27 İyul 2025 08:13see136

Hazırda açıq ərazilərdə 100 dən çox yanğın aktivdir Serbiya DİN

27 İyul 2025 08:17see134

Azərbaycanın əməkdar məşqçisi vəfat edib KONKRET

27 İyul 2025 15:40see132

Laçında ağır qəza Ölənlər var

26 İyul 2025 21:39see121

Arda Turan Beşiktaş ilə matçdan öncə Neymardan nə istəyib?

26 İyul 2025 21:54see117

Türkiyə ən böyük hərbi müqaviləni bu ölkə ilə imzaladı

27 İyul 2025 13:31see117

Mingəçevirdə zəlzələ qeydə alındı

28 İyul 2025 06:24see114

Starmer Trampla Ukraynadakı münaqişəyə son qoymağın yollarını müzakirə edəcək

27 İyul 2025 04:02see113

Qyökereş “Arsenal”a keçidindən nələr dedi?

27 İyul 2025 13:26see113

COP30 zamanı Braziliyada kruiz gəmilərində 6 min iştirakçı yerləşdiriləcək

26 İyul 2025 21:51see113

Berlin Kiyevə neçə ədəd Patriot göndərib?

26 İyul 2025 23:17see111

Gəncədə klinika meyiti qaytarmır? Mərhumun yaxınlarından ŞİKAYƏT

28 İyul 2025 02:03see111

Eminin xanımının “DreamFest” “look”ları…

27 İyul 2025 15:36see109

Bakıda kişi iki manata görə arvadını döydü

28 İyul 2025 09:51see109

İranda terror aktı törədən qruplaşma belə MƏHV EDİLDİ VİDEO

26 İyul 2025 21:36see108

Ağdam, Xocalı, Xocavənd, Füzuli, Ağdərə... Bu rayonlarda meşə yanğını ilə bağlı son xəbər açıqlandı (YENİLƏNİB)

27 İyul 2025 00:11see108

Corab satan aktyor işlə təmin olunub: Nazir iki dəfə mənə zəng etdi, dedi ki...

28 İyul 2025 02:44see108

Bakə əvəzinə Paris: Danışıqları uğursuz oldu

26 İyul 2025 22:11see108

Yağışda təhlükəli “əbədi turşu” tapıblar..?

26 İyul 2025 21:26see108
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri